Uppeldi og menntun - 01.01.1999, Page 131
SÓLVEIG JAKOBSDÓTTIR
almennra spurninga (um gerð skóla, stærð, kennsluhætti, skipulag og samvinnu
kennara). Einnig var spurt um staðsetningu og fjölda tölva í skóla og Nettengingar
(3 sp.) og nýtingu þeirra (9 sp.). Að lokum tengdust sex spurningar stefnumótun
um notkun tölva í skóla og jafnréttismálum.
Framkvæmd
Rannsóknin var gerð síðari hluta nóvember 1998. Að fengnu leyfi frá viðkomandi
skólastjórnendum og leyfi hjá umsjónarkennurum valinna bekkja (þegar þeir voru
aðrir en háskólanemamir sjálfir) voru send bréf heim með nemendum þar sem rann-
sóknin var kynnt og foreldrar beðnir um að undirrita yfirlýsingu og senda í skólann
með bami sínu ef þeir vildu ekki að það tæki þátt í rannsókninni. Sárafáar slíkar
yfirlýsingar bárust. Einnig var nemendum gert ljóst í upphafi körtnunar að þátttaka
væri frjáls og þeir gætu sleppt að svara einstökum spumingum eða hætt þátttöku
hvenær sem væri og látið þá kennara vita. Örfáir ákváðu að vera ekki með (þrjár stúlk-
ur úr skóla L2). Misjafnt var eftir aðstæðum hvort könnun var lögð fyrir á prenti (og
viðkomandi háskólanemi sendi niðurstöður inn á vef) eða hvort nemendur fylltu
könnunina út sjálfir á vefnum. í skólum RF, R3, L4 og L5 tóku nemendur þátt í könn-
un á vef en í öðrum skólum á prenti. Miðað við upplýsingar frá viðkomandi háskóla-
nemum gekk mjög greiðlega að láta nemendur svara á vefnum, þeir voru áhugasamir
og gagnasöfnunin gekk tiltölulega fljótt fyrir sig (um 10-25 mín./nemanda). Yfirleitt
svaraði hver bekkur/nemendahópur könnuninni í tölvuveri nema í skóla L5 þar sem
þátttakendur (samtals 20) fóru einn og einn í einu í staka tölvu í sérherbergi. í öðrum
skólum var ekki aðstaða til að láta nemendur svara á vef á þeim tíma sem um var að
ræða og var því könnunin lögð fyrir nemendur í prentuðu formi (5 bls.). Gagnasöfnun
þar gekk þó tiltölulega vel en tók lengri tíma en vefkönnunin (15-35 mín.) og eitthvað
bar á að yngstu þátttakendumir yrðu dálítið óþolinmóðir og gengi ekki eins greiðlega
að svara spurningum í síðari hluta. Eirmig lentu sumir háskólanemanna í vandræðum
þegar þeir slógu inn svörin á vefinn þar sem ýmsir nemendur höfðu merkt við fleiri en
einn möguleika í spumingum þar sem aðeins var ætlast til að merkt væri við einn
möguleika. Var þá sá möguleiki valinn sem taldist líklegri (miðað við þekkingu á að-
stæðum/hópi) eða af handahófi. Spurningalisti til skóla var fylltur út af skólastjóm-
anda og/eða umsjónarmanni tölvumála (eða tölvukennara) hvers skóla.
Úrvinnsla gagna
Gögnum var safnað í textaskjal á Netinu. Voru þau afrituð og niðurstöður færðar í
Excel. Þar þurfti að fara yfir þau gögn sem nemendur höfðu sent inn sjálfir því aðeins
bar á því að sama svar hefði verið sent inn oftar en einu siimi. Augljóst var vegna
fjölda svara og opinna spuminga ef um sama svarið var að ræða og var öllum slíkum
aukasvörum eytt (um 5-10% svara frá þeim fjórum skólum sem um var að ræða).
Tölulegar niðurstöður voru unnar í SPSS. Tíðnidreifing og/eða meðaltöl fyrir stúlkur
og pilta voru fundin í einstökum skólum og fyrir heildina. Kí-kvaðratpróf voru notuð
til að finna kynjamun í dreifingu svara. Pearson-fylgnipróf voru gerð á niðurstöðum
nema úr 8.-10. bekk til að finna þær breytur sem helst hefðu áhrif á hvort kynjamun-
ur kæmi fram í færni og viðhorfum. Fervikagreiningar voru nýttar til að finna mun
129