Eimreiðin - 01.01.1937, Síða 132

118
RADDIR
KIMREIÐIN
ckki komist uð ósckju. lJað hefilir sin blátt áfrani greinilega, ef sú liolla
og sjálfsagða kenning er ekki tekin til greina. Eldri maður og liona hafa
marg'a hluti iíert einmitt af lifinti sjálfn, sem ungt fólk licfur eðlilega ekki
komið auga á, meðan fjörið er óveiklað og' llestir hlutir sjást í hillingum
hinna fagnandi æskuára og vonir iifsins og' draumar æskunnar hafa fá
eða engin áföll fengið.
I annan stað er |)ess að gæta, að æskan liður og hverfur, og önnur
æska tekur við af henni. Sú æska, sem einu sinni jiurfti á að lialda og
skírskotað var til, er ekki lengur tii, hún er horfin með fjölgandi æfiárum.
Smámsaman liafði sú æska, sem var, og nú er horfin inn í höp fullorðna
og eldra fólksins, safnað sér nokkurri lifsreynslu. En nú þarf ekki lengur
á jiessu fólki að lialda, það er orðið of gamalt áður en það veit. Allir
taumar hjálpræðisins eru úr jiess liöndum, |>vi nú hefur nv æska tekið
við, og Iiún á öllum hlutum að ráða og framkvæma alt mögulegt. Æskan
sem var, er orðin ónýt, hún er ekki lengur æska, jivi j)ó hún sé ekki
orðin elli, er hún cl;l;i lengnr æska. Hætt er við, að sú æska, sem var
og margra augu hvildu á og alt átti að gera, kunni þvi ekki alls kostar
vei að sleppa öllum tökum, þegar hún sjálf veit meira en áður, jiegar
hún liefur lært af lífinu og komið auga á ótal agnúa, sem alls ekki varð
vart i hillingum reskunnar, lært jietta með fjölgandi æfiárum og viðtækari
jiekkingu a lifinu fvrir eðlilega rás \iðburðanna, og vegna jiess að blóð-
hiti æskunnar hefur rénað, en meiri ihugun komið i áhlaupshugans stað.
við vaxandi ábyrgð liins fullþroskaða manns og vaxandi erfiðleika, vegna
jiess að alvaran er komin, Ieiknum lokið og nýr vandi borinn að liönd-
um með nýrri vegsemd.
I gamalli bók, sem tlestir viti bornir menn munu telja merkilega bók,
er sagt frá konungssyni, sem var að setjast til valda. Hann var ungur og
óráðinn, og fann hann livöt hjá sér til að leita ráða annara um jiað,
hvernig liann ætti að stjórna jiegnum sinum. Hann ráðfærði sig fyrst við
gamla og rci/nda menn, sein hiifðu verið ráðgjafar föður hans. I'eir réðu
honum til að fara vel að fólkinu, sýna þvi mildi og mannúð. IJetta ráð
lét liann sér ekki nægja. Hann ráðfærði sig þvi við unga menn, sem liöfðu
alist upp með honum. l5eir réðu honum til að svara með drambi og liörku.
Ilann gerði jiað. En hvernig fór? Eangsamlega stærstur lilnti Jiegna lians
kaus sér annan konung. Hann sat eftir með sárt ennið.
í blóðhita æskunnar taldi hann sér alla liluti færa. Sjálfur hafði liann
litið lært af líiinii; gömlu mennirnir, ráðgjáfar föður hans, höfðu mikið
liert, en jieirra ráð voru ekki tekin til greina. I5ess vegna fór illa fvrir
hinum unga konungi. I5að gat lieldur ekki annað en farið illa, af jivi hann
liafði gengið fram hjá hollri kenningu sjálfs lifsins.
Af jjessu eina dæmi, sem felur í sér sigildan sannlcika, má sjá, að talið
um æskuna er ekki allskostar liættulaust fyrir æskuna sjálfa, sem bráðuin
er ekki lengur til, heldur orðin að fullorðnu fólki og því úr leik, og æskan
jafnvel orðin að elli fvr en varir. Iíapp er bezt með forsjá.