Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.01.1939, Blaðsíða 31

FRÁ ÞEIM YNGRI
o
nám hjá föður sínum, í Askov, á
Lærða skólanum, (stúd. 1909) og
Háskólanum í Reykjavík, tók Rafn-
ar embættispróf í læknisfræði 1914
i0g var settur héraðslæknir austur á
Síðu. Þar skrifaði hann fyrstu smá-
sögu sína “Talað á milli hjóna”,
sem kom í Skírni 1915. Eftir þetta
var Rafnar læknir í Danmörku, á
Eyrarbakka og á Akureyri uns hann
tók við berklahælinu í Kristnesi
haustið 1927 þar sem hann hefir
verið síðan. Hann hefir skrifað
allmargar ismásögur fyrir Nýjar
kvöldvökur, en 1929 kom út sagan
Gestur, síðan Staksteinar 1930,
Þegar hænur gala og Hunde bades
1933, Þáttur af Halli har.ða, saga
frá 17. öld 1936.
Jónasi Rafnari svipar í mörgu til
föður síns, hann er raunsæismaður,
einis og faðir hans, en laus við vand-
lætingu hans, Sögur hans eru flest-
ar kýmnissögur, langar, þurrar
skrítlur, sagðar til að stytta mönn-
um stundir. Efnisvalið er líka svip-
að: sveitasögur frá þeirri gömlu
góðu tíð, ósnortnar af nútímahyggju
og borgarabrag. í þessu eru þær
mjög frábrugðnar smásögum Jakobs
Thorarensen, sem fullar eru af ný-
tízku og borgarabrag.
Þá er loks komið að hinum yngri
'Qg yngstu.
Gunnar M. Magnúss kemur fram
á ritvöllinn 1928 með smásagnasafn-
inu Fiðrildi. Síðan hafa komið frá
penna hans fjórar barnabækur:
Brekkur (smásögur og leikrit) 1931,
Börnin frá Viðigerði 1933 og áfram-
hald þeirra Við skulum halda á
Skaga 1934, Suður heiðar 1937 og
loks skáldsagan Brennandi skip
1935.
Gunnar er fæddur 1898 á Fliateyri
1 Önundarfirði af sunnlenzkum for-
eldrum; hann er bróðursonur Ólafs
í Þjórsártúni. Hann hefir kennara-
skólamentun (1925427), !en Jiefir
síðan fengist við margvísleg störf
með hönd og heila.
Smásagnasafnið var ekki ólaglegt
af byrjianda. Þar kendi áhrifa frá
Hagalín í sjóferðasögunum og frá
spiritisma Kvarans. í ástarsögun-
um kendi bæði rómantíkur og real-
isma. Höfundurinn var sýnilega
óráðinn. Með barnasögum sínum
hefir hann aftur á móti náð all-
mikilli hylli, enda eru þær fjörlegar
og vel við drengja hæfi, fullnægja
bæði æfintýra-þrá og starfislöngun
strákanna, ekki sízt hin síðasta.
Það er eiginlega bara með bók-
inni Brennandi skip, að höfundur
hefir stefnt að því að skrifa full-
burða verk fyrir fullorðna menn.
Verður ekki annað sagt en að honum
hafi tekist það sæmilega, þó ekki nái
bók hans að jafnast á við bestu
skáldsögur íslenzkar á sama tírna.
Lýsingarnar á sálarlífi drengsins,
sem er uppalinn í bakhúsi í Reykja-
vík, eru mjög góðar. Sjónarmið
sósíalismans er auðsætt í bókinni,
en það er ekki ófrumlegur endir, að
láta fjölskylduna flytj'a úr borginni
norður á firði í sjávarþorp. Manni
verður það á að spyrja hvort lýsing-
ar á atorku- og framtaksisömu lífi
mundi ekki láta höfundi betur en
ádeilan, — einkum eftir að maður
hefir lesið síðustu barnasögu hans
Suður heiðar.
Þegar Björn formaður eftir Davíð
Þorvaldsson kom út 1929 skrifaði
Guðmundur Friðjónsson, að þótt
finna mætti að ýmsu í bókinni, þá