Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.2011, Síða 27

Andvari - 01.01.2011, Síða 27
andvari JÓN SIGURÐSSON 1811-2011 25 eða einfaldlega Jónungar. Laugardaginn 19. ágúst 1871 komu hins vegar 17 þingmenn saman á sal Lærða skólans og var þar formlega stofnaður stjórn- málaflokkur Jóns Sigurðssonar sem þeir kölluðu Hið íslenska þjóðvinafélag. Jón sjálfur var kosinn formaður og átti flokkurinn að lúta forystu hans í einu og öllu og standa straum af baráttu hans á íslandi og í Kaupmannahöfn. Árið 1874 hóf Hið íslenska þjóðvinafélag að gefa út Andvara sem kom í staðinn fyrir Nýfélagsrit sem Jón hætti að gefa út. VIII Mikilla þjóðfrelsishreyfinga gætti meðal íslendinga þegar þau Jón og Ingi- þjörg komu til þings 1873. Hann sat Þingvallafund áður en Alþingi var sett og þar voru samþykktar tillögur sem byggðust í raun á fullkomnum skilnaði niilli landanna með þeirri undantekningu að konungssambandið átti að hald- ast. Þetta fór langt fram úr því sem Jón taldi hyggilegt og ráðlegt á þessu stigi málsins. Hann vissi að í undirbúningi var að íslendingar fengju stjórnarskrá þar sem Alþingi yrði fært takmarkað löggjafarvald og fjárveitingavald. Starf hans á þinginu um sumarið fór því mikið í að dempa hinar róttæku kröfur °g var að lokum samþykkt þar tillaga þar sem konungnum var nánast gefið sjálfdæmi um að færa Islendingum stjórnarskrá. Arið 1874 var haldið upp á þúsund ára afmæli landnáms á íslandi. Kom konungurinn sjálfur, í fyrsta sinn í sögunni, til íslands. Þetta var Kristján IX sem kom með fríðu föruneyti til að vera viðstaddur hátíðarhöldin. Hafði hann í farteski sínu stjórnarskrá fyrir íslendinga sem veitti þeim miklar úrbætur og þakka mátti að mörgu leyti baráttu Jóns Sigurðssonar. En það vakti athygli, bæði heima og erlendis, að Jóni var ekki boðið á hátíðina og var hann þó forseti Alþingis. Indriði Einarsson hagfræðingur og skáld, sem þá var í Kaupmannahöfn, segist hafa spurt Oddgeir Stephensen, sem var for- stöðumaður íslensku stjórnardeildarinnar í Kaupmannahöfn, af hverju Jóni hefði ekki verið boðið og hann svaraði á þessa lund: „Það gat stjórnin ekki gert. Ef Jón Sigurðsson hefði komið heim með konunginum þá hefðu allir íslendingar þyrpst utan um hann og hann hefði skyggt á konunginn sjálfan en til þess mátti stjórnin ekki með neinu móti stofna“. Ýmsar lýsingar eru til á fasi Jóns og framgöngu á þingi. Jón Ólafsson, síðar ntstjóri, var þingskrifari á þinginu 1867. Hann lýsti Jóni svo: „Mér er sérstaklega minnisstæð ein ræða hans í stjórnarskrármálinu á þessu þingi. Fyrri part ræðunnar flutti hann svo að hann hafði hendurnar í huxnavösunum og stóð beinn. En er leið á ræðuna hélt hann þumalfingrunum 1 vestishandvegina eða axlaböndin undir þeim sitt hvoru megin.“
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156
Síða 157
Síða 158
Síða 159
Síða 160
Síða 161
Síða 162
Síða 163
Síða 164

x

Andvari

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.