Helgafell - 01.10.1946, Síða 89

ÁFANGAR SIGURÐAR NORDALS
271
S.N., þó að rök hans séu hin gildustu.
Hitt er aftur skýlaus vissa, að líf-
spekin, sem hann hefur þarna fundið,
er geysiþörf og hverjum manni heilla-
vænleg.
4.
Þá kemur íslenzk yoga, merkileg
og stóríhugunarverð grein, og kemur
hér enn fram gjörskyggni höfundar-
ins.
í grein þessari er glögglega sýnt
fram á, að ýmiss konar barnagaman
og leikir, sem áður tíðkuðust mjög í
sveitum landsins, en nú munu þykja
harla fáfengilegir, séu í raun og veru
holl og hagkvæm þroskameðul, dul-
búin þjálfunartæki líkama og sálar,
vísir að íslenzkum yoga-æfingum. Er
getið nokkurra þessara gömlu leikja
svo sem „Stebbi stóð á ströndu og var
að troða strí —“, „Horfumst við í
augu sem grámyglur tvær —“, ,,Alur
í vegg“, ,,Frúin í Hamborg“ o. fl.
Færir höfundurinn rök að því, að
hver þessara leikja og ýmissa annarra
hafi stutt að þroskun eins eða annars
í fari þeirra, er þá iðkuðu: styrkt önd-
unarfærin, tamið augnatillitinu festu,
athyglinni stöðvun, knúið hugann til
einbeitingar, skerpt minnið og kennt
þeim að beita eins konar sjálfsefjun
sér til lækninga. —
Leikurin ,,Alur í vegg“ var al-
geng skemmtun krakka í Eyjafirði á
bernskuárum mínum þar, en var dá-
lítið frábrugðinn lýsingunni á leiknum
í íslenzkum skemmtunum Ólafs
Davíðssonar, en eftir þeirri lýsingu
segir S.N. frá honum í grein sinni.
Eins og þar er frá skýrt, áttust tveir
jafnan við. Annar byrjaði og sagði:
Geturðu haft eftir mér þrjár setning-
ar ? Hinn gerði venjulega ráð fyrir að
geta það, og sá fyrmefndi byrjaði
þá: Alur í vegg, úti er hregg. Hefurðu
heyrt þetta fyrri ? Ef sá, sem spurður
var þekkti ekki leikinn, gætti hann
sín ofast nær ekki og svaraði þá eitt-
hvað á þessa leið: Nei, ég hef aldrei
áður heyrt það. Var þá leiknum lokið
og fullreynt, að hann gat ekki haft
eftir þrjár setningar. Ef hann hins
vegar þekkti leikinn, gat stundum
farið eins og frá er skýrt í grein S.N.
Nú munu þessir leikir lagðir niður
með öllu, og eru börnin þar með
svipt þeirri þjálfun, sem iðkun þeirra
gat veitt.
S.N. kveður það ekki ætlun sína að
fjalla um þetta efni til hlítar, heldur
benda á skoðunarhátt, sem aldrei
verður ofbrýndur fyrir íslendingum:
að þeir varpi ekki frá sér að vanhugs-
uðu máli neinu af sínu gömlu þjóð-
siðum, sem kynslóð eftir kynslóð hef-
ur notið án þess að gera sér grein fyrir
gildi þeirra. Hann segir að greinar-
lokum:
Þessi þjóð hefur lifað svo erfið kjör
og innt hlutverk sitt sem menningar-
þjóð svo merkilega af hendi, að sumt,
sem hún hefur lifað á liðnar aldir,
hlýtur að hafa verið kjarnfæða. Nú
rísa læknarnir upp hver um annan
þveran og syngja lof íslenzka matn-
um, skyrinu, fjallagrösunum, harð-
fiskinum, lýsinu. Þeir hafa fundið
þar ný lífsefni, fjörvi, sem áður voru
ókunn. En til eru líka andleg fjörvi,
sem eru ekki minna virði. í hvert
sinn sem við kynnumst einhverju
í erlendri menningu, sem oss finnst
verðmætt, eigum vér að leita saman-
burðar við íslenzka hugsun og háttu.
Sá samanburður getur aldrei ver-
ið nema til góðs. Þegar bezt fer,
mun hin erlenda fræðsla opría augu
vor fyrir ýmsum íslenzkum verðmæt-