Úrval - 01.07.1970, Blaðsíða 92

90
ÚRVAL
ins af að hafa þjónað hinu sósíalska
föðurlandi þínu í ríkum mæli. Þú
munt njóta vitneskju þess, að þú
hefur afrekað eitthvað mikið í iífi
þínu.“
Hershöfðinginn og ofurstinn stóðu
upp. ,,Þú skalt ekki svara okkur
núna,“ sagði hershöfðinginn. „Við
viljum, að þú veltir þessu gaum-
gæfilega fyrir þér fyrst. Við kom-
um aftur á morgun.“
Tuomi gat ekkert sofið þessa nótt
þrátt fyrir þreytuna eftir ferðalag-
ig. Hann þrammaði fram og aftur
um eólfið í íbúðinni, en þess á milli
settist hann við gluggann og virti
fvrir sér liós Moskvuborgar. Og
hann hu»saði stöðugt um allt það,
sem hafði stuðlað að þeim aðstæð-
um, sem hann var nú í. Hann hues-
aði um ýmislegt, sem hafði gerzt,
og ýmislegt. sem hafði verið sagt,
en hann hafði þá ekki skilið. En nú
var sem þetta öðlaðist aðra og dýpri
merkineu en hann hafði þá skynj-
að. Hann fór að velta því fyrir sér,
hvort. KGB hefði ekki árum saman
verið að skipuleggia einmitt þetta,
sem nú var að gerast. Honum fannst
bað vel huesanlegt, að bað væri
lanet, síðan KGB hefði ætlað honum
að taka þessa ákvörðun. sem hann
varð nú að taka innan nokkurra
klukkustunda.
TVENN ÖRLAGARÍK MISTÖK
Kaarlo Tuomi hafði fæðzt í
Rsndaríkiunum. en hinn finnsk-
ættaði stiúpfaðir hans hafði alið
bann unp í kommúnisma allt frá
fvrstu bernskuárum. Kommúnism-
inn var stiúpföður hans sem trúar-
bröeð. Þegar Kaarlo var orðinn 16
ára, fluttist fjölskyldan svo frá
Michiganfylki til Rússlands, og þar
gerðust þau sovézkir borgarar. í
hreinsununum fjórum árum síðar
á Stalínstímanum komu menn rúss-
nesku leynilögreglunnar að nætur-
lagi og fóru burt með stjúpföður
hans. Og hann sneri aldrei heim
aftur.
Tuomi fór að vinna sem skógar-
höggsmaður til þess að sjá fyrir
móður sinni og systur. Og svo var
hann kvaddur í herinn árið 1939.
Eftir nokkurra ára virka herþjón-
ustu var hann leystur frá herþjón-
ustu í maí árið 1946. Þá var hann
annar af tveim mönnum, sem eftir
lifðu úr upprunalegu fótgönguliðs-
sveitinni, sem hann hafði verið
settur í, þegar hann var kvaddur
í herinn. Systir hans hafði týnzt í
allri ringulreið stríðsáranna, og
móðir hans hafði dáið úr „hjarta-
bilun“, en slíkt heiti var þá oft
gefið hungurdauðanum í Sovétríkj-
unum. Eina eign hans var óhreinn
einkennisbúningur, bættur yfir-
frakki, þýzk stígvél og hermanna-
poki, sem í voru handklæði og nær-
föt. Þar að auki hafði hann fengið
útborguð laun þau, sem hermenn
fengu, er þeir voru leystir frá her-
þjónustu, og voru þau jafnvirði 20
dollara.
I von um að verða prófessor í
ensku hóf Tuomi nám í kennara-
háskólanum í Kirov, gamalli borg
úti á hinum skógi vöxnu sléttum
um 475 mílum norðaustan við
Moskvu. Gegn vægri leigu fékk
hann að hírast í herbergi hjá ekkju
einni og tveim dætrum hennar.
Herbergið var 17 fet á lengd og 15