Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Blaðsíða 235

235
scm grun.dvÖll bæði fyrir lcosníngar- og kjörrétti, og þab ekki eptir
sannfæríngu, heldur af þor- og hugleysi, cinsog ncfndarmenn sjalfir
játa í Tibindanna 2ars Parts Bls. 20, olli J>ah Öllum, er Jjab lásu og
heyrbu, mcgnrar öánægju, cr vér leigulibnr sáum rett vorn af landsins
æbstu yfirvöldum aldeilis undir fötum trobinn; vor cinasta von var sú :
að raeiri réttsýni, hugur og dugur rnundi vcra hjá fulltrúum vorum r
Hröarskeldu, og ab J)eir mundi J>ar örugglegar tala voru og alls lancjs-
ins máli og hafa J)ess sanna gagn fyrir augum sér5 en J)ött ab þeir
vifdu bæta úr Jtessu raeb J)ví, að lata kosningarrettinn ná til J)eirra
er höíðu fasta byggingu fyrir 20 hundrafca jorð? gat J)elta engum t
J)essu amti komib til gagns, og til vissu mjög fáurn, og övist hvört
nokkrum á öllu landinu , Jní vér vitum ei hvort nokkur cinn leigulibi
hefir svo störan jarbarpart til byggíngar.
Orsakirnar til vorrar og allra landsmanna öánægju með J)að, ab
binda kosningar- og kjÖrrétt vib fasteign eður jarðeign, eru:
1) Að mcb slikri takmarkan getur þmgib ömögulega orbið þab
scm þab eptir konúngsins allrabæsta vilja átti ab verða, nefnilega al-
þing, það cr þíng, hvar allar stéttir á landinu og allir, eins ríkir scm
fátækir, befðu sina voldu eður útkjiirnu talsmcnn, hvar saman kæmu
þeir vitrustu og réttvisustu konúngsins og þjöðarinnar vinir, sem hefðu
landsíöðursins allrahæsta föðurlega vilja, og allrar þjöbarinnar sameg-
inlega gagn fynr auguin, og sameinubu beggja vilja i einn; en eptir
þessu undirlagi, sem njefndin hefir lagt þvcrtámöti sannfæringu sinni,
sundurslitast svo ab scgja öll sambcldis-bönd, og þingið vcrbur ekki
annab cnn samkoma fárra jarbeigcnda , sem cngra skyldna hafa ab gæta
nema ab sjá eptir sinu og kjösenda sinna , annara jarbeigenda, gagni.
2) þareb landsins vclferð cr undir því komin, ab hinir hyggn-
ustu menn í því og mestu föburlandsvinir sæki þingið, er uppástúnga
nefndarinnar mjog öviturleg, þvi þcssir eiginlegleikar fara ei eptir
fasteign; og þö mebal þeirra, cr hana ciga, séu raargir skynsamir og
velþeinkjandi mcnn, þá hefir ncfndin í þcssu vcrið sjálfri scr gagn-
stæb, því hún vildi ci að rnargir prestar, og engir abrir enn þcir,
scm ættu fasteign , mæltu ná til kosningar-cbur kjorrcttar, vcgna þess
þeir mundu verða of sérdrægnir, þcgar um þeirra rétt og annara gagn
var að gjöra, og þannig ílædt á því skcri, cr hún ábur vildi forðast
racð því ab láta cinúngis jarðeigcndur fá þennan rétt, hvnrmeb liklegt
er ab annara gagn verði ekki skoðað nema til hálfs, og þctla bar þcim
því meir að forbast, sem liklegt cr, ab á þínginu komi fvrir að tala
um rétt landsdrottna og leiguliða, og bvornig 3kattgjaldi eigi að jafna
niður á leiguliða og landsdrottna; en þegar um þetta skyldi ræða vcrba