Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 30

30
ALMENN TÍÐINDI.
Reyndist svo, væri sá fandur allmerkilegur, því a<3 svo má aí
orSi kve?a, a8 þeirra hafi veri? leitað frá því er fyrst fara sögur
af byggSum þeim, er hún rennur um a? ne?an (Egiptalandi).
Herodot var fróSur mabnr, hafSi fari? víSa og átt tal vi? marga
fróba menn, en enginn segir hann hafi getaS frætt sig á, hvaSan
Níl liefSi upptök sín. Um Psammetichus Egiptakonung (664—
610 fyrir KristsburS) er sagt, aS hann hafi tekiS unga sveina
nokkra, aliS þá á tómum fiski um langan tíma og sent þá síSan
af staS upp meS Níl, og skyldu ekki snúa aptur fyr en þeir væri
komnir fyrir upptök hennar. Alexander mikli, Caesar og Nero
Ijetu allir leita ab uppsprettum Nílar. Ptolemæus jarSfræSingur
(og stjörnufræSingur, er var uppi á annari öld eptir KristsburS)
segir hana falla úr stöSuvötnum tveim miklum, 6—7 jarSstigum
fyrir sunnan miSjarSarbaug. Hann getur og fyrstur manna Mána-
fjalla, og segir þaSan renna jökulvatn í Nílarvötnin. Mánafjöll
eru eptir hans sögn 11 jarSstigum fyrir sunnan miSjarSarbaug.
þessi frásögn þótti ekki áreiSanleg, eins og nærri má geta, eu
meira vissu menn þó ekki um upptök Nílar fyrir 10 árum síSan,
og vita ef til vill ekki enn. ÁriS 1863 þóttist Englendingur einn,
er Baker heitir, hafa fundiS þau skammt fyrir sunnan miSjarSarhaug,
og sagSi Níl renna úr vatni einu þar, er Viktoríuvatn (Victoria
Nyanza) heitir. Heitir sú kvísl hennar Hvítá (Bar e! Abiad) og
rennur gegnum annaS vatn mikiS, í útnorSur þaSan, er Alberts-
vatn (Albert Nyanza) heitir. En eptir því sem Livingstone
heldur, eru upptökin einum 100 mílum sunnar. í útsuSur frá
vötnum þeim hinum miklu, er nú var getiS, liggur þriSja vatniS
þessa mest, og heitir Tanganjika. Kringum þaS vatn allt aS
sunnanverSu hefurLivingstone fariS, ogsegir þarliggjasvo víkur sem
nes og skaga á Ítalíu sunnan. I austur frá vötnunum eru fjöll
afarhá. Heitahæstu tindar þar Kilimandscharo (20,000') ogKenia
(18,000'). þaS eru jöklar. ÆtlasumirþaS vera Mánafjöll þau, er
Ptolemæus nefnír, en aSrir bera á móti. — I sumar er var gjörSi
Egiptajarl út Baker þann, er áSur er nefndur, meS vopnaSa menn
og vistir nógar suSur meS Níl, og skyldi rekja farveg hennar svo
langt sem hann kæmist eSa þangaS til hann hitti Livingstone;
hafa engar frjettir beyrzt af þeim leiSangri enn.