Morgunblaðið - 05.05.1999, Blaðsíða 2

2 MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Mývetningar fylltu Skjdlbrekku í gærkvöld
Erlendir sérfræðingar telja
áhættu fylgja kísilgiírtöku
STJÓRN Skútustaðahrepps boðaði fulltrúa
stjórnmálaflokkanna til fundar I gærkvöld til
að ræða ýmis mál sem brenna á heimamönnum
m.a. atvinnumál í byggðarlaginu, starfsemi
Kísiliðjunnar, ferðaþjónustu og náttúruvernd.
Húsfyllir var á fundinum í Skjólbrekku í Mý-
vatnssveit.
„Endalok Kísiliðjunnar voru tilkynnt árið
1993,“ sagði Hjörleifur Sigurðarson á Græna-
vatni m.a. Hann sagðist ekki hafa skilið niður-
stöðu fundar heimamanna með iðnaðarráð-
herra og umhverfisráðherra það ár öðruvísi.
„Eg skildi hvað sagt var á þessum fundi en það
virðist sem ýmsir hér í sveitinni hafi þverskall-
ast við að skilja hvað þá var sagt og þreytast
ekki á að lýsa yfir að allt sé í óvissu þegar
námaleyfið rennur út,“ sagði Hjörleifur og
benti á að ýmislegt annað væri í Mývatnssveit
en Kísiliðjan.
Endalok Kísil-
iðjunnar voru
tilkynnt árið 1993
Tómas Ingi Olrich, þingmaður Sjálfstæðis-
flokksins, sagði óhjákvæmilegt að tryggja
áframhald á starfsemi Kísiliðjunnar með ein-
hverjum hætti og reyna að finna leiðir til þess
að kísilgúrtaka úr Syðri-Flóa yrði heimiluð, en
slíkt yrði þó að gerast í sátt við náttúruna.
Framtíð staðarins byggðist meðal annars á
því.
Steingrímur J. Sigfússon, Vinstrihreyfing-
unni - grænu framboði, sagði að menn yrðu að
horfast í augu við að Kísiliðjunni gæti verið lok-
að 2010. Las hann upp úr fréttatilkynningu iðn-
aðar- og umhverfisráðherra frá 1993. En þar
kom fram að námaleyfið rynni út 2010 og væri
eingöngu bundið við Ytri-Flóa. Kæmu ekki til
aðrar forsendur eða nýir vinnslumöguleikar
væri óraunsætt annað en að horfast í augu við
að til þess gæti komið að verksmiðjunni Oyrði
lokað.
Valgerður Sverrisdóttir, Framsóknai'flokki,
sagði að iðnaðarráðherra hefði leitað til erlendra
sérfræðinga til að meta áhættu af því að taka
kísilgúr úr Syðri-Flóa. En rannsóknir sem bentu
til að slíkt gæti gjörbreytt lífríki Mývatns, hafa
sætt gagnrýni.
Halldór Hermannsson, frambjóðandi Frjáls-
lynda flokksins, kvaðst íylgjandi því að kísilgúr-
taka úr Syðri-Flóa yrði heimiluð.
Örlygur Hnefill Jónsson, frambjóðandi Sam-
fylkingarinnar, sagði að ef farið yrði út í kísil-
gúmám í Syðri-Flóa yrði það að vera í sátt við
vísindasamfélagið og heimamenn.
Flugleiðir
Okeypis
léttvín
ímilli-
landaflugi
FLUGLEIÐIR hafa byrjað
að veita ókeypis léttvín eða
bjór með mat í öllu millilanda-
flugi sínu. Áður var aðeins
boðið upp á ókeypis drykkjar-
föng í Ámeríkuflugi.
Breytingin er gerð til að
samræma þjónustuna í öllu
millilandaflugi félagsins. Þátt-
ur í breytingunni er einnig sá
að hér eftir er ekki lengur
veitt ókeypis líkjör eða koníak
eftir mat í Ameríkuflugi.
Morgunblaðið/Kristján Kristjánsson
HÚSFYLLIR var á stjórnmálafundi sem sveitarstjórn Skútustaðahrepps stóð fyrir í Skjólbrekku
í Mývatnssveit í gærkvöld.
Islenskar getraunir
innkalla getrauna-
seðla
Óheimilt að
geta sér til
um kosn-
ingaúrslit
ÍSLENSKAR getraunir urðu
að stöðva í gær sölu á þeim
leikjum á Lengjunni sem sner-
ust um alþingiskosningarnar
um næstu helgi. Sigurður Bald-
ursson, framkvæmdastjóri fyr-
irtækisins, segir að ákveðið hafi
verið að láta reyna á hvort leik-
urinn yrði leyfður en í gær hafi
borist skýr úrskurður dóms-
málaráðuneytisins um að svo
yrði ekki.
I bréfi dóms- og kirkjumála-
ráðuneytisins til Islenskra get-
rauna í gær segir að fram hafi
komið í sjónvarpsviðtali við Sig-
urð að fyrirtækið hygðist gefa
kaupendum Lengjunnar kost á
að geta sér til um úrslit alþing-
iskosninganna 8. maí. Er í bréf-
inu bent á að samkvæmt reglu-
gerð fyrir íslenskar getraunir
og lögum frá 1972 taki starf-
semin aðeins til íþróttakapp-
leikja og móta.
Sigurður Baldursson segir
að þessi nýjungagirni Get-
rauna hafi því reynst vera á
gráu svæði og harmar að hafa
farið út fyrir laga- og reglu-
gerðarumhverfið sem fyrirtæk-
ið gerði sér annars far um að
fylgja stíft. Kvaðst hann hafa
talið að líta mætti á þingkosn-
ingar sem ákveðinn kappleik
þar sem menn freistuðu þess
að skora og ná ákveðnum ár-
angri en ráðuneytið liti öðru-
vísi á málið.
Framkvæmdastjórinn segir
sölu getraunaseðlanna því hafa
verið hætt og að þeir fáu seðlar
sem selst hafi fari á endur-
greiðslu sem þýði að þeir sem
keypt hafa hagnast hvorki né
tapa á að hafa getið sér til um
úrslit kosninganna.
Frakkland gerðist brotlegt við mannréttindasáttmála Evrópu með lögum um villidýraveiðar
Skylduaðild að veiði-
félagi andstæð MSE
Strassborg. Morgunblaðið.
Mannréttindadómstóll Evrópu
kvað í síðustu viku upp þann dóm að
Frakkland hefði brotið gegn mann-
réttindasáttmála Evrópu með lögum
um villidýraveiðar (Chassagnou o.fl.
gegn Frakklandi, 29. apríl 1999). Þar
væri ekki tekið nægilegt tillit til
eignarréttar landeigenda né til rétt-
ar þeirra til að standa utan félaga.
Lögin sem hér um ræðir voru
sett árið 1964. Samkvæmt þeim eru
eigendur lítilla jarða sums staðar í
Frakklandi skikkaðir til að afsala
sér veiðiréttindum til félagsskapar
landeigenda. Tilgangurinn er að
hafa betri stjóm á veiðunum því
skotveiðar krefjast aðgangs að stór-
um samfelldum svæðum, koma í veg
fyrir veiðiþjófnað og auðvelda fækk-
un meindýra. Lögin ná ekki til jarða
sem eru stærri en 20 hektarar. Eig-
endur stórjarða sitja því einir að
veiði á landi sínu.
Nokkrir franskir landeigendur í
héruðunum Creuse og Gironde, sem
eru mótfallnir skotveiðum, reyndu
árangurslaust að loka jörðum sínum
fyrir skotveiðimönnum. Sendu þeir
þá kæru til mannréttindanefndar-
innar í Strassborg. Þaðan fór málið
til Mannréttindadómstólsins. Dóm-
stóllinn tók fram í dómsforsendum
sínum að óumdeilanlega hefði eign-
arréttur kærenda verið skertur með
lögunum frá 1964. Þeim hefði verið
gert að afsala sér veiðirétti sem
væri tengdur eignarrétti að jörðum
þeirra. Þá þyrftu þeir að þola um-
ferð skotveiðimanna og veiðihunda
um land sitt drjúgan hluta ársins.
Landeigendur hefðu ekki átt neinn
raunhæfan möguleika á því að halda
í veiðiréttinn.
Lögin gerðu að vísu ráð fyrir að
þeir hlytu í staðinn veiðirétt á yfir-
ráðasvæði veiðifélagsins. Það kæmi
þó ekki þeim til góða sem væru
andvígir skotveiðum. Þá yrði að
geta þess að fyrirkomulag þetta
væri ekki við lýði nema í hluta
Frakklands. Ekki yrði því hjá því
komist að telja að brotið hefði verið
gegn 1. grein 1. viðauka við mann-
réttindasáttmálann sem verndar
eignarrétt.
Réttur til að standa
utan félaga
Þá gat dómstóllinn þess að 11.
grein mannréttindasáttmálans
verndaði rétt manna til að standa
utan félaga. Telja yrði að veiðifélög-
in væru félög að einkarétti og því
féllu þau innan gildissviðs sáttmál-
ans. Að mati dómstólsins er ekki
hægt að líta svo á að skylduaðild,
sem einungis er við lýði í fjórðungi
franskra sveitarfélaga, sé í réttu
hlutfalli við það markmið sem að
var stefnt, þ.e. að tryggja lýðræðis-
lega þátttöku í veiðum.
Ekki sé heldur hægt að sjá hvers
vegna nauðsynlegt hafi verið að
grípa til þessara ráðstafana gagn-
vart eigendum smærri jarða en
ekki eigendum stórra jarða. „Að
þvinga mann með lögum til að
ganga í félag sem gengur gegn
grundvallarsannfæringu hans og
skylda hann til að yfirfæra réttindi
sín til jarðarinnar til þess félags
svo það geti náð markmiðum sem
hann er andvígur gengur lengra en
nauðsynlegt getur talist til að
fryggja hæfilegt jafnvægi milli
andstæðra hagsmuna," sagði í
dómsforsendum. Því hefði 11. grein
mannréttindasáttmálans einnig
verið brotin.

► í VERINU í dag er meðal annars greint frá markaðs-
málum og aflabrögðum, fjallað um íslenska hönnun
skipa sem verið er að smíða erlendis og gerð grein fyrir
úthlutun aflahámarks í norsk-íslensku sfldinni 1999.
Markaregn
í Vestmanna-
eyjum
B 3
Gróttu
B
Með blaðinu í dag fylgir 20
síðna blað um Færeyjar