Uppeldi og menntun - 01.01.2000, Qupperneq 98

Uppeldi og menntun - 01.01.2000, Qupperneq 98
TVÍTYNGD LEIKSKÓLABÖRN Á tímum hnattvæðingar og aukinna samskipta verða mennimir bæði líkari og ólíkari. Þeir verða líkari vegna þess að þeir eru þátttakendur í sameiginlegu efna- hags- og neyslusamfélagi. Sömu fyrirtækin blasa við augum í New York, Tokyo og Reykjavík og á öllum þessum stöðum getur fólk borðað sams konar mat og horft á sömu þættina í sjónvarpinu. Afleiðingin er minni munur á menningu þjóða. En jafnframt skynjar fólk dýrmæti staðbundinnar menningar og vill halda í sérkenni sín, t.d. tungu og trú. Forsendur hafa eflst fyrir þjóðernishyggju og hópamyndun sem byggir á menningarlegri og trúarlegri arfleifð. Til þess að þjóðerniskennd myndist hjá hópi verður að vera samgangur við annan hóp með aðra lífssýn og skoðanir. Hópunum hættir til að mikla fyrir sér hve ólíkir þeir eru og milli þeirra getur myndast togstreita. Jafnframt eiga fordómar greiða leið að hugum fólks. Viðbrögð fólks við einsleitni hnattrænnar menningar eru að afmarka sérstöðu sína og leggja frekar áherslu á það sem greinir að en það sem sameinar (Eriksen og Sor- heim, 1994:58-62. Sjá einnig Sigríði Dúnu Kristmundsdóttur, 1998). í flestum ríkjum fer margbreytileiki vaxandi og átök milli hópa eru eitt helsta vandamál sem sam- félög manna standa frammi fyrir. Ráðamenn þjóða láta gjarnan í það skína að fólk sem nýlega hefur sest að í landinu sé orsök alls kyns vandamála og gera ekki ráð fyrir að þjóðfélagið hafi á nokkurn hátt hagnast á því að innflytjendur settust þar að, þrátt fyrir að margir þeirra væru menntamenn sem færðu nýja þekkingu til landsins. Sé litið til sögunnar má hins vegar ljóst vera að frá alda öðli hafa alls kyns deilur og misrétti viðgengist og að kúgun og kynþáttahatur er ekki bundið nýjum hópum (Gundara, 1990:106-107). Aðlögun innflytjenda Við aðlögun innflytjenda að nýju samfélagi og tengsl þeirra við menninguna sem þar er fyrir er oftast talað um þrjár meginleiðir (Sjá Eriksen og Sorheim, 1994; Hagen og Qureshi, 1996; Phinney, Chavira og Williamson, 1992; Skutnabb-Kangas 1981). Þær eru samlögun (assimilation), samþætting (integration) og aðskilnaður (segrega- tion). Einnig er rætt um að jaðarstaða (marginality) geti orðið hlutskipti minnihluta- hópa í samfélaginu, en þá slitnar fólkið úr tengslum við upprunalega menningu, án þess að tengjast annarri. 1) Samlögun merkir að minnihlutahópar, sjálfviljugir eða nauðbeygðir, laga sig að meirihlutamenningunni, bæði félagslega og menningarlega. Þeir segja skilið við upprunalega menningu og tungu, en verða sem líkastir íbúunum sem fyrir voru í landinu og taka upp tungumál þeirra og siði. Samlögun merkir að menning minni- hlutahópa hverfur og þeir missa sérkenni sín. Ef samlögun á að heppnast þarf hún langan tíma. Gerist hún hratt eða sé henni þröngvað upp á íbúana getur það leitt til margs konar erfiðleika. Alltaf er þó um einhverja sjálfviljuga samlögun að ræða, en þá ákveður fólk sjálft að vilja líkjast íbúunum sem fyrir voru í samfélaginu. 2) í samþættingu felst að þjóðernisminnihlutar halda eigin menningu, tungu og sérkennum en tileinka sér einnig menningu meirihlutans. Einstaklingarnir öðlast færni tveggja menningarheima og hafa á valdi sínu tvö ólík tungumál, tvenns konar siði, gildismat og samskiptahætti. Fólk þarf að fá stuðning til þess að geta haldið við eigin máli og öðrum sérkennum. Samþætting krefst aðlögunar beggja hópa, 96
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.