Uppeldi og menntun - 01.01.2000, Blaðsíða 23

SIGRÍÐUR Þ. VALGEIRSDÓTTIR
tónlistar mjög náið saman og fyrr á árum gekk sameiginleg námsgrein beggja undir
heitinu „rytmik" (rythmick). Hinn sameiginlega grunn má kenna með áherslu á
báðar greinar í stað þess að nota aðra sem stoðgrein við hina. Því er mikilvægt að
börn fái tækifæri til að skynja og æfa tengslin. Æskilegt er að kynni af sameiginlegri
undirstöðu tón- og dansmennta hefjist í kennslu byrjenda. Tónlist er oft túlkuð í
hreyfingum og dansi en einnig getur hreyfing verið kveikja að tónlist.
5. Menningararfleifð í dansi
í dansmennt ættu börn að kynnast arfleifð eigin lands og nágrannalanda í dansi.
Þjóðdansar eru leifar almennra dansa fyrri alda. Þeir gefa innsýn í siði og hefðir
horfinna kynslóða. Oft eru þeir leifar ólíkra menningarskeiða og gefa nokkra hug-
mynd um þróun og sérkenni þjóða eða þjóðarbrota. Þátttöku í dönsum frá ólíkum
tímabilum og stöðum, innlendum og einnig erlendum, má auðveldlega tengja
kennslu í samfélagsfræði, sögu- og landafræði. Kynning á dansmenningu þjóða get-
ur einnig verið með myndum, myndböndum, kvikmyndum og sýningum, en verði
því við komið, fyrst og fremst í verki. Sama máli gegnir um kynningu á öðrum
meginsviðum dansins.
6. Menntun
Gildi dansmennta felst í fleiru en að afla víðtækrar kunnáttu í dönsum. Þegar hefur
verið getið um tengsl dansins við tilfinninga- og félagssvið náms, en vitræna sviðið
kemur einnig sterkt inn í verklegt nám. í gamalli kenningu um verklegt nám (Fitts
og Posner 1967) er bent á að nemandinn þurfi að beita hugsun og skilningi til að ná
tökum á viðfangsefni sínu nema ef um algera eftiröpun/herminám sé að ræða. Vit-
ræni þátturinn er oft vanmetinn í verklegu námi en höfundar telja hann kjölfestu
námsins og undirstöðu annars stigs skyn-/hreyfináms, þ.e. endurtekningar- eða
æfingarstigsins sem er forsenda þess þriðja, að geta framkvæmt lærðar hreyfingar
án umhugsunar en þá má beina huganum óskipt að tjáningu og túlkun. Nýrri
kenningar um dansnám, kenndar við Phenomenology, líta á hreyfinám út frá öðru
sjónarhorni. Gengið er út frá að tilfinningar eða tilviljun ráði hreyfingum/spuna.
Eigi að endurtaka hreyfimynstur þarf að byrja á að greina og festa í vitund hvað var
gert til að hægt sé að endurtaka. Það getur aftur leitt til annars og þriðja stigs sem
áður var nefnt.
Auk áherslu í kennslu þar sem stefnt er að því að börn nái meginmarkmiðum
dansmennta má að lokum geta um gildi dansins sem tækis til meðferðar á sálfræði-
legum og félagsfræðilegum vandamálum barna og fullorðinna. „Dance therapy" er
þegar viðurkennd grein í dansfræðanámi á háskólastigi, m.a. við nýlistaskóla í
dansi og dansfræðum í Helsinki þar sem sú grein er stunduð í framhaldsnámi á
sviði dansfræða. (Greinarhöfundur heimsótti skólann árið 1998).
FRAMKVÆMD ÍSLENSKRAR NÁMSKRÁR í DANSMENNT
Hugtakið dansmennt er ekki til í íslensku námskránni en höfundur telur það liggja nær
skilgreindum markmiðum námskrár en hugtakið dans, sbr. bls. 17-18 hér á undan.
21