Skírnir - 01.01.1873, Blaðsíða 107
RÚSSliAMD.
107
legur, aÖ á honum er gat eptir kúlu, er í hann á ag hafa komiS
í þeim hardaga. þar var og ein dj'rindissessa og saumuð í úr
gulli þessi orS, er stöSu í ávarpi Pjeturs mikla til hermanna
sinna undan Pultawa-bardaganum: , Um Pjetur megiS þeir vita,
aS hann hirSir eigi um líf sitt, ef hamingjan aS eins gefur að
Rússland fær aS njóta frægSar og giptu yöur til hagsældar.”
Eptir boÖi (lsynodus hinnar heigu”, er æðst hefur ráS í kirkju-
stjórn á Rússlandi, og stofnuð var af Pjetri mikla, voru haldnar
tiBir í hverri kirkju i ríkinu J>enna mikla minningardag hans.
Samadag vígöi Eonstantin stórfursti, bróSirkeisarans, gripasýn-
ingu mikla og glæsilega í Moskwa, fæöingarstaö Pjeturs.
Af framkvæmdum stjórnarinnar í Pjeturshorg til eflingar Jiess,
er ríkinu má veröa til jrrifnaöar og landsbúum til hagsbóta, fara
æ betri sögur með hverju ári. Stjórn innanlands er bætt og lag-
færÖ í mörgum greinum, eptir Jjví sem viðgengst í vesturiöndum:
kennslumálum er brundiö í betra horf, rjettarfar endurbætt og
heilbrigÖisstjórn komiö í lag. í uinboSsstjórn hefur á Rússlandi
löngum jiótt kenna gegndarlauss gjörræÖis, og öll ráö jafnframt
á einum staö (í Pjetursborg), en sliku fyrirkomulagi er ætíð sam-
fara seinfærni í stjórnarframkvæmdum. Fyrir því er nú í ráði
aö breyta því, og á þannig t. d. að setja jarl yfir Siberíu, með
miklum ráöum, í staÖ fylkjastjóranna, sem öll ráÖ veröa aB sækja
tii Pjetursborgar. Fjárhagsstjórn hefur fariÖ í ólagi og orðiÖ skulda-
hatli á hverju ári; en árið sem leiÖ var þeim mun betur stýrt fjár-
málum, aÖ afgangur varÖ af tekjum. Á engan hlut leggur stjórn
Rússa jafnmikiÖ kapp og járnbrautagerÖ, enda er enginn hlutur
landinu eins ómissandi og járnbrautir, og hvergi geta þær oröiö
aÖ jafnstórkostlegum notum og á Rússlandi, þessum afskaplega flat-
neskjugeim, sem ekki veitir af mörgum missirum til aö komast
um fram og aptur járnbrautalaust. Mest þykir ríÖa á aÖ greiÖa
fyrir samgöngum viÖ vesturlöndin, því aö þaöan færist þjóömenn-
inginn í ríkiö. þá hafa Rússar og komiÖ nýrri skipun á her
sinn áriÖ sem leiÖ. Eptir henni veröur her þeirra 850 þúsundir
á friÖartímum, og 2 miljónum og 134 þúsundum er ætlazt til aö
megi skipa á, er ófriö ber aö höndum, en langtum meira liöi, ef