Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 152

152
NOREGUK.
vi0 oss, aS þeim sje þaS hugarhaldiS engu síður en oss, a0 ekki
veríi sá óvinafagnaSur, aB af leggist aptur ferSir um íslandshaf,
úr því þær hafa nú veriS teknar npp aptur eptir mörg hundruS
ár. — J>ess er og skylt aS minnast hjer og vel aS virSa, aS vjer
eigum þar góSa formælendur í stjórnardeilu vorri viS Dani, sem
eru þeir frændur vorir enir austrænu. Eiga blöS þeirra opt a8
færa lesendum sínum góSar ritgjörSir um þaS mál. Getum vjer
þar á meSal einnar, er stóS í „Dagbladet” í Kristjaníu í vetur,
og síSan var prentuS sjer, eptir uGrjótgar8” nokkurn; er þar
rakin skýrt og ítarlega öll viSureign vor viS Dani frá upphafi
stjórnarbaráttunnar til loka alþingis 1871.
A m e r i k a.
Bandaríkin.
þótt mikiS sje þjóSríki meS Bandamönnum, hefur ríkisfor-
setinn samt svo mikil ráS, aS forsetakosninguna, sem fram
fer fjórSa hvert ár, má jafnan kalla merkisviSburS. Hún hefur
jafnvel stundum dregiS eptir sjer stórtíSindi, svo sem fyrir þrettán
árum síSan, er Lincoln var kosinn; viS þaS laust upp borgara-
styrjöldinni miklu. En þaS stóS svo á því, aS viS þá kosningu
urSu ulýSvaldsmenn”, er lengst af höfSu einir ráSiS lögum og
lofum þar í landi, undir fyrir uþjóSvaldsmönnum”. ViSureign
þessara tveggja aSalflokka er mjög eptirtektaverS, og fyrir því
nauSsynlegt aS vita deili á stefnu þeirra hvors fyrir sig; nöfnin
á þeim eru valin svo aS handahófi, aS litlu verSa menn nær fyrir
þau. uþjóSvaldsmenn” eru alrikismenn; þeir halda mjög fram
valdi allsherjarstjórnarinnar (sambandsstjórnarinnar) og vilja láta
fylkjastjórnirnar þoka fyrir henni svo freklega, sem lög framast
leyfa. „LýSvaldsmenn” fara i gagnstæSa átt; þeir vilja hafa
fylkjastjórnirnar sem óháSastar allsherjarstjórninni í Washington.
þetta er aSalmunurinn. En þessu fylgja ýmsar aukakreddur, og
munurinn kemur fram í ýmsri mynd. Versta og nafnkenndasta