Morgunblaðið - 05.05.1999, Blaðsíða 51
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Skipulagsmál ASI, til
fortíðar eða framtíðar
SKIPULAG ASÍ
hefur undanfarna
daga verið til umræðu
innan sem utan hreyf-
ingarinnar. Skipulagið
hefur verið nokkuð
margbrotið um ára-
tuga skeið; þar hefur
mátt finna landssam-
bönd byggð upp með
starfsgreinafyrir-
komulagi, einnig hefur
skipting milli lands-
sambanda byggt á
samböndum faglærðra
og „ófaglærðra"; og til
viðbótar hafa verið fé-
lög með beina aðild án
tengsla við landssambönd. Um-
ræða liðinna missera hefur krist-
allast í tveim gnindvallarþáttum:
Kröfu um hagkvæmni og skilvirkni
gagnvart félagsmönnum sem kall-
ar á einingar innan hreyfingarinn-
ar sem geta boðið öllu launafólki
nauðsynlega aðstoð og þjónustu
hvort heldur það snýr að kjara- og
réttindamálum, sjúkrasjóðum, or-
lofsmálum eða aukinni áherslu á
vinnustaðasamninga. Hinsvegar er
umræða um skipulagsmál uppi á
borðinu nú vegna aukinnar áherslu
á mennta- og ft-æðslumál innan
hreyfingarinnar, en fullyi-ða má að
ásamt með stöðugri baráttu fyrir
réttlátum hlut launafólks, þá muni
menntamál vera meginhlutverk
hreyfingar launafólks á nýrri öld.
Skipulag allra starfsmennta-
mála hafur tekið miklum breyt-
ingum á undanförnum árum. Fyr-
ir um 15 til 20 árum fóru félög
„ófaglærðra" að huga að fræðslu-
málum sinna félagsmanna og ým-
islegt gott hefur áunnist frá þeim
tíma, en með nýjum framhalds-
skólalögum frá 1996 má segja að
skapast hafi aðstæður fyrir fullri
þátttöku alls launafólks í skipu-
lagi starfsmenntamála á jafnrétt-
isgrunni. Nú hafa allar starfs-
greinar - ekki aðeins löggiltar
iðngreinar - með sér svokölluð
starfsgreinaráð, þar sem fulltrúar
allra hagsmunaaðila koma að,
einnig þeirra sem ekki hafa enn
fengið formlega menntun. I dag
hafa því fulltrúar bæði „ófag-
lærðra" hópa og fulltrúar hinna
fagmenntuðu með sér samráð um
bættan aðgang og bætta menntun
til handa öllum launamönnum.
Þrátt fyrir þetta eru þessir hópar
yfirleitt hvor í sínu landssam-
bandi sem aftur á aðild að ASÍ.
Spurningin er: Er þetta óeðlilegt?
Eru aðrar leiðir betri?
Iðja, félag verksmiðjufólks, hef-
ur nú nýsamþykkt að fara fram
með skoðanakönnun meðal félags-
manna sinna um mögulega sam-
einingu við Eflingu og
mynda þannig vænt-
anlega stærsta verka-
lýðsfélag landsins.
Þetta félag mun verða
skipt upp í deildir -
ekki mjög frábrugðið
þeirri skiptingu sem
samkomulag náðist
um við skipan starfs-
greinaráða. Með þess-
ari skipan; deildar-
skiptingu stéttarfé-
laga „ófaglærðra" og
aðkomu þeirra að
starfsgreinaráðum má
skapa þann ramma
sem gerir mögulegt
að vinna að því að allt launafólk
eigi þess kost að auka færni sína
með því að bæta menntun sína;
Skipulag
Fullyrða má að ásamt
stöðugri baráttu fyrir
réttlátum hlut launa-
fólks, segir Garðar Vil-
hjálmsson, muni
menntamál verða meg-
inhlutverk hreyfingar
launafólks á nýrri öld.
auka þannig sveigjanleika á vinnu-
markaði, og verða aðlögunarhæf-
ari í síbreytilegu samfélagi nýrrar
aldar. Stéttarfélög „ófaglærðra“
hafa, með stærri einingum og
skynsamlegum rekstri, fyllilega
forsendur til þess að semja um og
koma á fræðslu fyrir sína félags-
menn á þeirra eigin forsendum þó
alls ekki verði gert lítið úr nauð-
syn samvinnu við félög faglærðra
og þeirra fræðslumiðstöðva. Sama
má segja um aðra þjónustu við fé-
lagsmenn; deildaskipt félag getur
einbeitt sér að starfsgi'eina- og
vinnustaðasamningum; og með
sameiginlegum sjúkra- og orlofs-
sjóðum boðið bestu mögulegu
þjónustu á þeim sviðum. Eg sé því
ekki betur en að núverandi skipu-
lag verkalýðshreyfingarinnar,
með þeim áherslum sem hér hafa
verið lagðar fram, auki möguleika
launafólks á betri stéttarfélögum
og skapi aðstæður fyrir þróun
hreyfingar launafólks inn í nýja
öld - á forsendum allra launa-
manna.
Höfundur er skrifstofustjóri Iðju,
fclags verksmiðjufólks.
Garðar
Vilhjálmsson
MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999 51
20% afsláttur
Minni matarlyst • Hraðari brennsla • Regla á meltingunni
BOGENSE
PILLEN
Kynning í Lyfju Hamraborg í dag,
Hafnarfiroi á moigun og Lágmúla, fösludag.
HOILUSTA
HEILBRIGÐI
Áslaug Toppstúlka * Múm * Sushi ► Jónsi i Sigurrós * Hvunndagshetjur
Mið-Asía * Mannréttindi * Austurlenskar lækningar
Maf 1999 4, !hl. iQ, árg, kronur 699. -m vsk
NAUÐGARI
Haukur Ingimarsson
frá Keflavík talar út
SEIÐKARL OG MIOILL
Seirtdu fram son
ER í TÍSKU AÐ VERA
VITLEYSINGUR?
miliana Torrini í ævintýraleit í En
Kraftur,
þekking og
frumkvæði fyrir
Reyknesinga
Siv Friðleifsdóttir
Hjálmar Árnason
Páll Magnússon
Ko»ninga»krif«tofa
Bæjarhrauni 26
Hafnarfirði, j
s.565-4790
565-5740
565-5742
Tölvupóstur:
reykjanes@xb.is ;