Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1971, Side 128
128
MENNTUN BÓKAVARÐA
væri, að sett yrði öðru hverju upp námskeið fyrir fólk, sem þegar hefði aflað sér há-
skólaprófs í öðrum greinum. Einhver kynni að spyrja, hvort ekki væri einfaldast
fyrir slíkt fólk að ganga inn í námið, eins og það er skipulagt nú, og nema til 1. stigs
prófs og svo koll af kolli. Víst er það hugsanlegt, en þó ekki alls kostar álillegt. Fólk,
sem lokið hefur löngu háskólanámi, hefur allt annan undirbúning til frekara náms en
nýstúdentar, sem eru að hefja háskólanám. Hætt er því við, að námið þætti of hæg-
fara og takmarkað að umfangi fyrir kandídata. Þeim hentaði betur hraðari yfirferð
ogkynning við fjölmarga þætti bókavarðarstarfsins á tiltölulega skömmum tíma. Slíkt
námskeið yrði þó tæpast unnt að halda á hverju ári vegna þess, hve nemendur yrðu
trúlega fáir, og raunar er vafamál, hvort kennaralið og aðrar aðstæður leyfðu yfir-
leitt slíkt námskeiðshald á næstunni.
Oft hefur verið vikið að þörfinni á því að halda námskeið fyrir þá fjölmörgu, sem
nú þegar fást við bókavörzlu í almenningsbókasöfnum víðs vegar um landið, án þess
að hafa notið neinnar skipulagðrar fræðslu til þeirra starfa, enda gert ráð fyrir slíkri
fræðslustarfsemi í lögum um almenningsbókasöfn. Hér er um að ræða fólk, sem hefur
mjög ólíkan menntunargrundvöll, og yrði því ekki unnt að setja stúdentspróf eða
aðra hliðstæða menntun sem skilyrði fyrir þátttöku. Þegar af þeirri ástæðu væri óeðli-
legt, að slík fræðslustarfsemi yrði á vegum Háskólans eða í föstum tengslum við þá
bókavarðarkennslu, sem þar fer fram. Þetta er málefni, sem varðar nær eingöngu al-
menningsbókasöfn, og er því eðlilegast, að fræðslunámskeið, ef haldin yrðu, lytu for-
stöðu stjórnenda þeirra, einkum hókafulltrúa ríkisins og borgarbókavarðar. Hins
vegar má telja eðlilegt, að þeir, sem bókasafnsfræðikennslu annast á vegum Háskól-
ans, ráðist til kennslu á slíku fræðslunámskeiði, eftir því sem við verður komið og
heppilegt telst.
En ég tel, að hyggja þurfi vandlega að því fyrirfram, hvaða árangri ætlunin er að
ná með námskeiðshaldi. Ég þykist vita, að margir þeir, sem bókasöfn annast úti á
landsbyggðinni, séu báglega launaðir og hafi sterklega í hyggju að hljóta umbun
í launum að lokinni þátttöku í námskeiði, enda væri það ekki nema sanngjarnt, en sá
þáttur málsins má þó ekki skyggja á þann fræðilega ávinning, sem safnstarfsemin
þyrfti að hafa af námskeiðshaldinu, og mun ég nú vikja nokkru nánar að því efni.
Hugsa mætti sér, að boðað yrði námskeið og auglýst eftir þátttakendum. Þeir gæfu
sig fram víðs vegar að af landinu eftir áhuga hvers og eins, svo að úr yrði nægjan-
lega stór hópur, sem síðan dveldist hér í höfuðborginni nokkrar vikur og sækti
kennslu í sem flestum undirstöðuatriðum bókasafnsrekstrar, eftir því sem við yrði
komið, skoðaði söfn o. s. frv., en tæki síðan einhvers konar próf og hlyti vottorð
þátttökunni til staðfestingar. Síðan færi hver til síns heima. Sumir tækju væntanlega
til óspilltra málanna að hressa við safnreksturinn hjá sér í samræmi við sína nýju
reynslu, aðrir færu sér hægar um breytingar og enn aðrir hefðust ekki frekar að en
áður. Eigi að síður yrði að álíta, að námskeiðið hefði borið nokkurn ávöxt, og
mundi væntanlega talið rétt að halda annað slíkt innan fárra ára. Ég verð þó að
játa, að ég væri ekki fyllilega ánægður með shkan árangur. Námskeiðshald hlyti að