Morgunblaðið - 05.05.1999, Blaðsíða 60

60 MIÐVIKUDAGUR 5. MAÍ 1999
MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Við trúum þér ekki, treyst-
um þér ekki, við kjésum þig
ekki, hr. forsætisráðherra
FYRIR skömmu lauk
landsfundi sjálfstæðis-
manna, þar sem
óskyldustu málefni
voru til umfjöllunar
eins og lög gera ráð
fyrir. Stemningin gat
-^ekki verið betri né
ánægjan með ályktanir
og hástemmdar yfirlýs-
ingar um „árangur fyr-
ir alla“. Nýtt slagorð,
sem á eílaust að leysa
gömlu og gatslitnu
slagorðin „stétt með
stétt“ eða „flokkm- allra
stétta“ af hólmi. Ekki
var stemningin lakari á
landsfundi flokksins
árið 1996, þegar ályktun um málefni
aldraðra var samin, en í henni
stendur orðrétt: „Að koma í veg fyr-
ir tvísköttun og skerðingu lífeyris."
,Að tryggja að ellilífeyrisþegum sé
ekki mismunað í sköttum miðað við
aðra þegna þessa lands.“ Á þetta
hefur reyndar einn frambjóðandi
flokksins í Reykjaneskjördæmi,
Þorgerður Gunnarsdóttir, bent. Það
er ekki ofmælt að við aldraðir séum
orðnir býsna langeygðir eftir efnd-
unum. Var árangurinn þarna sem
skyldi? Og hver verða örlög nýjustu
ályktunar um málefni okkar, hafnar
hún kannski líka í ruslafotunni?
Mörg fögur loforð settu svip sinn
á þessa samkomu. Endurskoðuð
skyldu t.d. lög um fiskveiðistjórnun,
^en ekki eitt einasta orð um brott-
kast, framsal veiðiheimilda og allt
það blöskranlega kvótabrask sem
viðgengist hefur lengi, já, alltof
lengi. Hér væri ef til vill ekki úr
vegi að minna á hin fleygu orð for-
mannsins: „Skoðað verði hvort gera
þurfi ...“ þ.e.a.s. eitthvað í þessu
mikla máli, sem varðar þjóðarhag.
Já, fagurt galaði fuglinn sá!
Jarðgöngum er lofað bæði fyrir
vestan og norðan, menningarhöllum
í hvert krummaskuð, en handa
hverjum með leyfi að spyrja?
Handa atvinnuleysingjum, sem eiga
ekki fyrir aðgangseyri? Þótt at-
vinnulíf sjávarþorpanna sé lagt í
rúst skal menningin samt sem áður
^fá að blómstra þar. Hvað varðar þá
~*um heimildir frá fjárveitingavald-
inu. Þá hverja? „Nú blekkingar-
meistarana, sem eru í óða önn að
stinga dægilegum dúsum upp í kjós-
endur. En nú er komið babb í bát-
inn. Formaðurinn (ásamt helstu for-
kólfum flokksins) er þegar búinn að
lofa svo miklu upp í ermina að ekki
verður með nokkru móti komist hjá
að víkka hana og það talsvert.
Dilbert á Netinu
Halldór
Þorsteinsson
Á landsfundi sjálf-
stæðismanna í Laugar-
dalshöllinni sagði Páll
Gíslason, fyrrverandi
formaður Félags eldri
borgara, m.a. að margt
fullorðið fólk væri
þeirrar skoðunar að
flokkurinn hefði svikið
það. Með þessum orð-
um vildi hann loksins
reyna að hvetja flokk-
inn sinn til að gera
bragarbót eða eitthvað
sem bragð væri að.
Samkvæmt frétt
Morgunblaðsins af
landsfundinum spurði
Helga Guðrún Jónas-
dóttir forsætisráðherra hvort hann
hefði ekki áhyggjur af því að konur,
aldraðir og öiyrkjar kysu síður
Sjálfstæðisflokkinn en aðra og
Velferð
Prósentuhækkanir eru
þess eðlis, segir Hall-
dór Þorsteinsson, að
lagfæra minnst kjör
þeirra verst stöddu í ís-
lensku þjóðfélagi.
kvaðst Davíð deila með konunni
áhyggjum sínum af þessum þáttum
og bætti síðar við: „Eg tel okkur þá
hafa að minnsta kosti verið klaufa-
leg að ná til þessa fólks, því við höf-
um allar forsendur til þess, eins og
við höfðum hér forðum tíð.“ Og
hann lauk svari sínu á þessa leið:
„Við þurfum að haga störfum okkar
þannig að þeir sjái ástæðu til að
treysta okkur," o.s.fi-v. Eftir þess-
um orðum að dæma játar hann að
hafa verið klaufi. Já, loksins rann
upp fyrir honum ljós. Loksins hitti
hann naglann á höfuðið. Fyrir okk-
ur aldraða og öryrkja var þetta
gjörsamlega óþörf játning af hálfu
forsætisráðherra vegna þess að við
vorum fyrir langa löngu búin að
átta okkur á því að hann væri í einu
orði sagt klaufi, ekki reyndar bara
klaufi varðandi okkur aldraða held-
ur líka ýmsa aðra aðila.
Forsætisráðherra vor og formað-
ur Sjálfstæðisflokksins, Davíð
Oddsson, daufheyrist jafnan við öll-
um óskum aldraðra og öryrkja um
lagfæringu á kjörum sínum, en það
er hins vegar ekki ofsagt að það
gangi kraftaverki næst hversu
heyrn hans batnar jafnskjótt og al-
þingiskosningar nálgast. Hver veit
nema að hann fengi fulla heyrn ef
brugðiið yrði á það ráð að kjósa til
Alþingis ár hvert.
Prósentuhækkanir eru þess eðlis
að lagfæra minnst kjör þeirra verst
stöddu í íslensku þjóðfélagi sem býr
þó við margrómað góðæri. Er ekki
fyrir löngu orðið tímabært að vísa
svona prósentureikningi út í hafs-
auga og láta krónurnar tala í stað-
inn?
Fagrihjalli 10 — parhús
187 fm á tveimur aðalhæðum ásamt
bílskúr. Þrjú svefnherb., sjónvarps-
herb. á palli yfir stofu, sérsmíðuð eld-
húsinnrétting úr gegnheilum rótar-
spóni. Gegnheilt kirsuberjaparket,
korkur á svefnherb., glæsilegir skápar
í herb. Eignin verður laus í nóv.—des.
1999. Verð 16,8 millj.
Opið hús í dag frá kl. 16.00—21.00.
Svava og Sigurður sýna.
Fasteignasalan Eignaborg,
sími 564 1500, fax 554 2030.
Með sinni skeleggu baráttu og
snjalla málflutningi hafa öryi-kjar
unnið stórvirki, sem gæti orðið öðr-
um til eftirbreytni. Þeir hafa svo
sannarlega unnið heimavinnuna
sína, meira en sagt verður um
suma. Forsætisráðherra og þá
greinir t.d. verulega á um ýmis
málefni, en einna helst um kjör
þeirra síðarnefndu, sem Davíð
Oddsson hikar ekki við að fullyrða
að séu svo góð, að þeir megi vel við
una. Þau séu í raun og sanni betri
en víðast hvar í öðrum löndum. Ör-
yrkjar sýna aftur á móti svart á
hvítu með raunverulegum og óve-
fengjanlegum tölum og línuritum
að forsætisráðherra vor fari með
staðlausa stafi. Væri nú ekki ráð
fyrir öryrkja sem hafa svona snjalla
reikningshausa innan sinna raða að
bjóðast til að taka Davíð í nokkra
tíma í reikningi og það vitanlega al-
veg endurgjaldlaust. Þótt hann
muni nú sennilega vera aflögufær
væri það höfðinglegt og sjálfsagt að
bjóða honum ókeypis tilsögn.
7% hækkun á grunnlífeyri tiygg-
ingarbóta er ekki gerð af tómri
góðmennsku og einlægum umbóta-
vilja heldur af einskærum ótta við
fylgistap og það er mergurinn
málsins.
Þeir menn sem telja Davíð Odds-
son vera mikilhæfan þjóðarleiðtoga
hljóta að vera ákaflega glám-
skyggnir. Lýðum ætti að vera fyrir
löngu ljóst að hann er lítið annað og
merkilegra en handbendi sægreif-
anna svo og forréttinda- og kjarað-
alsins, sem vill gína yfir öllu á
kostnað almennings í landinu.
Að lokum langar mig til að nefna
þrjá menn, sem tróna hæst á mín-
um óvinsældalista, en þeir eru í
réttri röð: Davíð Oddsson, Kristján
Ragnarsson og Þórarinn V. Þórar-
insson.
P.s. í fyrirsögninni nota ég 1.
persónu fornafnið við í flt. og á ég
þar við sjálfan mig, vini mína og
samherja.
Höfundur er skókistjóri Máhishóhi
Halldórs.
Sjálfbær þréun
FRA TIMUM iðn-
byltingarinnar hefur
tækniþróun og vax-
andi borgarmenning
leitt til þess að fólk í
hinum vestræna heimi
ver æ meiri tími í
manngerðu umhverfi
og um leið hafa tengsl
við náttúruna rofnað.
Öll tilvera okkar
byggist eftir sem áður
á gæðum náttúrunnar,
bæði lífríki lands og
sjávar ásamt loft-
hjúpnum. Með örri
tækniþróun og stór- Þuríður
tækari vélum hefur Backman
okkur tekist að ofnýta
auðlindirnar og spilla svo náttúr-
unni að mannkynið er farið að líða
fyrir.
Þessi þróun er farin að hafa
áhrif á hitastig jarðar og veðurfar,
hefur eitrað fyrir mönnum og dýr-
um og ógnar nú tilveru okkar ef
ekki verður farið að með gát. Bilið
milli ríkra og fátækra, bæði manna
og þjóða, eykst stöðugt. Aðeins lít-
ill hluti mannkynsins nýtur hag-
vaxtar og betri lífsskilyrða á með-
an stærsti hlutinn lifir við kröpp
kjör og skamma ævi.
Sjálfbær
þróun
Ef við ætlum börnum okkar að
eiga svipaða möguleika og við höf-
um noti verðum við að vera þátt-
takendur í að snúa þróuninni við
með því að sameina áframhaldandi
vöxt auðs og velferðar annars veg-
ar og verndun gæða jarðar hins
vegar. Þetta er hægt með því að
stuðla að sjálfbæru samfélagi hvað
varðar umhverfi og lífsskilyrði
fólks. Við getum tryggt daglegar
þarfir okkar án þess að ganga á
möguleika komandi kynslóða til að
fullnægja sínum þörfum. Hugtakið
sjálfbær þróun felur í sér tak-
markanir sem miðast við nútíma
tækni, félagslegt kerfi og mögu-
leika lífhvolfsins til að vinna úr
þeim áhrifum, sem verða af um-
svifum manna. En bæði tækni og
félagslega þróun er hægt að end-
urbæta og stýra betur og þannig
getum við rutt brautina fyrir nýtt
tímabil græns hagvaxtar. Sjálfbær
þróun er að lifa af vöxtunum, en
láta höfuðstólinn vera.
Fátækt er alltaf af
hinu illa, sjálfbær þró-
un er nauðsynleg til að
allir geti uppfyllt sínar
grundvallarþarfir og
hafi jafna möguleika á
betra lífi. Þeir sem lifa
í allsnægtum verða að
laga sig að lífsstil sem
tekur tillit til vistkerf-
isins, til dæmis i orku-
notkun. Auðlindirnar
eru takmarkaðar og
allir menn eiga sama
rétt á að njóta þeirra,
hvar sem þeir búa á
jörðinni. Því er mikil-
vægt að fjólksfjölgun-
in í heiminum haldist í hendur við
möguleika vistkei'fisins.
Pólitískur
vilji
Sjálfbær þróun er verkefni dags-
iris í dag og framtíðarinnar. Verk-
efnið kallar á samstöðu og sam-
Kosningar
Sjálfbær þróun er að
lifa af vöxtunum, segir
Þuríður Backman, en
láta höfuðstólinn vera.
vinnu allra ríkja heims, ríkis-
stjórna, sveitarfélaga, félagasam-
taka og einstaklinga. Sjálfbær þró-
un er aðgerð sem er langt frá því
að vera einfóld í framkvæmd, en
stendur og fellm- með pólitískum
vilja.
Vinstrihreyfingin - grænt fram-
boð setur fram áherslur vinstri-
stefnunnar um félagslegt réttlæti
og jöfnuð, friðarhugsjón ásamt
ákveðinni umhverfisverndarstefnu.
Þetta er grunnur og upphaf að
breytingum til sjálfbærrar þróunar
samfélagsins og þátttöku okkar í
átaki til betra lífs fyi'ir okkur og
aðra jarðarbúa á nýju árþúsundi.
Höfundur er 1. niaður á lista
Vinstrihreyfingarinnar - græns
framboðs á Austurlandi.
Framtíðin er dýrmæt
SEM þátttakendur
í alþjóðahagkerfinu
lútum við ákveðnum
efnahagslegum lög-
málum sem ekki verð-
ur vikist undan ætlum
við okkur að halda í
við þróunina. Tilvist
okkar í síharðnandi
samkeppni á alþjóð-
legum mörkuðum
byggist á samkeppn-
ishæfum útflutnings-
iðnaði, traustum efna-
hagslegum undirstöð-
um og virkjun
mannauðsins. Hag-
sæld og framtíð Is-
lands veltur á því
hvernig við mótum stefnuna
hverjum við treystum best til þess.
Mannauður og
efnahagslegur stöðugleiki
Utflutningur hefur vaxið gríðar-
lega á síðustu áram og fjölbreytni
hans aukist. Stoðtæki, hugbúnaður
og lyf eru dæmi um útflutnings-
greinar sem oi'ðið hafa til eða tekið
fjörkipp. Fyi'irtæki á þessum svið-
um hafa eins og önnur íslensk fyr-
irtæki notið hins frjóa íslenska
efnahagsumhverfis síðustu ára.
Lág verðbólga, stöðugleiki á vinnu-
markaði, lægri skattar og aukið
frelsi í alþjóðaviðskiptum hafa
lagst á eitt að skapa áður óþekkt
Andrés
Andrésson
og
sóknarfæri. Vitneskja
fyrirtækja um að ekki
verði horfið af núver-
andi braut er ekki síður
mikilvægt viðgangi ís-
lensks atvinnulífs.
Stjómarstefna sem er
fjandsamleg atvinnulíf-
inu og ógnar efnahags-
legum ávinningi síðustu
ára mun ekki eingöngu
hræða erlenda fjárfesta
frá þvi að fjárfesta á ís-
landi, heldur hrekja ís-
lensk fyrirtæki úr
landi. Mannauðurinn
sem við Islendingar
búum að mun engu
skipta ef ekki eru fyrir
hendi hagstæð efnahagsleg skil-
yrði. Aukin fjárfesting í menntun
og rannsóknum á íslandi munu
nýtast öðram þjóðum ef við búum
ekki fólki og fyrirtækjum lífvænleg
skilyrði. Loforð vinstrimanna um
aukin framlög til menntamála eru
því markleysa í ljósi fjandsamlegr-
ar afstöðu þeirra gagnvart atvinnu-
lífinu. Margra milljarða króna
aukning framlaga til menntamála
og rannsókna á síðasta kjörtímabili
er hins vegar fjárfesting inn í nýja
öld.
Við emm íbúar alheimsþorpsins
Orðið alþjóðavæðing er ekki öll-
um stjórnmálamönnum jafn tamt í
Kosningar
Vinstrimenn skilja ekki
segir Andrés Andrés-
--------7-------------
son, að Island er, þátt-
takandi í alþjóðahag-
kerfinu og lýtur lög-
málum þess.
munni. Þeir tala sumir eins og ís-
land sé útnári sem tíminn leggi
ekki leið sína til þegar staðreyndin
er sú að Island er í hringiðu breyt-
inga sem eiga sér stað úti um allan
heim. Tækniframfarir og þróun í
efnahags- og atvinnumálum hafa
skapað breytta heimsmynd. Al-
heimsþorpið er að verða að veru-
leika og nú þegar tengjast fyrir-
tæki og einstaklingar órjúfanleg-
um böndum í flóknu samskipta-
kerfi. Landamæri eru orðin hug-
læg og hið sama má segja um fjar-
lægðir. Islendingar hafa ekki efni á
því að treysta stjórnmálamönnum
sem einblína bara á vandamálin í
neikvæðum tón en horfa framhjá
sóknarfærunum, framtíðin er of
dýrmæt.
Höfundur stundar nám í stjórunuíla-
fræði við HÍ.