Andvari - 01.01.1998, Blaðsíða 142

140
JÓN VIÐAR JÓNSSON
ANDVARI
að vel sé, en óhætt mun að fullyrða, að með sum hlutverkin í þessum leik
sé svo prýðilega farið, að telja megi til hreinnar og ágætrar listar.“ Áhorf-
endur eru sagðir hafa fagnað mjög, mest þó að leikslokum „enda er leikur-
inn í lokaatriðinu vafalaust eitt hið allra besta og áhrifamesta sem sést hefir
hér á leiksviði.“31 Ekki skal ég gera því skóna, að ritstjórinn hafi sjálfur
samið þessa frétt, en hann hefur a.m.k. ekki beitt hana ritskoðun!
í útvarpsviðtali því, sem fyrr er vitnað til um Þýskalandsförina góðu,
ræðir Indriði Waage nokkuð þá erfiðleika sem mættu honum eftir að heim
kom. Dregur hann síst úr því, að hann hafi meira og minna orðið að notast
við hreina viðvaninga og kvartar undan því, að erfitt hafi verið að halda
jafnvel í þá, sem þó tókst að skikka ofurlítið til. Hér var auðvitað ekkert
nýtt vandamál á ferðinni. Það hafði fylgt L.R. frá upphafi vega, enda aug-
ljóst mál, að leikarahópurinn hlaut að verða óstöðugur í leikhúsi sem bauð
ekki upp á fastráðningu eða trygg kjör af nokkru tagi.32 Forráðamenn leik-
hússins létu það þó sjaldnast aftra sér frá því að taka til meðferðar mann-
mörg leikrit, sem sum gerðu meiri kröfur en nokkur von var til að leik-
flokkurinn gæti fullnægt; t.d. var nánast vonlaust að gæða fjöldaatriði nauð-
synlegu skipulagi og lífi.33
Ekki verður séð, að Þórunn hafi leitt mikið hugann að þessari hlið máls-
ins. Öðru nær, hún ræðir stundum um leikstjórn Indriða nánast eins og
hann hafi ráðið yfir fullkomlega þjálfuðum leikhópi, verkfæri sem hann gat
farið með að vild. Lítum á það, sem hún skrifar um Munkana á Möðruvöll-
um eftir Davíð Stefánsson, sem frumsýndir voru í febrúar 1927. Þar tekur
hún aðfinnslur um grófan ofleik í lokaþætti leiksins sem merki um íhalds-
semi leikdómara, sem hafi ekki kunnað að meta „frávik Indriða frá hinu
gróna raunsæi í leikstjórn“.34 Um þetta vitnar hún einungis til dóms Jóns
Björnssonar í Morgunblaðinu. Bæði „P.S.“ í Vísi - sjálfsagt Páll Stein-
grímsson - og Kristján Albertsson í Verði kvarta engu að síður undan ná-
kvæmlega því sama; Kristján segir drykkju munkanna þar hafa verið svo
„skrípalega og ógeðslega leikna, að óboðlegt var með öllu“.35 Sú trú Þór-
unnar, að útfærslan á atriðinu hafi stafað af því, að leikstjórinn hafi ætlað
sér að víkja frá „grónu raunsæi“, á sér engar sýnilegar forsendur í texta
leiksins og því engin ástæða til að bera brigður á einróma álit gagnrýnend-
anna, að groddaleg drykkjulætin og annar hamagangur á sviðinu hafi ein-
ungis stafað af viðvaningshætti leikenda, sem leikstjórinn - sem lék sjálfur
eitt aðalhlutverkið - réð ekki við eða vannst ekki tími til að sinna.
Því skal síst neitað, að mikið lof var borið á starf Indriða með Leikfélag-
inu þessi ár, ekki aðeins í Vísi. Sum hrósyrðanna orka þó ankannalega nú,
eins og þegar höfundur bæjarfrétta Vísis hælir honum fyrir þann dugnað að
sjá bæði um sviðsetningu Þrettándakvölds og leika eitt aðalhlutverkið.36 Þá
voru fleiri en Vísir svo tengdir Indriða og Leikfélaginu, að vert er að sýna