Morgunblaðið - 05.05.1999, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999 45
Velmegun
og velferð
Að undanfórnu höf-
um við Islendingar bú-
ið við batnandi hag.
Afkoma atvinnulífsins
hefur almennt verið
góð, miklar fram-
kvæmdir og aðrar fjár-
festingar og því mikil
spurn eftir vörum og
vinnuafli. A síðustu
misserum hafa kaup
og kjör batnað mjög
og við höfum hratt
nálgast grannþjóðir
sem við berum okkur
gjarna saman við um
lífskjör og lífsgæði.
Margt er óunnið en
framfarir þessa ára-
tugar sýna hve miklu má áorka.
Beinum nú sjónum að hag fjöl-
skyldufólks og lífeyrisþega.
Fjölskyldan - undirstaða
samfélagsins
Efnahagslegur stöðugleiki kem-
ur þeim vel sem eru að koma sér
upp húsnæði og standa því í fjár-
festingum til lífstíðar. Annar
kostnaður og álag hefur aukist.
Þátttaka barna í æskulýðs- og
íþróttastarfi er sífellt dýrari og
fyrirhafnarmeiri og sama er um
aukið skólastarf. Til að svara
þessu stunda foreldrar langan
vinnudag til að afla hárra tekna.
Tekjutenging barnabóta og vaxta-
bóta vegna húsnæðislána hefur
ekki fylgt eftir tekjuþörf þeirra.
Afleiðingin er að skattuppgjör at-
vinnutekna stenst ekki væntingar
og fjárhagsáætlanii' til margra ára
komast í uppnám.
Vaxandi vímuefnavandi leggur
þungar byrðar á barnafjölskyldur.
011 aðgát, allt fræðslu- og forvam-
arstarf verður að ná til þeirra og
þær að vera virkir þátttakendur. I
því og í æskulýðs- og íþróttastarfi
koma flestir leiðtogar úr hópi for-
eldra, sem vinna af mikilli alúð og
leggja fram afskaplega mikinn og
dýrmætan tíma í þeirra þágu. Oft-
ar en ekki bera heimili þeirra
einnig umtalsverðan kostnað af
þátttökunni.
Meta þarf að nýju áhrif tekju-
tenginga þessara bóta. Réttmætt
er að gera foreldrum jafnt undir
höfði í fæðingarorlofi og þróa
sveigjanlega vinnuháttu og skatt-
kerfi til að gefa þeim meiri mögu-
leika til samveru við börnin.
Berjast verður af krafti gegn
vímuefnum, mesta vágesti nútím-
ans. Efla löggæslu og
tollgæslu til að
stemma stigu við inn-
flutningi og útbreiðslu,
styðja forvarnarstarf
og upplýsingamiðlun
til ungmenna, foreldra
og annarra uppalenda.
Viðeigandi meðferðar-
og endurhæfíngarúr-
ræði krefjast fjöl-
breytni, og tryggja að
þau geti tengst afplán-
un eða framkvæmd
refsivistar.
Bætum kjör lífeyris-
þega og aðstöðu
aldraðra
Okkur ber að bæta kjör aldraðra
og annarra lífeyrisþega. Vissulega
munu ríkisútgjöld aukast. En við
höfum náð fram spamaði á undan-
fórnum árum og með bættu at-
Velferð
Fjölmargir þeirra sem
aldurs vegna eiga rétt
til lífeyris hafa góða
heilsu og starfsþrek,
segir Arni Ragnar
Arnason. Þeim á að
bjóðast að stunda störf
og leggja sitt af mörk-
um til þjóðarbúsins
svo lengi sem þeir
hafa þrek til.
vinnuástandi og hagvexti skila
skattstofnar vaxandi tekjum og því
úr meira að spila en í mögram ár-
um. Lífeyrisþegar hafa notið al-
mennra launahækkana á síðustu
misseram. Hlutfallslega mest
hækkun lægstu launa dugir þó
skammt, og launaskrið nær ekki til
þeirra atriða sem ráða lífeyri. Líf-
eyrir og bætur úr almannatrygg-
ingum hafa í auknum mæli verið
tengd öðram tekjum og fjárhagsá-
stæðum lífeyris- og bótaþega og
maka þeirra. Of langt hefur verið
gengið því heildaráhrif skatta og
skerðinga vegna tekjutenginga
verða S mörgum tilvikum margfóld
Árni Ragnar
Árnason
miðað við tekjuskatt. Því verður að
breyta.
Fjölmargir þeirra sem aldurs
vegna eiga rétt til lífeyris hafa
góða heilsu og starfsþrek. Þeim á
að bjóðast að stunda störf og
leggja sitt af mörkum til þjóðar-
búsins svo lengi sem þeir hafa þrek
til. Við eigum ekki að skylda full-
fríska einstaklinga til að hætta
störfum, heldur virða rétt hvers og
eins til að ákveða sjálfur starfslok.
Þjóðarbúið þarfnast framlags
þeiira. Við lifum að jafnaði lengur
en áður, þó elli kerling og sjúkdóm-
ar setji okkur mörk. Mörgum
öldraðum henta íbúðir sem hann-
aðar era miðað við þarfir þeirra.
Óeðlilegar kröfur um húsaskipan
valda þó óheyrilega háu verði.
Ekki er boðlegt að þeir sem fram á
háan aldur búa á eigin heimili, og
spara þannig sameiginlegum sjóð-
um verulega fjármuni, skuli verða
að bíða svo mánuðum skiptir þegar
þeim hvei'fur þrek og heilsa og þeir
hjúkranar þurfi. Ur því verðum við
að bæta.
Höfundur cr alþingismaður Sjálf-
stæðisflokksins fyrir Reykjaneskjör-
dæmi.
FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Vertu með a miðjunni
Sumartilboð frá ESTEE LAUDERfLyfju
Allt þetta fylgir kaupum á
Estée Lauder snyrtivörum
fyrir 3.500 kr. eða meira
dagana 5.-8. maí.
Gjöfin inniheldur:
Estée Lauder Pleasures -
Body Lotion, 30 ml.
Resilience Creme -
24 stunda krem, 6,3 ml.
Advanced Night Repair -
viðgerðardropa, 7 ml.
Pure Velvet maskara, 4,5 ml.
Re-Nutriv varalit
Eye and Lip Makeup Remover -
augnfarða- og varalitahreinsi, 30 ml.
Rauða snyrtitösku
(verðgildi gjafarinnar er kr. 5.500)
Meðan birgðir endast.
Lágmúla,
LYFJA
Setbergi, Hamraborg,
sími 533 2300 sfmi 555 2306 sími 554 0102
ÞÚ ERT Á BESTA ALDRI
60 ára og eldri
ORUGG AVOXTUN
Þeir sem eldri eru ættu fyrst og fremst að leggja áherslu á öryggi.
Iljá okkur getur fólk á aldrinum 60 ára og eldri blandað saman
mörgum öruggum fjárfestingarkostum og þannig tryggt góða
dreifingu á sparifénu. Þar gildir hin gullvæga regla að hafa ekki
öll eggin í sömu körfunni.
Við bendnm þeim sem eru 60 ára
og eldri að kynna sér sérstaklega:
• Fjárvörslu og eignastýringu
• Eignarskattsfrjáls bréf
• Veltubréf og Markaðsreikning
• Alþjóðasjóði Búnaðarbankans
Hafðu samband ogfáðu bækl-
inginn okkar„Þú ert á besta aldri“.
Þarfinnur þú ítarlegri upplýsingar
um spamaðarkosti okkar.
SÍMI 525 6060

BUNAÐARBANKl NN
VERÐBRÉF
- byggir á trausti
Hafnarstræti 5 vvvvw.bi.is verdbref@bi.is