Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1991, Blaðsíða 92

92
ANDREYV WAWN
yður því að hafa mjög hljótt um það, unz ég leyfi yður að skýra frá því. Enn eru
nokkrar útgáfur sagna, er mig vantar í safn mitt, og mun ég bráðlega leita til yðar
með skrá um þær, er ég bið yður að betla, útvega mér að láni eða stela handa mér í
Kaupmannahöfn.“
Utgáfa Njáluþýðingarinnar dregst á langinn, og vinnan að Orkneyinga sögu er
einnig seinleg, en þar leggur Guðbrandur Vigfússon Dasent til íslenzka textann,
er hann vann úr handritum sögunnar og löngu síðar var gefinn út sérstaklega
1887 með formála Guðbrands. Guðbrandur var Dasent og mjög hjálplegur í
starfi hans að þýðingu Njálu, eins og fram kemur í bréfi Dasents til Guðbrands
28. nóvember 1860, þar sem hann segir í upphafi og leiðist þá jafnframt út í að
svara að nokkru áskorun Guðbrands um stuðning við sjálfstæðisbaráttu íslend-
inga:
„Minn kæri Vigfússon. Ég er yður afar skuldbundinn fyrir öll bréfin og
upplýsingarnar, sem eru meira virði en ég fæ með orðum lýst. Ég hef engan tíma
núna til að fara út í aðra sálma, þar sem ég á fullt í fangi með Njálu; en þér megið
vera þess fullvissir, að ég segi yður það ekki þrisvar, heldur í eitt skipti fyrir öll, að
ég hygg, að enginn útlendingur, - ekki einu sinni Maurer sjálfur, - taki mér fram
í ást minni á íslandi. Ég las því skýrslu yðar um réttindi og rangindi íslands af
miklum áhuga, og geti ég orðið yður að liði, og það get ég, þori ég að segja, þá geri
ég það. Hin auknu samskipti, sem nú eru í uppsiglingu milli Englands og eyjar
yðar, munu verða íslandi lyftistöng, og þó að það kunni að spilla að nokkru hinu
einfalda líferni einhverra landsmanna yðar, fer ekki hjá því, að þjóðfélagið í heild
muni hagnast á því. Meira hef ég ekki tíma til að segja rétt í þessu.
Greinarhöfundur vitnar í greinarlok í eftirfarandi ummæli Dasents í formála
hans fyrir Njáluþýðingunni, er sýnir glöggt, hvern hug hann bar til viðfangsefnis
síns og íslenzkra fornbókmennta.
„Pað var skylda fóstrans í fornöld að ala upp og láta sér annt um barn það, er
hann hafði veitt viðtöku úr höndum sjálfra foreldranna, yfirboðara sinna. Þetta
verk, sem þýðandinn hefur fengið í hendur úr húsi íslenzkra fræðimanna, sem
honum eru fremri að þekkingu, verk, sem hann hefur lagt rækt við og fóstrað
árurn saman undir ensku þaki, megi það nú ganga fram og berjast sjálft fyrir lífi
sínu og aíla þeim, er ólu það, nýrrar frægðar. Það verða ærin laun þeim, er nú
klæddi það fyrst í enskan búning, ef þetta fósturbarn hans bætir nýju laufi í þann
sígræna sagnasveig, er krýnir enni hinna fornu heiðurssnillinga íslands."