Helgafell - 01.10.1946, Qupperneq 150

332
HELGAFELL
logar allt í hórdómi, barsmíðum og að lok-
um manndrápum. Allt er tilfinningalíf og
hátterni þessa fólks með þeim ofsa og ólík-
indum, að náttúrufræðslan, sem frómur les-
andi öðlast af bókinni, er honum engu síður
framandi en sú, er hann kynntist forðum daga
í barnaskólanum, þegar hann lærði klausum-
ar um pokadýrið og strútinn. En því nefni
ég fræðslu í þessu sambandi, að aftan við
íslenzku þýðinguna er birt ýtarleg skýrsla
um málarekstur þann, er bókin kom af stað
í Bandaríkjunum, og í niðurstöðu dómsins
segir svo meðal annars: „Bókin er tilraun til
þess að gefa raunhæfa mynd af lífinu eins
og því er lifað af hvítri fjölskyldu í Suður-
ríkjunum, bændafjölskyldu, sem ekki hefir
notið neinnar fræðslu eða menntunar.“ Þá
vitum við það.
Ennfremur er þess getið víðar en á einum
stað í nefndri skýrslu, að bókin hafi „ótví-
rætt bókmenntalegt gildi“, og fyrir því born-
ir menn, sem vita, hvað þeir syngja. Um
svo teygjanlegt hugtak sem bókmenntalegt
gildi verða að vonum skiptar skoðanir og svo
margt sinnið sem skinnið, þegar til kasta
smekksins kemur. Ég skal þó ekki vefengja
dóma þeirra ágætu manna, sem upp eru
taldir, en ég leyfi mér að geta mér þess til, að
það, sem töfraði þá, hafi ekki hvað sízt verið
mál og stfll, og ennfremur grunar mig, að þetta
hvort tveggja hafi heldur betur upplitazt í
meðförum þýðandans.
Freistandi væri að skrifa ýtarlega um þýð-
inguna, en ég býst við, að hún sé hvorki
betri né verri en fjöldinn allur af þýðingum
þeim, sem nú streyma inn á íslenzkan bóka-
markað, og færi því betur á, að henni yrðu
gerð skil sem „einni af átján“, þegar saman-
burður og heildaryfirlit verður gert af þeim,
sem tíma og tækifæri hafa til. Aðeins skulu
tekin hér örfá sýnishorn.
Enskt orðalag og orðaröð veður uppi:
„Hann er stórmenni upp í þeim bæ, og hann
er eins ríkur og hver annar sem vera skal“
(bls. 19). . og allt sem þú þarft að gera
er að grafa niður“ (bls. 32). „Ef hann ekki
næði kosningu sem héraðsdómari þá ....“
(bls. 116). Hvert þessara dæma er aðeins
eitt af mýmörgum sama eðlis. Á bls. 127
getur að líta eftirfarandi: „Þegar það kemur
yfir mann að leggjast niður á alla fjóra og
sleikja — nú, stúlka mín góð, það gerir
mann bara hreint — oh, goggilogg, Gríselda."
ÚR VÍSNABÓKINNI
—....... j)
FJÓRAR ÞENKINGAR
I.
Oeigingirnin
er me8 sanni
yndisleg dyggb
hjá öSrum manni.
II.
,,Sannleihur varir
lengur en lygi.“
— Máshi er þa8 aj hrúkun
á misjöfnu stigi
III.
Nú gerast vorkvöldin grcen og hlý
og gehslagiS meyrt og ört:
TeJpur á sveimi út um borg og hý
meS bráSskotnum drengjum, sem eru á ný
aS reyna aS k°ma einhverjum orSum aS því,
sem er örSugar sagt en gjört.
IV.
AS hafa síSasta orSiS er undurléti,
ef menn feunna bara aS tala rétt.
Sú tœkni nær jafnan tilganginum
aS taka ekki nœstsíSasta orSiS af hinum.
(Það skal tekið fram, að Gríselda er konu-
nafn.) Nú er ekki nóg að segja um karl og
konu, að þau séu í faðmlögum, heldur: „Ty
Ty hljóp nær og sá þau bæði í faðmlögum“
(bls. 135). Á bls. 188 segir svo: „Á leið-
inni heim gekk Buck upp að föður sínum.“
Á sömu síðu er talað um „nýfæddan reifa-
stranga". Á tveim eða þrem stöðum í bókinni
cr „soldið" notað fyrir svolítið. Ég tók ekki
eftir annarri viðleitni til þess að líkja eftir
framburði, svo að þetta á sennilega að koma
í staðinn fyrir allt það „slang“, sem ekki
verður snúið á íslenzku.
Verr farið en heima setið!
Þórarinn GuSnason.