Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2005, Page 37
„ÉGELSKAHANAEINS OG HÚNER ..."
Á ferðum sínum kemur Geoffroy til Norðymbralands og þar er hon-
um sagt að hann sé eini maðurinn sem geti ráðið niðurlögum risa sem
leggi landið í eyði. Honum er fylgt að fjallinu Brumbloremhon þar sem
risinn býr og honum sýndur hvítur slóði sem liggur upp að háu tré. Ge-
offroy skögultönn klýfur fjallið og sér risann undir trénu. Risinn gengur
öskrandi í átt til hans en Geoffroy ræðst að honum og fellir hann. Risinn
spyr Geoffroy nafns og þegar hann heyrir svarið veit hann að nú er hætta
á ferðum. Bardaginn heldur áfram þar til risinn leggur á flótta og hverf-
ur skyndilega ofan í sprungu. Geoffroy veitir honum eftirför og næsta
dag khfrar hann varlega ofan í sprunguna, sér þar göng sem hann fylgir
og við enda ganganna skært ljós. Þar gengur Geoffroy skögultönn inn í
ríkulega skreytt og upplýst herbergi en í miðju þess er gröf og fyrir ofan
hana stytta af stórum riddara með gullkórónu á höfðinu. Við fætur hans
er stytta af drottningu sem heldur á skrifþúlti og þar er skrifað: „Hér
hvflir eiginmaður minn, hinn göfugi konungur Elínas af Skotlandi"
(718). Svo er rakin sorgarsaga Elínasar, Presínu og dætra þeirra og sagt
að risanum hafi verið faflð að gæta grafarinnar þar til einn af erfingjum
Elínasar dræpi hann. An þess að hafa ætlað sér það er Geoffroy kominn
í fangelsi og gröf Elínasar, þangað sem upphaf og orsök bölvunar Melús-
ínu eru varðveitt í steingerðu minnismerki um föður hennar. Sé nafli
Melúsínu miðpunktur tvíþættrar náttúru hennar, fegurðar og ljótleika,
má segja að þama hafi Geofff oy fundið táknrænan „nafla“ ættarinnar.24
Hann öðlast vimeskju um misgerðir móður sinnar en um leið er minnt á
þátt föðurins í þessari sorgarsögu.
Svik eiginmannsins em þó léttvæg þegar slönguhalinn er annars veg-
ar en eins og áður segir er Melúsína fyrst og fremst afsprengi þeirra sem
færðu sögumar um hana í letur. I augum miðaldaklerka er konan veik-
geðja og því marki brennd að hafa látið slönguna í aldingarðinum Eden
tæla sig til óhlýðni og valdið þannig falli mannsins. Slönguhala Melúsínu
er eflaust ætlað að minna á þessi fomu tengsl ættmóðurinnar Evu við
djöfulinn.25 Melúsína er auk þess ekki bara kona heldur álfkona og heið-
24 Það er freistandi að bera lidu sprunguna í landslaginu saman við örið sem myndar
naflann, ekki síst með tilliti til þess sem bíður Geoffroy inni í íjaflinu.
25 Slangan og slönguhalinn geta haft víðari skírskotun, sjá t.d. Henri Fromage, „Re-
cherches sur Mélusine“, bls. 42-73. Samkvæmt Ana Pairet er hamskiptum ættmóð-
urinnar ætlað að endurspegla óstöðuga sjálfsmynd konunnar og mynda andstæðu
við stöðuga sjálfsmynd karlhetjunnar; þannig megi leggja aukna áherslu á mikilvægi
hermennskunnar, á kosmað móðurinnar, þegar kemur að táknrænum uppruna
35