Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1915, Síða 3

3
meir, er hann styrktist betur, leit hann á heilsubilun sína sem til-
hlutun guðlegrar forsjónar og mestu hamingju sér til handa, þar
sem þetta gaf honum betra færi á að menta sig en ella mundi hafa
orðið, ef hann hefði sífelt orðið að stunda algenga vinnu.
Nú kom honum það að góðu haldi hvað hann var orðinn vel
að sér. Gat hann nú haft ofan fyrir sér með því að segja til börn-
um á vetrum, því að þá var svo komið að ýmsir voru farnir að
hugsa meira um mentun barna sinna en var á uppvaxtarárum hans.
Á sumrin ferðaðist hann milli kunningja sinna, er orðnir voru margir,
og var hann alstaðar velkominn. Þetta var honum þó ekki nóg.
Hann vildi starfa eitthvað meira, og barnakenslan ein var honum
líka ónóg atvinna.
Þá varð það honum til happs, að »Hið íslenzka fornleifafélag«
þurfti á manni að halda til fornleifarannsókna í stað Sigurðar Vig-
fússonar, er lengi hafði haft það starf á hendi, en nú var dáinn
(1892). Var þá Brynjúlfur tekinn í stað hans, enda hafði hann áður
kynt sig að áhuga í þesskonar fræðum, og jafnvel ritað fornfræðis-
ritgerðir, er komið höfðu á prent: Um »þriöjungamót í Rangárþingi
og Árnesþingi* i Tímarit Jóns Péturssonar 1869 og 1870; var það
lians fyrsta ritgerð, er út kom. Qm »Þjórsárdal« hafði hann ritað í
Árbók Fornleifafélagsins 1886. Var hann lengi í þjónustu félagsins,
og ferðaðist fyrir það um mikinn hluta landsins, til þess að rann-
saka fornleifar og safna forngripum fyrir Forngripasafnið. Á Aust-
firði og Vestflrði mun hann þó ekki hafa komið. Einkennilegt fyrir
ferðalag hans var það, að hann reið alt af einhesta og fet fyrir fet,
og oftast var hann einn, hvort sem fara þurfti yfir vötn eða fjall-
vegi. Þessum ferðum hélt hann áfram sumar eftir sumar alt fram
undir síðustu ár sín, er hann var farinn að stirðna til ferðalaga.
Þó hélt hann áfram að fást við þesskonar efni með því að skrásetja
fornleifar. Þessi afskifti Brynjúlfs af fornfrœðum mátti kalla að yrði
aðal-æflstarf hans, og sjálfsagt einna merkasti þátturinn í æfisögu
hans. Rannsóknir hans á sögustöðvunum voru reyndar víða ekki
mjög nákvæmar né rækilegar, enda mun hann hafa brostið nægilegt
fé til nákvæmra rannsókna. Samanburður hans við fornsögumar,
er hann var mjög vel heima í, er sjálfsagt allmikils virði, og á
hinum mörgu skarplegu tilgátum hans er efalaust talsvert að græða.
Skýrslur hans um þessi efni er og víðast mjög ljósar og greini-
legar. En þar sem eg þykist vita að ritað verði um þessi störf af
miklu færari manni fer eg ekki um það fleiri orðum.
Það var bý3na margt annað, sem Brynjúlfur fékst við um æfina en
það, sem hér heflr verið minst, og skal hér drepið á það helzta.
r