Andvari - 01.01.1998, Blaðsíða 30

28
GUNNLAUGUR A. JÓNSSON
ANDVARI
í grein sinni um Meulenberg talar Siguður um hann sem vin sinn
og velgjörðamann. Sömuleiðis hafa þau kynni sem hann varð fyrir af
kaþólskri litúrgíu orðið til þess að hann talar um „hið stórfenglega
helgihald sem kaþólska kirkjan býr yfir.“ Ljóst er að Meulenberg
hefur haft margvísleg áhrif á hinn fróðleiksþyrsta unga trúnema. Mér
sýnist flest benda til þess að þessi áhrif hafi einkum orðið á afstöðu
sr. Sigurðar til messunnar. Það fer ekkert á milli mála í grein sr. Sig-
urðar að hann hefur hrifist mjög af hinu kaþólska helgihaldi. í því
átti Meulenberg stóran þátt með fræðslu sinni. Hann gaf Sigurði
stóra og fallega messubók sem notuð hafði verið í Landakotskirkju í
hálfa öld. Varð bók þessi sr. Sigurði síðar hvort tveggja í senn „fögur
minning um mætan mann og gagnleg mjög við messugrúsk mitt,“
eins og hann orðar það.23 Mér sýnist líka sem Meulenberg hafi haft
mótandi áhrif á kirkjuskilning sr. Sigurðar og mun ég koma að því í
sérstökum kafla um það efni hér að aftan.
í niðurlagi greinar sinnar getur sr. Sigurður þess að þrátt fyrir hin
löngu og góðu kynni hans og Meulenbergs þá hafi Meulenberg aldrei
ýjað að því að hann gerðist kaþólskur. „Það hefur mér verið undrun-
arefni,“ skrifar hann.24 Það má hins vegar ljóst vera að Meulenberg
hefur átt stærstan þátt í því jákvæða viðhorfi sem sr. Siguður öðlaðist
í garð hinnar kaþólsku kirkju.
Á námsárum Sigurðar höfðu hann og Sigurbjörn Á. Gíslason (1876-
1969) ágætt samband. Sigurbjörn var þá einkum kunnur fyrir starf
sitt að heimatrúboði og baráttu gegn nýguðfræðinni. Sigurður hafði
kynnst Sigurbirni mjög snemma. Til er póstkort frá Sigurbirni til Sig-
urðar þegar frá Danmerkurárum hans. Lét Sigurbjörn sér ekki síst
annt um Sigurð á menntaskólaárum hans, hafði hvetjandi og uppörv-
andi áhrif á hann. Síðan héldu þeir alltaf sambandi og var Sigurbjörn
fram eftir öllum árum að senda Sigurði smárit. Góð vinátta hafði og
tekist með Stefaníu og Guðrúnu Lárusdóttur og höfðu Guðrún og
Sigurbjörn komið í heimsókn í Hraungerði í hinni afdrifaríku ferð
þeirra þegar Guðrún og dætur hennar tvær drukknuðu í Tungufljóti í
Biskupstungum 20. ágúst 1938 en Sigurbjörn og bflstjóri þeirra björg-
uðust þegar bfllinn rann niður 13 metra brekka og niður í fljótið.
Mun ekki ofmælt að slys þetta hafi valdið þjóðarsorg. Sr. Sigurður
Pálsson var meðal þeirra sem töluðu við hina geysifjölmennu útför
sem gerð var frá Dómkirkjunni viku eftir slysið. í ræðu sinni sagði sr.