Nýtt Helgafell - 31.12.1959, Qupperneq 9

Matthías lohannessen talar við SVAVAR GUÐNASON:
,, Frjálst er í fjallasal“
I.
Þegar ég heyrði Svavars Guðnasonar fyrst
getið, var mér sagt að hann væri snakillur
klessumálari. Ég vissi engin deili á manninum
og hafði ekki séð verk hans, svo ég gat þar
ekki um dæmt og lét málið liggja milli hluta.
Klessumálari þótti mér allvirðulegur titill í
þá daga og ekki laust við að svo sé enn.
Svo liðu nokkur ár án þess ég fengi tæki-
færi til að kynnast Svavari Guðnasyni. Ég
hugsaði með mér, að það væri ekkert undar-
legt, þó leiðir okkar lægju ekki saman, því
ég hafði heyrt að hann væri mjög upptekinn
við að segja sögur, já, allskonar sögur af kyn-
legu fólki og einstæðum atburðum: Það er
annars einkennilegt, hvað listmálurum þykir
gaman að segja sögur, hugsaði ég með mér.
Næst þegar Svavar Guðnason hélt sýningu
í Listamannaskálanum, fór ég þangað ásamt
Ólafi K. Magnússyni ljósmyndara. En þá eins
og stundum endranær var samvizkan ekki í
sem beztu lagi, því förin var eiginlega farin
í því skyni að stríða lesendum Morgunblaðs-
ins svolítið með því að birta mynd eftir þann
erkióvin íslenzkrar menningar, Svavar Guðna-
son. Þegar við gengum inn í Listamannaskál-
ann, stóð Svavar á miðju gólfi — og var að
segja sögur. Við heilsuðum, gengum síðan
um salinn til að velja mynd. Ég sá að Svavar
gaut hornauga til okkar og var augsýnilega
ekki um þessa óvæntu innrás íhaldsins. Ég
lieyrði að hann rak í vörðurnar í miðri frá-
sögn, svo fór hann að pata út í loftið og gekk
loks díróið til okkar og síðan í kringum okkur
eins og silungur, sem langar í beituna en þorir
ekki: — Hvað var það fyrir ykkur, drengir?
spurði hann svo allt í einu með slíkri festu í
röddinni að engum gat blandazt hugur um,
hver þar réð húsum.
— Ja, við ætluðum bara að fá mynd í
Morgunblaðið af einhverju málverki, sagði
ég-
Hann sagði ekkert, en horfði á okkur og
hefur fundizt við heldur kothrófslegir, þar
sem við stóðum fyrir framan eina myndina,
óboðnir gestir og alls ekki vel séðir að auki.
Svo hreytti hann út úr sér:
— Það hafa ekki birzt myndir af mínum
málverkum í Morgunblaðinu hingað til, sagði
hann og ætlaði að ganga inn í hópinn aftur
og halda áfram sögu sinni:
— Hvaða mynd viltu helzt birta í Morgun-
blaðinu? spurði ég og beit á neðri vör.
— Ég geri ekki ráð fyrir, að Morgunblaðið
vilji birta mynd eftir mig.
Það fauk í mig og ég sagði upp á blaða-
mannsvísu: — Vertu ekki með þessa helvítis
tjöru, af hvaða málverki viltu fá mynd?
Það færðist bros yfir andlit Svavars Guðna-
sonar og hann fór að líta í kringum sig og
athuga myndirnar. Svo gekk hann að einni
og sagði:
— Ja, er þessi ekki ágæt, ætli hún sé ekki
nógu góð í Morgunblaðið?
Svo þurrkaði hann sér á enninu og fór með
mig til Ástu konu sinnar og kynnti mig hátíð-
lega fyrir henni með svofelldum orðum:
— Hún var þín barnapía, þegar þú varst
á fyrsta ári, forpestandi margar bleyjur á
dag.
Eftir þessa uppljóstrun vorum við Svavar
sáttir að kalla.