Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Side 17

XVI VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 73
munnholi var gerð. Teknar voru orthopan-röntgenmyndir af tönnum og
kjálkum og sérmyndir af endajöxlum og framtönnum. Til aldursgrein-
ingar af röntgenmyndum voru notaðar aðferðir Kullman, Liversidge
og Mincer. Niðurstaðan er byggð á mati á sjúkrasögu, klínískri skoðun
og aldursútreikningum af röntgenmyndum. Tveir tannlæknar sáu um
skoðun og greiningu.
Niðurstöður: Atta hælisleitendur frá Afganistan, Alsír, Gíneu og Líbíu
voru aldursgreindir frá maí-nóvember 2012. Fimm sögðust vera á 18.
ári, einn á 17. ári og tveir á 16. ári. Greining leiddi í ljós að 7 voru taldir
eldri en uppgefinn aldur, en ekki var tekin afstaða til eins vegna tann-
vöntimar. Allir sem voru greindir, voru taldir eldri en 18 ára nema einn.
Sá aldur var ekki útilokaður en talinn mjög ósennilegur. Einn var talinn
geta verið yngri en 18 ára.
Alyktanir: Rannsóknir sýna að hægt er að nota greiningaraðferðir sem
unnar eru á Vesturlandabúum til aldursgreiningar annarra kynþátta
og að hugsanleg frávik séu minni en einstaklingsbundin frávik innan
sama kynþáttar. Til að greiningin verði sem nákvæmust voru notaðar að
minnsta kosti þrjár aðferðir líkt eins og á hinum Norðurlöndum.
E 21 Bætt aðferð við míkró-togbindistyrksmælingar fyrir tannfyll-
ingarefni
Sigfús Þór Elíasson
Tannlæknadeild HÍ
sigfuse@hi.is
Inngangur: Vegna einfaldleika og tímaspamaðar hefur þverklippi-
styrkur (shear bond strength) lengi verið notaður við mælingar á styrk
bindingar fyllingarefna við tannvef. Margir hafa gagnrýnt aðferðina og
telja hana ekki gefa rétta mynd. Á seinni árum hefur einnig verið notað
míkró-togstyrksspróf (pTBS) en sú aðferð er vandmeðfarin og tímafrek.
Tilgangur þessarar rannsóknar var að einfalda verkferla og bæta fest-
ingar við togprófunarvél.
Efniviður og aðferðir: Átta sívalningar, 10 mm í þvermál og 6 mm á
hæð vom útbúnir úr Tetric Evo Ceram plastblendi. Sívalningamir voru
geymdir í vatni í tvær vikur. Stautamir voru slípaðir á prófunarenda
með sc. sandpappír #320 og Clearfil SE bindiefni borið á og ljóshert.
Stautamir vom síðan framlengdir með Tetric Evo Ceram um aðra 6
mm. Sívalningamir voru síðan sagaðir í 1,1 x 1,1 x 12 mm stauta í sjálf-
virkri sög. Helmingur stautanna var límdur á kló Loyds togprófunar-
vélar á hefðbundinn hátt. Endar hins helmings stautanna voru límdir í
hola enda 2 mm framlengingarskrúfa sem aftur voru festar við stálvíra
tengda togprófunarvélinni sem mældi styrkleika límingar. Brotlína var
skoðuð í smásjá og skráð hvort brot var í plastblendi eða límingu.
Niðurstöður: Pmfustautar límdir beint við kló togmælingarvélarvar,
brotnuðu í 31% tilfella í plastblendi að öllu leyti eða að hluta. Þegar
stautar voru límdir í framlengingarskrúfur, var brotlína einungis í 2%
tilfella í plastblendi. Tölfræðilega marktækur munur var milli hópa
(p<0,001). Meira en helmingi styttri tíma tók að framkvæma mælingar á
framlengingarskrúfu í hópnum.
Ályktanir: Jafnari stressdreifing í pmfustautum við tog í framlengingar-
skrúfuhópnum er talin ástæða þess að stautamir slitnuðu fremur í lím-
ingu, sem ætla má veikasta hlekkinn, en í efninu sjálfu.
E 22 Þroskastig tanna. Rótarendi fullmyndaður - aðferðafræði
Sigríður Rósa Víðisdóttir, Svend Richter
Tannlæknadeild Háskóla fslands
srv2@hi.is
Inngangur: Rannsókn þessi er sú fyrsta hér á landi á tannþroska
íslenskra barna og ungmenna með tilliti til aldursgreiningar af
tönnum. Hún mun gagnast íslenskum réttartannlæknum við aldurs-
greiningar, öðrum tannlæknum og heilbrigðisstéttum sem fjalla
um þroska bama og ungmenna. í rannsókninni var notast við 12
þroskastig, 0-11 (vöggumyndun - rótarendi fullmyndaður). Erfitt er að
reikna meðalaldur stigs 11 í þversniðsrannsókn sem þessari. í rann-
sókninni er reynt að finna leið til reikna þetta lokastig tannmyndunar.
Efniviður og aðferðir: Þroskastig allra tanna voru rannsökuð af
breiðmyndum (orthophan-röntgenmyndum, OPG ) af 1000 íslenskum
börnum. Af þeim voru 37 myndir útilokaðar. Úrtakið var 508 stúlkur
og 469 drengir á aldrinum 4-25 ára. Notuð voru þroskastig Havikko
til aldursgreiningar. Þá voru 300 myndir skoðaðar bæði hægra og
vinstra megin og 700 voru skoðaðar einungis hægra megin. Til að
nálgast stig 11 var beitt tveimur aðferðum. Fundinn var meðalaldur
milli allra þroskastiga í hverri tönn og þannig búið til reiknilíkan til
að nálgast þennan aldur. Hin leiðin var að finna meðalþroska-
stig á hverju aldursbili og afmarka þannig stig 11 nákvæmlega.
Niðurstöður: Fundnar voru tvær leiðir til að nálgast stig 11. Reiknaður
var meðalaldur og staðalfarávik fyrir efri og neðri góms tennur vinstra
megin (18-llog 48-41). Þær sýna báðar mjög svipaðar niðurstöður og
eru ábyggilegar leiðir til að finna aldur við lokastig tannmyndunar.
Ályktanir: Erfitt hefur reynst að ákvarða aldur stigs 11 í þversniðsrann-
sóknum þar sem ekki hefur verið hægt að segja með nákvæmni hvenær
rótin lokaðist. Aðrir höfundar hafa reynt að nálgast þetta vandamál en
yfirleitt notast við stig 10, rótarlengd að fullu náð, en rótarendi opinn.
Með þessari rannsókn hafa fundist tvær aðferðir til að nálgast aldurstig
11.
E 23 Áhrif fyrirbyggjandi sýklalyfjagjafar á græðslu og líðan sjúk-
linga eftir hefðbundna implantaísetningu. Framsækin múltí-center,
slembin klínísk samanburðarrannsókn
Bjami E. Pjetursson1, Wah Ching Tan2, Marianne Ong2, Huang Xin Meng3, Jie Han3,
Nikolaos Mattheos*, Alex Yi-Min Tsai!, Mariano Sanz6, Fabio Vignoletti6, Martina
Lulic2, May C.M. Wong7, Niklaus P. Lang8
Tannlæknadeild Hí, 2National Denta! Centre Singapore, ’Peking University School of
Stomatology, 4Griffith University, Queensland, Ástralíu, 5National Taiwan University, Taipei,
6Universidad Complutense de Madrid, Spáni, The Univereity of Hong Kong, Prince Philip
Dental Hospital, 8on Behalf of the ITI Antibiotic Study Group
bep@hi.is
Inngangur: Markmið rannsóknarinnar var að skoða áhrif mismunandi
fyrirbyggjandi sýklalyfjagjafar á græðslu og líðan sjúklinga eftir hefð-
bundna implantaísetningu.
Efniviður og aðferðir: Þrjú hundruð og tveir heilbrigðir, fullorðnir
sjúklingar á 7 stöðum tóku þátt í rannsókninni. Þeim var á slembinn
hátt skipt í fjóra mismunandi hópa (tvo test og tvo kontról): 1. For-
operatív inntaka 2g amoxicillíns 1 klst fyrir aðgerð (positívt kontról,
PC), 2. Eftir-operatív inntaka 2g amoxicillíns strax eftir aðgerð (testl,
Tl), 3. For-operatív inntaka 2g amoxicillíns 1 klst fyrir aðgerð og 500mg
þrisvar á dag annan og þriðja daginn eftir aðgerð (test2, T2), 4. Inntaka
2g lyfleysu, 1 klst fyrir aðgerð (neikvætt kontról, NC). Sjúklingar
voru skoðaðir af rannsakendum, sem ekki voru upplýstur um sýkla-
LÆKNAblaóió 2013/99 17