Hugur - 01.01.1994, Qupperneq 85

Hugur - 01.01.1994, Qupperneq 85
HUGUR Að gera eða að vera 83 hann hafi horfið af ásetningi. Þessu gæti Benn svarað á þá leið, sem hann hugsar þó ekki út í, að það sé ekki sama hver ásetningurinn er: hann þurfi að vera sá að hinar umræddu breytingar verði á háttum manna. Samkvæmt því hefur sá maður vald yfir mér sem hefur styggt mig í því skyni að ég hliðri mér hjá að hitta hann og náð þessum til- gangi sínum. Og sá maður sýnir vald sitt yfir heilu samfélagi sem hverfur í því skyni að setja samfélagið á annan endann. Enn virðist sjálfgert að efast. Segjum að unglingur strjúki að heiman til að ergja foreldra sína. Óneitanlega virðist hæpið að hafa þetta atvik til marks um vald hans yfir foreldrum sínum, hversu ergileg eða áhyggjufull sem þau verða hjónin. Einhver kann að láta hvarfla að sér að frekari ásetningur þessa unglings þurfi að koma til en sá einn að valda áhyggjum eða öðru raski. Segjum að foreldrar stráks séu drykkfelldir og hann hugsi með sér að kannski sjái þeir að sér ef hann strjúki — alla vega ætli að renna af þeim þegar þeir átta sig á því að hann er á bak og burt. Hér höfum við dæmi um bragðvísi. Og um það held ég við hljótum að komast að sömu niðurstöðu og fyrr: strákur er ekki að sýna vald sitt eða beita valdi. Hann beitir brögðum einmitt vegna þess að hann ræður ekki við neitt. Þetta dæmi af bragðvísi þar sem vald brestur gefur þeirri hugmynd undir fótinn að forsenda máttarvalds kunni að vera myndugleiki. En ég treysti mér ekki til að gera nánari grein fyrir myndugleika að sinni, en þeim sem vildu velta honum fyrir sér er sjálfgert að vísa í kenningu Webers um náðarforustu.26 Tökum heldur eitt dæmið enn. Kennarar hafa nokkurt mátlarvald yfir nemendum. Þetta vald getur kennari til dæmis sýnt með því að fella nemanda sinn á prófi. Hugum nú að því í svip að kennarinn getur komið fram þeim vilja sínum að nemandinn falli á prófinu — segjum að kennarinn sé ástfanginn af nemandanum og vilji þess vegna að hann falli og sitji aftur í bekk hjá sér — með margvíslegum hætti, til dæmis með því að hnupla bókum nemandans og uppskriftum úr kennslustundum með þeim fyrirsjáanlegu afleiðingum að nemandanum verði erfitt fyrir um próflesturinn. 26 Sjá Max Weber, Mennt og máttur (Reykjavík: Hið íslenska bókmenntafélag, 1973). Ennfremur rökræðu þeirra R.S. Peters og P. Winch, „Authority" hjá A. Quinton, Political Philosophy, (Oxford, 1967) s. 83-111.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132

x

Hugur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Hugur
https://timarit.is/publication/603

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.