Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 93
I>ÝZKAL4ND.
93
og yfirgang vi8 alþýðn. þaÖ fór því a8 líkindum, a8 þeir tækju
á því sem til var til a8 fá slíkri meinvætt í hel komiS. |>á er
þingi var fresta8 í fyrra vor, var fulltrúadeildin (neSri deildin)
búin a8 ræ8a til lykta frumvarpiS til hjeraSsstjórnarlaganna, og
vanta8i ekki anna8 en samþykki herradeildarinnar til þess a8
þa8 gæti or3i8 a8 lögum. í mi8jum okt. í haust tók þingiB aptur
til starfa, og skyldi þa3 vera fyrsta verk herradeildarinnar, a8
ræ3a til lykta og samþykkja hjeraSs-stjórnarlögin. En svo
ómjúkar átektir fengu þau þar, a3 stjórnin sá sjer eigi annan vænni
en a3 slíta þingi, og þrífa til þeirra rá8a, er „herrarnir” máttu
eigi vi8 me8 öllu brölti sínu. Svo er mál me8 vexti, a3 konung-
ur á vald á a8 kjósa menn í herradeildinna, svo marga er honum
sýnist; verSa þeir menn þá (iherra8ir”, e8a komast í tölu tiginna
manna; má stjórnin á þann hátt skapa sjer nægan liBsafla til a8
koma fram í herradeildinni hverju máli, er henni lízt. En til
slíkra úrræ8a er ekki tekiS, neraa miki3 liggi vi3, og fer þaS a8
líkindum; enda ver8ur hinum drémbilátu jungberrum ekki gjör8ur
annar grikkur verri, en a8 þröngva þeim tii samneytis og bræBra-
lags vi8 kotungmenni og rusta, en svo kalla þeir alla ótiginborna
menn. Er svo sagt a8 itherrarnir” mundu heldur hafa kosi8 a3
fallast á hjera8s-stjórnarlögin, en a3 ver8a fyrir siíkum óskunda;
þeir höf8u ekki haldi3, a8 stjórninní væri eins full alvara a3 koma
fram nýmælunum, og raun gaf vitni. A8 hálfs mánaSar fresti
liBnum var þing sett af nýju (12. d. nóvbr.) og tiherrum” birtur sá
boSskapur konungs, a8 þeir ættu a3 fagna 25 nýjum sessunautum.
Hinir nýdubbu8u herrar voru flestir úr tölu æ8stu embættismanna
og hinir hershöfBingjar. Nú gengu nýmælin fram me3 nægilegum
atkvæ8amun. J>a8 þótti mörgum fur8u gegna, a8 stjórnin skyldi
hafa beitt svo miklu kappi í þessu máli, og fari8 svo óþyrmilega
me8 þann flokk þingsins, er fyrrum var öflugasta sto8 hennar og
dyggvastir þjónar konungs af öllum þegnum hans, enda er mælt,
a3 Vilbjálmi hafi þótt mikiS fyrir því; en Bismarck mun hafa
reki3 á eptir, því a3 hann hefur sje3, a8 allt mundi lenda í
sjálflieldu mc8 nau8synlegustu rjettarbætur, me3an jungherrar
stýrSu mestum afla í herradeildinni. þannig var8 t. a. m. ekki