Uppeldi og menntun - 01.01.2000, Blaðsíða 53

Uppeldi og menntun - 01.01.2000, Blaðsíða 53
GUÐBJÖRG VILHJÁLMSDÓTTIR vilji það kappkosta að mennta sig. Þetta er einnig undirstrikað með því að 38% nemendanna stefna á sérfræðistörf, en einungis 14% fólks á vinnumarkaðinum í dag er í sérfræðistörfum. Ef til vill er hér því um óraunsæi að ræða eða þá það að unga fólkið er glöggskyggnt á það hvað framtíðarþjóðfélagið ber í skauti sér. Það kemur fram í rannsókninni að nemendur eru upp til hópa vissir og ánægðir með námsval sitt. Þetta er í samræmi við erlendar rannsóknarniðurstöður um ákvarðanir, sem sýna að fólk hefur tilhneigingu til að vera visst í sinni sök og ánægt með ákvörðun sína (Festinger, 1957, Brem, 1956, Knox & Inster, 1968 í Gleit- man, 1991). Því skiptir miklu að vera með inngrip í þetta ferli, bæði með skipulegri námsráðgjöf og náms- og starfsfræðslu, áður en að ákvörðunin er tekin. Athugun á ákvarðanatökustílum leiddi í Ijós að ekki verður breyting á þeim á þessu eina ári sem rekja má til fræðslu. Það er athyglisverð niðurstaða að tengsl eru á milli þess að hafa virkan ákvarðanatökustíl og að hafa ákveðið námsbraut í fram- haldsskóla. Þetta gæti bent til þess að gefa þyrfti þeim nemendum sérstaklega gaum í fræðslu og ráðgjöf um nám og störf sem beita óvirkum eða passívum að- ferðum í ákvarðanatöku. Það var og athyglisverð niðurstaða að fleiri nemendur sem eru virkir í ákvarðanatökustíl búa á höfuðborgarsvæðinu. Það væri í raun efni í aðra rannsókn að átta sig á því hvað hér býr undir, en ástæða er til að nefna að erlendar rannsóknir á ákvarðanatökustílum sýna að einstaklingar geta verið virkir í sumum aðstæðum og óvirkir í öðrum, þannig að ekki er hægt að alhæfa um virkni höfuðborgarbúa í ákvarðanatöku út frá þessum niðurstöðum. Þær rannsóknamiðurstöður sem hér greinir frá, sýna að náms- og starfsfræðsla skilar árangri og því er óhætt að mæla með því að allir nemendur eigi kost á slíkri fræðslu, ef ekki að gera hana að skyldugrein, a.m.k. í 10. bekk. En það er óneitanlega áhyggjuefhi að 26% nemendanna geti ekki sagt í maímánuði hvaða námsbraut þeir ætla á í framhaldsskóla, þó að vissulega standi fræðsluhópurinn betur að vígi. En það að 20% fræðsluhópsins, að ekki sé talað um 36% samanburðarhópsins hafi ekki lagt niður fyrir sér val á námsbraut í maí er ekki góð útkoma og gæti boðið heim flakki um námsbrautir eftir að í framhaldsskólann er komið. Sérstaklega er ástæða til að hafa áhyggjur af þessu í ljósi breytinganna sem nýju námskrámar leiða til. Þær gera ráð fyrir því að valið á námsbrautinni sé afgerandi og ekki lengur möguleiki á sífelldri endurskoðun líkt og verið hefur í því námsvalskerfi sem við erum nú að ýta til hliðar. En þetta er efni sem kallar á langtímarannsókn á áhrifum náms- og starfsfræðslu. Þá kallar það á úrbætur að svo mörgum nemendum skuli ganga erfiðlega að skilja bæklinginn Nám að loknum grunnskóla, en þriðjungur nemenda sem enga fræðslu fengu er ósammála því að það sé auðvelt að finna upplýsingar um nám í honum og eru þetta þó þeir nemendur sem ætla má að finni hjá sér þörf til að leita þar upplýsinga. Fleiri umbætur mætti nefna, svo sem eins og að koma mun meira skipulagi á fræðslu og ráðgjöf um nám og störf í anda þess sem Bandaríkjamenn eru nú að innleiða í sitt skólakerfi og kalla comprehensive guidance programme. Þar er unnið skipulega eftir áætlunum og sérstaklega hugað að tímaþætti þessarar vinnu með það að leiðarljósi að hún nái til allra nemenda. Margir eru kallaðir að þessu verkefni sem náms- og starfsvalið er, og því er það alhliða eða comprehen- sive. Náms- og starfsfræðslan skilar árangri hér á landi sem annars staðar og er það 51
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184

x

Uppeldi og menntun

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.