Sagnir - 01.06.1993, Blaðsíða 80

Sagnir - 01.06.1993, Blaðsíða 80
Ragnhildur Helgadóttir „Selur þú þig í kvöld?” Ur sögu Rauðsokkahreyfingarinnar á Islandi. Rauðsokkur kveða sér hljóðs í fyrsta skipti I krófugöngu verkalýðsins 1. maí 1970 Imaí árið 1970 var auglýst í út- varpinu: „Konur í rauðum • sokkum hittumst á Hleinm- torgi klukkan eitt”. Það stóð ekki á við- brögðunum því konur í rauðum sokk- um streymdu að. Þær vöktu feiknar athygli þegar þær fjölmenntu í verkalýðsgönguna berandi heljar- stórt líkneski af Venus úr leikritinu Lýsiströtu eftir Aristófanesar en það fjallar einmitt um uppreisn kvenna í Aþenu gegn hemaðar- brölti eiginmanna þeirra. A Venusarlíkneskið var strengdur borði sem á stóð: „Manneskja ekki markaðsvara”. Kröfuspjöld rauð- sokka voru „Vaknaðu kona” og „Konur nýtið mannréttindi ykk- ar”.1 Rauðu sokkamir áttu að sýna að þær vildu standa á eigin fótum og væm í tengslum við byltinga- sinnaða baráttu.2 Verkalýðshreyfingin tók uppá- komunni illa og fenginn var lög- regluþjónn til að vísa konunum úr göngunni. I íýrstu neituðu þær að hlíta tilmælunum, en féllust svo á að hafa bil á milli sin og göngunn- ar. Magnús Kjartansson lýsir fýrstu viðbrögðum við uppákomunni á eftirfarandi hátt:5 Fjölmiðlatæknin veitti þessum kvennahópi sérstaka athygli og virtust halda að hér væri á ferðinni eitthvert skrítið tískufýrirbæri, og íhaldsamir verkalýðsleiðtogar ... urðu hneykslaðir ofan í tær. Þetta gerðist á þeim tíma þegar ís- lenskir námsmenn í Stokkhólmi mót- mæla lánakerfinu og hvetja til sósíalískr- ar byltingar, hægri umferð tekur gildi, hasshundurinn kemur til landsins, Auður Auðuns verður fýrsti íslenski kvenráð- herrann, hippamenning blómstrar og stúdentaóeirðir era daglegt brauð. Hér var þó ekki um að ræða „skritdð tiskufýrir- bæri” heldur upphaf róttækrar jafnréttis- baráttu á Islandi. Hreyfingin var nefnd Rauðsokkahreyfingin en meðlimimir oft- ast kallaðir rauðsokkur enda meirihlutinn konur. Þjóðsagan um konuna og nýju kvennahreyfíngarnar Á sjöunda áratugnum fóru mikil umbrot og byltingakenndar sveiflur um hinn vestræna heim. Almenn velmegun var ríkjandi en ekki vora allir sáttir við lífsgæðakapphlaupið og smáborgara- legan hugsunarhátt, og gerðu upp- reisn gegn viðteknum lifsgildum. Hugmyndir um hverskonar frelsi og jafnrétti tóku að blómstra og margskonar hreyfingar sem höfðu það markmið að beijast fýrir breytt- um heimi sprattu upp. Þetta vora frelsishreyfingar sem vildu fa not- hæfar kenningar og pólitískan far- veg til að beijast fýrir mannréttind- um hinna kúguðu í þjóðfelaginu. Mest áberandi vora hreyfingar blökkumanna, stúdenta og ungs fólks eða hinna svokölluðu hippa sem ögraðu hefðum, létu hár sitt vaxa og skrýddust blómum. Þessi sveifla hefur oftast verið kennd við ártalið 1968 og þá miðað við stúdentaóeirðimar í París það ár.4 Ur þessu umróti spruttu upp hópar kvenna sem ekki vora sáttir við stöðu sína í þjóðfelaginu. Fyrst varð neistinn að báli í Bandaríkjunum. Kvennahreyfingin þar varð fýrir sterkum áhrifum frá mannréttindabaráttu blökkumanna og sáu konur beina sam- svörun með þeirra hlutskipti og sínu. Fréttin af kvenréttindahreyfingum í Bandaríkjunum fór eins og eldur í sinu og víðs vegar á Vesturlöndum tóku kon- ur að feta í fótspor bandarískra kynsystra sinna. Hreyfingar þessar vora ekki tengdar innbyrðis en takmarkið var alltaf 78 SAGNIR
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148

x

Sagnir

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.