Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Qupperneq 91

91
aS eins einni til ábúfcar. Æfiiángur ábúSarrettur tífekist
ab eins á þjóÖeignum, og ætti liann aS heimila kosníngar-
rett og kjörgengi. Sakir þess aS stettsú, er menn kalla
meöalstétt, er ekki til á Islandi, en innbúarnir, aS frá-
töldum nokkrum verzlunarmönnum og vísindaiSkurum, eru
tómir bændur og embættismenn, |)á iiefir nefndin látiS
rædt um, hvort ekki ætti aÖ áskilja prestum, sem prestum
eSa sem staöamönnum, kosníngarrétt og kjörgengi; enbinui
meiri sveit nefndarmanna liefir samt litizt ab ráSa frá því,
sakir þess ab raargir prestar, og þaÖ einmibt hinir mest
mentuSu, sé jarSeigendur, og fái þessvegna kost á aÖ taka
málstaÖ hagsmuna stéttar sinnar og neyta vitsmuna sinna;
þaráofan sé hætt viÖ, aö of margir alþingismenn verÖi
fulltrúar ennar andligu stéttar, ef allir prestar veröa kjör-
gengir, þarsem þeir mega sér mikils hjá öllum þorra kjós-
endanna. Ab því leiti grein þessi er frábrugöin enum
dönsku kosníngalögum, þarsem hún lætur ekki kosníngar-
rétt og kjörgengi vera komin undir þíngiýstu kaupbréfi
eöa festubréfi, heldur lætur sér nægja aÖ eignarrétturinu
sé alkunnur, og veröi lögliga sannaöur, þá er þetta byggt
á því, aS þínglýsíng eignarréttarins er ekki lögbobin á
Islandi, og þessvegna ekki tíÖkuÖ, svo eru og festubréf
ekki lieldur þínglesin. Bf gagnstæÖ regla væri viÖIiöfð,
þá yrÖi aÖ líkindum flestir og mestir jarÖeigendur úti-
lokaöir, einkum þeir, er fengiö hafa fasteignir aÖ erföum
eÖa meÖ arfgjafarskrám; en þaÖ sé bót í máli, aö jarð-
eign og jarðakaup á Islandi sé vön aÖ komast í liáinæli,
aÖ aldrei hefir greint á, svo menn til viti, um heimild á
sömu fasteign , svo aÖ hægt sé aÖ fá fulla lagavissu um,
hverr sé réttur eigandi einhverrar jarðar; og að lokuin
gjöri óðalshefðin , sem vinnst með samfleyttu eignarhaldi
um 10 ár, eignarréttinn svo óhultan og óhvikulan, að
hann komist með öllu til jafns við eignarrétt þann, er
þínglýsíng gallalausrar heimildar hefir í sér fóiginn. Að
vísu yrði þeir, er fengife liefði fasteignina að erfðum,
ekki fráskildir, þótt tilskipunin um eignarréttinn yrði