Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Síða 127

SÓLVEIG JAKOBSDÓTTIR
p<0,01), annars konar Netveitur (tölvupóst og -spjall), og leikjatölvur (r(193)=0,255,
p<0,001). Enn fremur var tilhneiging til þess að fleiri tölvur væru til staðar á heimili
pilta, (r(195)=0,169, p<0,05 og að félagar pilta notuðu meira tölvur en félagar
stúlkna. Einnig var tölva fremur iimi í herbergi pilta en stúlkna (r(193)=0,301,
p<0,001). Nánar tiltekið sögðust 42% drengjanna hafa tölvu í sínu herbergi en ein-
ungis 11% stúlknanna. Ef bræður og systur voru tekin með voru hlutföllin þau að
tölva var í drengjaherbergjum í 58% tilvika en einungis í 15% tilvika í stúlknaher-
bergjum. Nettenging á heimili var hins vegar óháð kyni.
Munur milli skóla/svæða. Ef hver skóli var skoðaður sérstaklega varð myndin
talsvert flóknari og þá virtist þessi umtalsverði kynjamunur sem lýst var í færni og
viðhorfum vera töluvert háður svæði. Sem dæmi má taka tvo fjölmennustu skólana,
sem ég nefni hér skóla A (61 þátttakandi) og B (57 þátttakendur). Hjá þátttakendum
í skóla A var um lítinn sem engan kynjamun að ræða í færni (sjá Mynd 1) og í við-
horfum (hversu „klárir" nemendur teldu sig vera og hversu spennandi þeim fannst
að nota tölvur). Kíkvaðrat-próf sýndu ekki marktækan mun og jafnvel næstum
marktækan mun stúlkum í hag varðandi spennuviðhorfið. En marktækur munur
kom fram, piltum í hag, hjá nemendum í skóla B í færni (kíkvaðrat=13,2, df=2,
p<0,005) og í sjálfstrausti eða hversu „klár" nemandinn taldi sig vera (kíkvað-
rat=12,5, df=4, p<0,05 ). Munur piltum í hag var einnig mjög nálægt því að vera
marktækur varðandi spennuviðhorfið (kíkvaðrat = 8,9, df=4, p=0,06). Athuga ber
þó að fervikapróf leiddi ekki í ljós marktæka samvirkni milli kyns og skóla (skól-
anna tveggja) en slík samvirkni (kyn*skóli) var þó mjög nálægt því að vera mark-
tæk í öllum tilvikum (færni: F(l)=3,2, p=0,074; viðhorf/„klár": F(l)=3,3, p=0,072;
viðhorf/spennandi: F(l)=3,5, p=0,065).
í ljós kom umtalsverður munur á nemendum í skólunum tveimur í ýmsum þátt-
um innan og utan skóla sem skýrt gátu meiri kynjamun meðal þátttakenda í skóla B
en A. Til dæmis var tvöfalt hærra hlutfall drengja en stúlkna í skóla B með tölvu í eig-
in herbergi og drengir í þeim skóla höfðu notað fleiriforrit heima hjá sér en stúlkurnar.
Slíkur munur lá ekki fyrir hjá nemendum í skóla A. Athyglisvert var að stór hluti
nemenda í skóla B notaði leiki í skólanum (86%) en aðalforritið sem virtist nýtt í skóla
A var spjallforrit (57%). Þó virtist Netnotkun mun meiri í skóla B, en þá var fremur
um að ræða vef- og tölvupóstnotkun. Annar munur á skólunum tengdist frjálsri nýt-
ingu tölva. í skóla A sögðust 94% stúlkna hafa frjálsan aðgang að tölvu í skólanum
og 74% nýttu hann (miðað við 62% pilta). Til samanburðar sögðust 85% stúlkna hafa
frjálsan tölvuaðgang í skóla B en aðeins 35% nýta hann (miðað við 50% pilta).
Umræður og ályktanir
Hafa verður í huga þegar niðurstöður í skóla A og B eru skoðaðar að í skóla B töldu
drengir sig mun færari en hinir hóparnir og höfðu að ýmsu leyti jákvæðari viðhorf
til tölva. Því mætti leiða að því rök að til að bæta tölvunotkun nemenda í skóla A
hefði þurft að koma til móts við þarfir og áhuga beggja kynja en í skóla B að leggja
sérstaka áherslu á að koma til móts við þarfir og áhuga stúlknanna. Einnig er ljóst
að huga þarf að fleiri þáttum en þeim sem snúa að tölvunotkun í skólunum sjálfum
ef auka ætti jafnræði með kynjunum.
125