Úrval - 01.07.1970, Blaðsíða 117
ÞANNIG ERU NJÓSNARAR RÚSSA ÞJÁLFAÐIR
115
væri heill á húfi í París. Hann
sendi það til KGB-heimilisfangs í
Vínarborg.
Nú átti Tuomi tvær vikur fram-
undan til þess að njóta Parísar á
sama hátt og atorkusamur Banda-
ríkjamaður. Hann heimsótti ýmsa
þekkta staði með myndavél í hendi,
Eiffelturninn, Frúarkirkju, Sigur-
bogann, Kirkju heilags hjarta og
aðra þá staði, sem draga að sér
skemmtiferðamenn. Hann snæddi í
veitingahúsum og næturklúbbum,
gekk eftir Signubökkum og skoð-
aði útstillingar í gluggum verzlan-
anna. Hann keypti armbandsúr
handa Nínu, myndavél handa Vikt-
or og skauta og skautabúninga
handa telpunum. Fegurð borgar-
innar, glæsileiki kvennanna, iðandi
straumur háværrar umferðarinnar,
glæstar verzlanirnar, hið seiðandi
hljómfall málsins, allt þetta gerði
það að verkum, að honum fannst
París vera sem einhver óraunveru-
leg draumaborg. Ekkert í fyrri lífs-
reynslu hans hafði búið hann und-
ir slíkan heim. Er hann sat og
dreypti á víni á gangstéttarkaffi-
húsunum, fann hann til sektar-
kenndar, er hann gerði sér grein
fyrir því, að honum fannst hin
vestræna „spilling og úrkynjun"
vera í hæsta máta ánægjuleg.
Eftir vikudvöl á heimssýningunni
í Brússel hélt hann til Skandinav-
íu. Hann gat ekki losnað algerlega
við óttann um, að upp um hann
kæmist, óttann, sem er stöðugt fé-
lagi allra njósnara. En smám sam-
an slakaði hann meira og meira á,
er hann sá, að Evrópumenn álitu
hann vera Bandaríkjamann. Er
hann var eitt sinn að snæða kvöld-
verð einn síns liðs í veitingahúsi á
finnskum baðstað, gekk Finni einn
að borðinu hans. Hann var stór og
þrekinn og hörkulegur á svip. Hann
leit illskulega á Tuomi.
„Ég heiti Olavi, og ég vil fá að
tala við yður,“ sagði Finninn. Það
var árásarhreimur í röddinni.
„Komið yfir að borðinu mínu.“
Tuomi bjóst við einhverjum
vandræðum og hlýddi strax. Olavi
lýsti yfir því, að hann væri ákafur
andstæðingur kommúnista, enda
hefði hann barizt sem skæruliði
gegn Rússum. Hann sagðist vera al-
gerlega sannfærður um, að Rússar
væru nú að senda sovézka njósn-
ara inn í Finnland, dulbúna sem
Bandaríkjamenn. „Ég sé, að þér er-
uð Bandaríkjamaður,“ sagði hann
ógnandi á svip. „En það, sem ég vil
fá að vita, er þetta: Eruð þér rúss-
neskur njósnari? Ég vil fá að heyra
sannleikann!“
Tortryggni Finnans, sem var í
senn fáránleg og réttileg, olli því,
að Tuomi skellti upp úr. Þetta við-
bragð hans sannfærði Olavi um, að
þarna væri um ósvikinn Banda-
ríkjamann að ræða. Tuomi neydd-
ist því til þess að eyða heilu kvöldi
við drykkju með Finnanum og
hlusta á hann bölva öllu rússnesku
í sand og ösku.
Nokkrum dögum síðar lenti Tu-
omi á flugvellinum við Moskvu.
Hann vildi reka smiðshöggið á
loddaraleikinn og fór því upp í vagn
frá Intourist-ferðaskrifstofunni og
lét aka sér á Metropolehótelið. Þar
dvaldi hann um. nóttina. Næsta
morgun sótti Polyakov hann þang-