Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 102

102
AUSTURRÍKI.
eingöngu, en þó svo, að samþykki keisarastjórnarinnar i Vín
þarf til löggildingar nýmæla þeirra, er þan setja. í yfirstjórninni
eiga krúnulöndin þátt á þá leiS, a8 neííri deiid ríkisþingsins er
skipuS þjó3fulltrúum , er hjeraSsþingmenn kjósa þangaí úr sinum
Hokki. En meS þetta eru hin slafnesku lönd eigi ánægS: vilja
þau fá ámóta mikiS sjálfsforræSi og Ungverjar, en þeir eiga
varla annaS saman viS stjórnina í Vín en utanríkismál og hermál.
Eru þaS helzt Czechar (i Böhmen), er eigi vilja eira öSru, en
jafnmiklu sjálfsforræSi og Magyarar hafa herjaS sjer út, enda var
og Böhmen aS fornu fari konungsríki sjer, eins og Cngverjaland.
þá vilja Pólverjar í Gallizíu verSa sjálfum sjer ráSandi, og SuS-
urslafar (i Krain, Kærnthen, Istriu og Görtz) ganga í enn eitt
riki sjer. YrSi þá Austurriki ekki annaS en samband margra
konungsrikja, er reyndar sami maSur höfSingi yfir öllum löndun-
um og meS keisaranafnbót í Austurríki. En slíkt mega þjóSverjar
eigi heyra nefnt á nafn; vilja þeir reyra öll löndin sem fastast
saman og hneppa þau undir þýzkt alræíisvald í Vín, en þröngva
svo a8 þjóSerni Slafa, a8 þa8 hverfi a8 lokum og þeir ver8i al-
þýzkir. Til marks um yfirgang þeirra er þa8, a8 ekki þykir
þeim vi8 anna8 komandi en a8 þeir rá8i einir lögum og lofum
í Böhmen, og þó eru Czechar þar í landi þeim mun fleiri, a8
tveir eru um einn þýzkan mann.
RáSaneyti þa8, er sat a8 völdum í Austurríki ári8 1871, var
úr flokki þeirra manna, er unna vilja Slöfum jafnrjettis vi8 þjó8-
verja, og vanta8i þá ekki nema herziumuninn á, a8 þeirri skipun
yr8i á komiS, er þeir mættu una vi3. En þá hömuBust þjó3-
verjar-svo gífurlega, a8 allt ætla3i um koll a8 keyra, og keisari
þorBi eigi anna8 en hverfa frá áformi sínu, og hleypa oddvitum
þeirra a8 völdum. Heitir sá Auersperg, er rá8aneyti hefurstýrt
si8an, og hefur hann eigi fari8 í launkofa me8 þá fyrirætlun sína,
a3 búa svo úm hnútana í stjórnarskipun vesturríkisins, a8 Slafar
eigi þar ald.rei uppreisnar von. — í fyrra vorijet stjórnin fara fram
nýjar kosningarálandsþingiðí Böhmen, og fengu J>jó3-
verjar komi8 þar ár sinni svo fyrir bor8 me8 vjelum og ofríki,
a8 þingmenn ur3u fleiri úr þeirra li8i en Czecba (þótt sjekneska