Andvari - 01.10.1960, Qupperneq 39

WILLIAM HEINESEN:
JÓMFRÚFÆÐINGIN
í svartasta skammdeginu getur norðanvert Atlantshaf átt þaS til aS haga
sér eins og á sumardegi meS stafalogni og blíSu; þótt sól sé lágt á lofti, skín hún
stundum um hádegishil meS undarlega sterkum skærum ljóma. Isfuglaveður
kölluðu gömlu sagnþyrstu farmennirnir slíka sumarblíðu á vetrardegi; þá lá
ísfuglinn Halkyon á eggjum sínum, og illviðraguðirnir hvíldust á meðan.
Þannig var veðrið á hafinu milli Islands og Færeyja síðustu dagana í des-
ember 1919, þegar gufuskipið Botnía rakst skyndilega á rekdufl um hábjartan
dag. Duflið rnaraði í hálfu kafi, og varðbergsmaðurinn kom ekki auga á það
fyrr en of seint var að gefa varúðarmerki. Hann heyrði það urga við skipssíðuna,
og nokkur skelfileg andartök hófst hann yfir stund og stað og hvarf heill og
óskiptur heim til ungu konunnar sinnar — hann var aðeins tvítugur að aldri
og nýkvæntur. En það gerðist ekki neitt, sprengjan var óvirk, ef til víll hefur
lekið inn á hana, af því að hún var undir vatnsborðinu. Skipið hélt leiðar
sinnar eins og ekkert hefði í skorizt, og öldurnar skutu logaleiftrum í sólskininu.
Honum kom í hug, að það mundu þær eins hafa gert, þótt skipið hefði sokkið;
sólin hefði haldið áfram að skína og allt gengið sinn vanagang.
Nokkrum dögurn seinna var Botnia um það bil áttatíu sjómílur austur af
Færeyjum. Þá var ísfuglinn hættur að liggja á, og þrjú þúsund hafmeyjar, sem
Neptúnus gat við Thetys konu sinni, stunduðu skemmtanalífið af kappi, en
það er fólgiö í að abbast upp á heiðarleg skip og gera þeim allt til miska. Það
lætur þeim sætlega í eyrum, þegar hlaðar af borðbúnaði renna frarn af snar-
hallandi borðum og skella í gólfið, þær æpa af kæti eins og börn á róluvelli,
þegar vesalings farþegarnir ganga í ólýsanlega vítisvist sjóveikinnar, gráir í
framan með ískalda svitadropa á enni, og þær taka andköf af hlátri, þegar
grængolandi sælöður hvolfist freyðandi inn yfir þilfarið, svo að járnholur skips-
ins nötrar og kveinkar sér með sárum stunum. En þá fyrst eru þær fullkomlega1
glaðar og ánægðar, ef skipið ferst með rá og reiða, en ekkert gremst þeim eins
og að sjá aðgætna, varfæma sjómenn eða farþega, sem láta ekki bugast af
sjóveiki heldur sitja ósæmilega hressir uppi í reyksal með tóddýglas og rjúk-
andi vindla.