Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1991, Blaðsíða 104
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
Tvö gömul erílljóð Stephans G.
Stephanssonar
í hinni miklu útgáfu Andvakna, er út kom í fjórum stórum
bindum á vegum Bókaútgáfu Menningarsjóðs 1953—58 og Þorkell
Jóhannesson bjó til prentunar, segir hann m.a. í eftirmála (IV. b.,
bls. 521):
„Þá kem ég að Vökuauka, síðasta ljóðakaílanum í þessu bindi.
Eins og nánar er frá greint í aths. við þennan kafla, er megin-
stofn hans kvæði, sem eigi hafa áður birt verið, en auk þess eru
hér vísur og kvæði, sem Stephan lét að vísu birta á sínum tíma, en
hirti ekki um að taka upp í Andvökur. Segja má um ýmis þessi
kvæði, að þau skipti ekki máli, hvert fyrir sig. I heild sinni varpa
þau samt skýrri birtu á þroskasögu Stephans, en um það er því
meira vert, er þorri þessara kvæða stafar frá því æviskeiði hans,
sem kalla má, að annars sé minnstar heimildir um. Þyki ein-
hverjum smátt til tínt, verður svar mitt það, að í rauninni er
ekkert of smátt, sem varðar þvílíkan mann sem Stephan G.
Stephansson var. Hér er ekkert með vilja undan dregið, en
sjálfsagt má vænta þess, að eitthvað kunni í leitir að koma síðar,
og verður svo búið að hafa.“
Grunur Þorkels um, að eitthvað eigi eftir að koma í leitir síðar,
hefur reynzt réttur. Jafnvel í gögnum Stephans í Landsbókasafni,
er Þorkell haíði undir höndum, er hann vann að útgáfunni,
leyndust athyglisverð gömul kvæði og kvæðagerðir, er hollenzkur
fræðimaður, Paula Vermeyden, dró fram og fjallaði um í ritgerð,
birtri í Arbók Landsbókasafns 1977 (Um hinn eldri kveðskap
Stephans G. Stephanssonar).
Og enn tínist til, það nýjast, er barst Landsbókasafni sumarið
1989 úr dánarbúi Kristbjargar Ingólfsdóttur, sonardóttur Helgu
Stefánsdóttur (föðursystur Stephans G.) og Kristjáns Ingjaldsson-