Sagnir - 01.06.1993, Blaðsíða 49

Sagnir - 01.06.1993, Blaðsíða 49
Sverrir Jakobsson Heimsókn hirðstjórans Um Reykhólareið Einars og Bjarnar Þorleifssona 1445; baksvið hennar, afleiðingar og sögulega þýðingu Saga þessi hefst árið 1445 á Reykjanesskaga. Ekki þeim skaga sem flestum á suð- vesturhomi íslands kynni að verða hugsað til, heldur hin- um sem hýsir stórbýlið Reykhóla á Barða- strönd. Þegar þessi orð eru rituð, við sólarlag tuttugustu aldar eftir burð Krists, búa þrír af hveijum fimm Islendingum á litl- um skika á suðvest- urhomi landsins, sem í daglegu tali er nefndur höfúð- borgarsvæðið eða jafnvel skrýddur þeim mikilúðlega titli, Stór-Reykjavíkursvæðið. Okkur, sem tilheyrum þessum meirihluta, hættir til að lita á Vestfirðina sem fá- mennan og afskekktan útkjálka, langt frá höfhðborgarsvæðinu og þar með siðmenningunni. En þannig hefur það ekki alltaf verið. Breiðafjörðurinn var einu sinni meira miðsvæðis en Faxaflóinn °g þá var gott að búa á Barðaströnd. Reykhólar vom áður taldir ein besta bú- jörð landsins, höfbðból og mikil hlunn- mdajörð vegna sjávarfangs og æðarvarps í 300 eyjum sem fylgdu jörðinni. Þar bjó hver stórhöfðinginn á fætur öðrum.' Arið 1445 bjó á Reykhólum sá höfð- mgi sem auðugastur var í þá tíð, sennilega mesti auðmaður sem ísland hefur alið. Guðmundur Arason hét hann, kallaður Innsigli Bjarnar hirðstjóra Þorleifssonar Guðmundur ríki. Á Reykhólum átti hann mikið bú; hátt i þúsund gripi alls, sauðfe, nautgripi, hross, svín og uxa.2 Innan gátta var einnig mikið um dýrðir og Guðmundur gat tekið höfðinglega á móti gestum á Reykhólum. Þangað hafa líka eflaust margir vitjað hans. Slíkt telst vart til tíðinda en eina gestkomu til Reykhóla á því herrans ári 1445 má telja sérdeilis mikilvæga. Þetta ár sóttu Guðmund ríka heim Einar Þorleifsson, nýskipaður hirð- stjóri norðan lands og vest- an, og bróðir hans Bjöm. Af þeirri heimsókn fara raunar engar sögur. Það sem gerðist í henni er eitt af leyndannálum sög- unnar. Mikilvægi hennar liggur í því sem á eftir fylgdi. Ein af ástæðum þess að litlar frá- sagnir eru af Reyk- hólafór þeirra bræðra er að á þessum árum gerðist nokkuð sem haft hefur afdrifaríkar afleiðingar fyrir þá sagn- fræðinga sem kanna vilja sögu þessa tíniaskeiðs. Hin foma sagnaritun Islendinga lagðist niður. Eftir að Nýja annál, seinasta miðaldaannálnum, sleppir árið 1430 höf- um við engar samtímafrásagnarheimildir, Það var ekki fýrr en eftir siðskiptin 1550 að þjóðin tók aftur að rita sögu sína. En þó að sagan hafi ekki verið rituð er ekki þar með sagt að ekkert hafi gerst. Þessi tími var mikið unibyltingaskeið í sögu þjóðarinnar. I lok fjórtándu aldar gerðust þau stórtíöindi að öll Norðurlönd sameinuðust undir einum konungi, Eiríki af Pommem. Á þriðja áratug ald- arinnar flutti hann aðsetur ríkisstjómar- innar til Kaupmannahafnar, sem átti eftir SAGNIR 47
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Sagnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.