Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 149
NOREGUR.
149
allsherjarþing yfir öll Norburlönd, segja þa8 mundi fara svo, að
hver þjóSin fyrir sig yröi svipt sjálfsforræíi sínu, en allt keyrt í
eina alræSisbendu skrifstofuvalds og stórbokkaríkis; (lskandína-
vismus” Plougs sje talsvert meingaSur síngirni og drottnunargirnd,
sem sjá megi af þvi, aS hann nái jafnvel ekki svo langt, aS íslend-
ingar fái aS njóta hans. !(I hans nafni slettir Ploug sjer fram í
innlend mál vor NorSmanna”, segir B. Björnson í einni grein
sinni, ,(en þótt vjer (NorSmenn) gjörum ekki nema skrifum um
ísland, svo vanrækt sem þaS er og slíkum vanþyrmslum sem þaS
verSur aS sæta, ætlar hann öldungis aS ganga af göflunum útaf
því”. „þá verSur bezt og traustast bræSralagiS meS þjóSunum á
NorSurlöndum, er hver þeirra fyrir sig fær aS ráSa sjer sjálf og
haga svo ferS sinni, er henni hentar bezt, en engin vinnur annari
í mein eSa seilist þar til ráSa”. A8 slíku marki eiga framfara-
rnenn allra þjóSanna aS stySja hvorir aSra. — þetta er aSalefniS í
kenningu þeirra Björnsons. — í sumar áttu þeir B. Björnson, Hed-
lund ritstjóri frá Gautaborg, og Högsbro, ritstjóri og þingmaSur
frá Kaupmannahöfn, stefnulag meS sjer aS Hamri, á Upplöndum.
þá var þar og haldin veizla fyrir Sverdrup, og var fjölmennt
mjög á fundinum. Litu margir svo á, sem stefnan væri iagin til
fóstbræSralags meS fulltrúum þjóSvina af öllum NorSurlöndum, og
hafa þótzt sjá ýmsan vott þess síSan, aS svo hati veriS.
þaS bar til eigi miklu eptir þetta, aS einhver „NorSmaSur”
ritaSi i blaS eitt, er bændur á Upplöndum höfSu ný-stofnaS og
kand. Arvesen, kennari viS skólann í Sögutúni, stýrir, greinar-
korn, er mikill logi kviknaSi úr. þaS var hugleiSing um, liverrar
höfuSþjóSar föruneyti smáþjóSunum á NörSurlöndum mundi holl-
ast, hvort Englendinga, Frakka, þjóSverja eSa Rússa, og varS
niSurstaSan hjá höfundinum sú, aS bezt muni verBa aS slást í
för meS þjóSverjum, fyrir sakir frændsemi, trúarbragSa, tungu
o. fl. En þá verSi Danir aS sættast viS þjóSverja, sekkja heipt
sína og láta af fjandskap og úlfúS viS þá; þeir verSi aS ((skipta
um merki”. þessari ráSleggingu urSu Danir æfari í gegn en frá
megi segja þaS komst brátt upp, aS „NorSmaSurinn” var Björn-
stjerne Björnson, og laust nú upp í móti honum fnasanda
vargsópi úr allri Danmörku, og var ekld trútt um, aS sumir