Fréttir frá fulltrúaþingi(nu) í Hróarskeldu viðvíkjandi málefnum Íslendinga - 01.01.1843, Qupperneq 249

249
Allur £essi enn illi kurr, — og en»inn getur sagt fyrir hvab illt
hann muni eptir sig 'draga — mumii ab en»u veroa ef kosningar væri
gjöröar tvöfaldar, Jví þá gæti, einsog siðar vcrður ljosligar greint, nær
J)ví allir bændur og búsettir ernbættismenn tekib þátt í kosníngum án
Ilrar hættu og vandkvæða, til að kjósa kjörrnenn J)á sem leiða skyldu
\sningarnar til lykta, 0«; þirfti bá ekki að beimta slika kosti að kjós-
ra-um, sem enga vissu geta veitt til blýtar, en byrgja J)(> á binn
ginn úti mikinn fjölda af enum dugligustu og bæfdigustu mönnum,
*svo J)eir geta engan J)átt átt í kosníngunum; þetta lciðir mig þvínæst
til að hugleiba: að bve miklu leiti viburkvæmiligt sé að byggja
kosningarrélt á fastcign á Islandi.
Um þab voru allfr nefndarmenn á einu máli, að ekki mætti
heimta meiri jarðeign á Islandi enn nefndin hefir stúngið uppá, þegar
binda skal kosníngarrett og kjörgengi við fasteignir, og menn vilja þó
ckki láta það niður falla sern mest á riðurj á þessu hefir ekkert tvi-
mæli leikið, og mun varla leika nokkru sinni rriebal þeirra, sern kunn-
ugir eru ásigkoraulagi landsins. En af því að menn hafa orbið ab
lina svo mjög heimtuna, þá cr ^pab beint i auguin uppi að sbk fasteign
er enginn áreiðanligur vottur þess, ab ratnn se hæfir til að kjósa þjóð-
fulitrúa. það er kunnugt, að allstaðar á íslandi er í]öldi bænda, sera
a 10 hundruð í jörbu, og margir leigulibar á konúngsjörðum sem sitja
á 20 hundrubum, og leggja hvorki neinn hug á þjóðmálclni né hafa
ívo gott vit á hvort annarr maður hcfir þá kosti sem fulltrúi á ab
hafa, að nokkuð gagn se í að þeim sé trúað til ab kjósa beinlínis full-
trúa. A hinn bóginn eru margir bændur, bæði á eignajörbum rnanna
og stabajörbum, sem aldrci hafa fengið, og varla nokkrusinni munu fá,
æfilánga hyggíngu fyrir ábýlisjörbum þcirra, og væri þó vel hæfir tij
ab kjósa hcinlínis fulltrúa, en nú er þeim hægt frá þvi vegna þcss
þeir eru ckki þeim kosti húnir sem nú er heimtabur. Sbk kjörþíng,
seni svo er óheppiliga fyrirkomið, fá alls ekki kosið vel né hentugliga,
heldur verbur hitt útúr, af því þau kjósa blindandi að kalla má , að
þau mjssa mifeils hluta enna fáu dugligu fulltrúaeína sern til eru hér
á iandi.
011 vandkvæbi þessi og ójafnaður, sera fylgja kosningarlÖgum þeiin
er nú var getib, mundu hverfa cf menn tæki upp tvöfaldar kosningar,
á þann hátt: að allir húsfeður sein eru sjálfiáðir menn, eiga 5 hundr-
bygbar eru á einhverjurn eitikennum að handa hófi, sundrast allt og
leysist hvað frá öðru, verður Iiílaust hið innra og tvislrað hið ytra.
(Athugasemd h ii f. sibar viðhætt*)
ig*