Andvari - 01.01.1998, Page 133

andvari
AF ÓSKRIFAÐRI LEIKLISTARSÖGU
131
hafa einnig þekkt til almennra ritstarfa hans, en Lárus samdi fjölda greina
um sögu L.R. og helstu leikendur, þó að honum auðnaðist ekki að ganga
frá samfelldu söguriti, eins og hugur hans stóð víst jafnan til.
Þetta er hið eina, sem höfundar Aldarsögu láta frá sér um þær frumrann-
sóknir, sem þeir höfðu við að styðjast, þegar þeir hófu verk sitt. Er fljót-
sagt, að sem slík er klausan algerlega ófullnægjandi og blátt áfram misvís-
andi. Rit okkar Sveins Einarssonar eru, hvort með sínum hætti, afrakstur
frumrannsókna á sögu L.R. fyrstu tvo til þrjá áratugina, eins og Þórunn
nefnir raunar í athugasemdinni.4 Sem „grundvöllur“ undir hundrað ára
yfirlitssögu L.R. hrökkva þau því skammt. Sannleikurinn er sá, að saga
L.R. hefur ekkert verið könnuð, svo heitið geti, eftir árið 1925. Þá er í
meira lagi furðulegt að nefna ekki Leikhúsið við Tjörnina, sem þrátt fyrir
takmarkanir sínar er þó fyrsta markverða „yfirlitssaga“ L.R. í bókarformi.
Væntanlega hafa þau Þórunn og Eggert Þór gluggað eitthvað í þá bók, áð-
ur en þau brettu sjálf upp ermarnar og hófust handa? Eða fannst þeim hún
svo lítilfjörleg, að ekki tæki því að nefna hana? Þessi undarlegheit vekja
strax í upphafi illan grun um fræðilegan traustleik verksins. Því miður stað-
festir frekari lestur, að hann er ekki ástæðulaus.
Aldarsaga er stór og mikil bók, 503 bls. að stærð. Meginmálið nær þó að-
eins fram á bls. 435; þar fyrir aftan eru tilvísanir og ýmsar aðrar skrár. Auk
þess eru spássíur breiðar, myndir á flestum síðum og sérstakur myndakafli
(með eigin blaðsíðutali) í miðri bókinni. Lesmál er því ekki eins drjúgt og
ætla mætti af blaðsíðufjölda. Þá þykir mér það galli á verkinu, að þar er
ekki að finna framhald á verkefna- og sýningaskrá Lárusar Sigurbjörnsson-
ar. Þetta framhald er að vísu birt ásamt nokkrum öðrum gagnlegum skrám
á disklingi fyrir PC-tölvur, sem fylgir bókinni sem kaupbætir. En ekki eiga
allir aðgang að slíkum tækjum, og verkefnaskráin er, eins og fyrr segir, slík-
ur lykill að sögu L.R., að ég hefði talið sjálfsagt mál að prenta hana. Úr
þessu hef ég raunar bætt í fyrsta bindinu af Safni til sögu íslenskrar leik-
Hstar og leikbókmennta, sem er væntanlegt í haust; þar er verkefnaskráin
Prentuð frá 1971 til 1998.
Höfundar skipta þannig með sér verkum, að Þórunn skrifar kaflann um
sögu L.R. fram að 1950, en Eggert Þór um árin 1950-1997. Þessi tvískipting
gefur verkinu sérkennilegt yfirbragð, því að þau tvö skrifa ekki einungis
mjög ólíkan stíl, heldur nálgast efnið hvort með sínum hætti. Þannig leitast
Eggert Þór við að rekja atburði í tímaröð, á meðan Þórunn hneigist frem-
ur til að taka einstaka þætti, s.s. verkefnaval, innri starfshætti, leik, leik-
stjórn og gagnrýni, fyrir í sérköflum sem ná gjarnan yfir alllangt árabil. En
það er með þetta eins og annað; hvergi nokkurs staðar er gerð almenn
grein fyrir því, hvers konar aðferðafræði er beitt og hvað hafi ráðið vali
hennar.