Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Side 228
228
mllli peirra litlar, en jpjcftlíf allt mjög dauft, einsog stjörnarráÖið hefir
sjálft sagt, og satt er; er þar helzt ráfc fyrir afe gjöra afe enginn kjósi
utan-herahsmann neina hann sé íramúrskarandi ab einhverjum Jeiin
kostum sem mest þarf vih. — Nefnd enna íslenzku embættismanna í
Reykjavík hefir einnig verið fastari á þessu atriði cnn á nokkru öðru,
Jjví hún hefir þegar í upphafi sagt mi b bcrum orðum, ab eina ástæðan
til J> ess ab hafa bundna kjörgengi væri sú, ab svo væri háttab í Dan-
mörku, og þegar Melsteb kammerrab sendi frumvarp sitt, scm ákvcbur
frjálsa kjörgengi meb tvöföldum kosníngum, þá féllust á það allir
þeir fimm nefndarmenn, sein þab sáu, en kvábu hib fyrra frum-
varp þó mundu vcrða að eins miklum notum ef kjörgengi yrði
gjörb frjáls. Dirfumst vér ab skírskota til brefs þess sem stipt-
amtmaðurinn á Islandi hefir ritað enu danska lögstjórnarráði með
frumvarpi þessu sem nú var getib. Eptir því sem fulltrúi Ybar Há-
tignar hefir sagt í Hróarskeldu, hefir og einnig rcnlukammcrib fallizt á
frumvarp Melstebs og um leið á ab kjörgengin yrði frjáls.
Um kosníngarréttinn munu flestir játa, scm kunnugir cru á Is-
landi, að fasteign sé óhæfiligur grundvöllur hans, og ab skiptitíundin
verði hi'ð náttúrligasta takmark hans meðan svo er ástalt sem nú er;
cr þab einkum vegna ófullkomligleika jarðabókanna, en þaraðauki vegna
þcss hversu eignum hagar á Islandi, ab jarðeign er þar hvorki vottur
meiri aubs, né dugnabar, né neinna mannkosta fraraar cnn lausafé.
Petta hefir og sjálf hin íslenzka nefnd játab, og Melsteð kammerráb
cinkanliga, þar sem hann hefir ab öllu slcppt fasteignar-kröfunni, en
siðan nokkrir af enum dugligustu og kunnugustu fulltrúum i Hróars-
keldu og konúngsfulltrúinn sjálfur. En þareb vér vonum , ab alþíng
sjálft muni lagfæra þetta atribi, og þab roá heita í sæmiligu horfi ef
frjáls kjörgengi verbur veitt, og rífkun sú sem vér nú þegar raunum
dirfast ab nefna, og enn þarcb slik breyting mundi, ef til vildi, dvelja
samkomu cns fyrsta alþingis , þá dirfumst vér ekki ab bibja þess, en
A’ér biðjum þcss ab eins auðmjúkliga og inniliga, ab rifkun sú sem
minni hluli nefndarinnar i Hróarskeldu stakk uppá, og fjerbi gyld rök
til, mætti verða vcitt náðarsamliga, meb þeirri einni breytíngu, að jafnt
verði heimt af leiguliðum og eigendum, þ. e. 10 hundruð af hverjum.
Vér dirfurast að gcta þess hér, ab verði ekki þcssi rifkun eba meiri
gjörð á Vcstmannaeyjum, verður þaban enginn fulltrúi kjorinn$ þar er
cngin jörð rrictin til hundraðatals, enginn er þar sjálfseignarmaður og
enginn leiguliði scm geldur svo mikið að nemi 20 hundraða lcigu og
fáir svo ab nemi 10 hundraða leigu í jörðu 5 yrði nú prcsturinn ekki
heldur tekinn til kosnínga , þá yiði ab eins tveir kaupmenn eða um-