Andvari - 01.10.1962, Page 79

ANDVARI
HÓMER OG IiÓMERSÞÝÐINGAR
317
nefndi hallaðist að vísu að þcim fyrst,
en hafnaði þeim algerlega síðar. Sama
var að segja um Voss, helzta þýðanda
Hómerskviðna á þýzku, að hann var
andvígur kenningum Wolfs, og mikil-
vægasti árangurinn af því róti, sem Wolf
kom á hugi manna í þessum efnum, var
sá, að hann leysti kviður Hómers og
rannsóknir þeirra úr álagaham innan-
tómra heilabrota og loftkastala og knúði
menn til að hugsa um Hómer í sögulegu
samhengi. Wolf er því með réttu talinn
einn af frumherjum fornmenntavísinda
síðari tíma. En hvernig sem gagnrýnend-
ur hafa reynt að sundra kviðunum, hef-
ur þeim ekki tekizt að slæva töfra þeirra
sem heilsteyptra listaverka. I lefur Goethe
orðað þetta snilldarlega í viðtölunuin við
Eckermann, er hann segir í febrúar 1827:
— „Wolf hat den Homer zerstört, doch
das Gedicht hat die Wunderkraft wie die
Helden Walhallas, die sich des Morgens
in Stúcke hauen und mittags sich wieder
mit heilen Gliedern zu Tisch setzen."
A bls. 68 er praeses að skýra frá efni
fyrirlestrar, sem Paul Mazon, prófessor
í grísku við Sorbonne 1913—41, flutti
í Oxford 1935 um Madame Dacier og
franskar Hómersþýðingar. Þar segir síðan
orðrétt: „Þýðingu skáldsins Leconte de
Lisle á Hómerskviðum telur hann glappa-
skot og þýðandann hafa skort skilning
bæði á orðfæri Hómers og andardrættin-
um í kvæðum hans“. — Þó að ekki sé
árennilegt að ganga í berhögg við slíka
heimild, sem prófessor í grísku við sjálfan
Sorbonne er, þá get ég ekki stillt mig um
að láta í ljós undrun yfir slíkum dómi
um verk eins af meisturum franskrar
tungu og bókmennta og eins af fáum
Frökkum fyrr og síðar, — það vitum vér,
— sem hafa haft næman skilning á anda
og stíl norrænna fornbókmennta. Hitt
vitum vér líka, að það er svo langt frá
því, að allir séu samdóma Paul Mazon
í þessu efni, að hinir frægustu gagnrýn-
endur hafa lokið hinu mesta lofsorði á
þýðingar þessa ágæta franska skálds og
lærdómsmanns einmitt úr grísku, því að
á þessu sviði var hann ekki neinn við-
vaningur. Hann þýddi verk eftir Þeo-
krítos, Hómer, Hesíodos, Aiskýlos, Sófo-
kles og Evrípídes. Englendingurinn
Arthur Symons, sem sjálfur var skáld og
enn frægari gagnrýnandi, sérfræðingur í
frönskum bókmenntum á 19. öld, svo
að eitthvað sé nefnt, telur þessar þýð-
ingar úr grísku eftir Leconte de Lisle
aðdáunarverðar og snilldarlegar. Þcss má
geta, að ég á Odysseifskviðu í hinni
frönsku þýðingu eftir Leconte de Lisle.
Þessi útgáfa er frá 1930 og sérstaklega
gerð fyrir franska bókavini. Er skemmst
frá að segja, að þetta er ein fegursta bók,
sem ég hef séð. Fer þar allt saman, pappír,
leturgerð, myndskreyting, og í stuttu
máli sagt, allur frágangur, sem er eins
vandaður og hugsazt getur. Hefði þess-
ari þýðingu tæplega verið valinn svo veg-
legur búningur, ef dómur Pauls Mazon
um þetta verk væri almannarómur.
Á bls. 86, efst, segir praeses: „Um
kynni Sveinbjarnar af Hómersþýðing-
um Pouls Möller veit ég það, að hann
hefur þekkt þýðingu hans á sex fyrstu
bókum Odysseifskviðu, er prentuð var
1825. Ræð ég það af hinni kostulegu
eldri þýðingu Sveinbjarnar á Od. I 443—
44:
evfl o ye Jtavvúxiog, xfxukvfijiÉvog oióg
ud)T(0,
poúkEue (f)QEaiv f|aiv óbóv rf)V jtÉíppuh’
’AHrivip
„Þar lá hann sveipaður sauðar blómi
og var alla nóttina að hugsa útí þá ferð,
er Athena hafði boðið honum að fara.“
— Og enn segir paeses: „Hefur Svein-
björn sauðar blómið efalaust úr þýðingu
Möllers, svefngalsi sennilega verið kom-