Læknablaðið : fylgirit - 01.01.2013, Side 94

XVI VISINDARAÐSTEFNA Hl
FYLGIRIT 73
líkamsræktar (r=-0,17; p=0,03). Meiðsli í mjóbaki voru algengust (56,8%
meiddra) og valda lengstri fjarveru frá íþróttinni. Hópur A var líklegri
til að meiðast í hálsi (OR=3,87) en hópur B líklegri til að meiðast í ökkla
(OR=3,87). Hópur A mat alvarleika meiðsla marktækt meiri, á NRS, en
hópur B í mjöðm (p=0,05) og olnboga (p=0,04).
Ályktanir: Álagameiðsli eru algeng meðal karlkylfinga á Islandi, en
ekki er munur á meiðslatíðni eftir forgjöf. Mjóbaksmeiðsli eru algengust
og mest hamlandi. Niðurstöður benda til þess að álagsmeiðsli dragi úr
þátttöku í mótum og þeir sem stunda reglulega aðra líkamsþjálfun auk
golfsins lendi síður í álagsmeiðslum.
V 82 Áhrif hjáveituaðgerðar á maga og görnum á beinabúskap og
líkamssamsetningu
Díana Óskarsdóttir, Svava Engilbertsdóttir, Gunnar Sigurðsson
Háskóla íslands, Hjartavemd, Landspítala
dianao@hi.is
Inngangur: Hér á landi hafa ýmsar stofnanir boðið upp á offitu-
meðferðir. I dag geta sjúklingar farið í hjáveituaðgerð á maga og
gömum þar sem magi er minnkaður og garnir styttar. Mikilvægt
er að meta hugsanlega áhættuþætti sem af henni geta stafað.
Markmið rannsóknar er að kanna áhrif verulegs þyngdartaps og
truflaðrar næringarupptöku hjá offitusjúklingum eftir hjáveituaðgerð
á maga og gömum á beinabúskap karla og kvenna fyrstu tvö árin eftir
aðgerðina ásamt því að greina áhættuþætti beintaps þegar kalk- og
D-vítamíninntaka er tryggð.
Efniviður og aðferðir: Þátttakendur eru um 80 einstaklingar á aldrinum
18-65 ára karlar og konur sem hafa gengist undir forskoðun fyrir offitu-
meðferð, uppfyllt skilyrði sem gerð eru til dagdeildarmeðferðar og lokið
undirbúningsmeðferð á Reykjalundi, haustið 2010 til 2012. Mælingar eru
gerðar á beinþéttni í lendhrygg, nærenda lærleggs, heildarbeinagrind
og fitu- og mjúkvefjamagn þátttakenda með DXA á Rannsóknarstöð
Hjartaverndar við 0, 12 og 24 mánuði. Mat á inntöku næringarefna og
líkamlegri hreyfingu þátttakenda er gerð með spumingalistum. Mælt er
kalsíum í blóði, D-vítamín auk annars, eins og gert er við reglubundna
skoðun á þessum hópi sjúklinga í dag. D-vítamíninntaka er tryggð með
20.000 einingum á viku (c. Decristol).
Niðurstöður: Fyrstu niðurstöður sýna að þyngdartap þátttakenda eftir
12 mánuðu frá aðgerð er að meðaltali 30,2% (p<0,001), fitumassi lækkar
um 48,2% (p<0,001) og vöðvamassi 11,2% (p<0,001). Beinþéttni í lend-
hrygg lækkar um 3,8% (p<0,001), 8,2% (p<0,001) í nærenda lærleggs og
7% í heildarbeinagrind.
Ályktanir: Vemlegt þyngdartap kemur fram á 12 mánaða tímabili eftir
hjáveituaðgerð á maga og gömum. Beintap er nokkuð, sérstaklega í nær-
enda lærleggs. Næsta skref er að bera beintapið saman við innbyrðis tap
á vöðvum og fitu ásamt því að skoða aðra þætti eins og líkamsáreynslu.
V 83 Frumkomið aldósterónheilkenni á íslandi 2007-2011
Guðbjörg Jónsdóttir' \ Jón Guðmundsson2-\ Guðjón Birgisson3-\ Helga Ágústa
Sigurjónsdóttir*-5
'Lyflækningasviði, 2myndgreiningarsviði, 3skurðlækningasviði og 4innkirtladeild
lyflækningasviðs Landspítala, 5Háskóla íslands
gudbjonsdottir@gmail. com
Inngangur: Háþrýstingur er meginorsök hárrar dánartíðni úr hjarta-
og æðasjúkdómum I vestrænum heimi. Gögn frá Hjartavemd sýna
að 35-40% af fullorðnum á aldrinum 46-67 ára eru með háþrýsting.
Nýlegar rannsóknir benda til að frumkomið aldósterónheilkenni (FA)
sé ekki eins sjaldgæft og áður var talið. Árið 2007 var farið af stað með
staðlað rannsóknarferli á Landspítalanum til greiningar og meðferðar á
FA. Meginmarkmið þessarar rannsóknar var að skoða algengi FA sem
orsök háþrýstings á íslandi og niðurstöður þessa greiningarferlis.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin var afturskyggn og náði til allra
þeirra 18 ára og eldri sem höfðu greinst með FA á Landspítala 2007-2011.
Allir fóru í gegnum staðlað greiningarferli. Áður en skimun var gerð
vom lyf sem hafa áhrif á renín-aldósterónkerfið stöðvuð í fjórar til sex
vikur. Skimun var talin jákvæð ef blóðgildi aldósteróns var aukið og
reníns lækkað að morgni og/eða aukið 24 klst þvag aldósterónmagn.
Stöðupróf og salthleðslupróf voru notuð til að staðfesta greininguna.
Allir með staðfestan FA fóru í sneiðmynd af nýmahettum og nýma-
hettubláæðaþræðingu. Þegar sýnt var fram á einhliða sjúkdóm var
boðið upp á nýmahettubrottnám gegnum kviðsjá. Tvíhliða sjúkdómur
var meðhöndlaður með sérhæfðri lyfjameðferð.
Niðurstöður: Þrjátíu og þrír greindust með frumkomið aldósterónheil-
kenni á tímabilinu, 17 reyndust vera með tvíhliða sjúkdóm og 16 með
einhliða sjúkdóm. Allir með einhliða sjúkdóm fóru í nýrnahettubrot-
tnám, 11 reyndust hafa kirtilæxli og fjórir vom með ofvöxt í nýma-
hettuberki. I einu tilfelli voru niðurstöður úr meinafræði rannsókn ekki
afgerandi.
Ályktanir: Þessar niðurstöður benda til þess að FA sé mikilvæg
orsök háþrýstings á íslandi og undirstrikar mikilvægi þess að finna og
meðhöndla læknanlegar ástæður sjúkdómsins. Áhugavert er að einhliða
ofvöxtur í nýmahettuberki var 14 af einhliða fmmkomnu aldósterón-
heilkenni.
V 84 Samantekt og samanburður á lyfjaávísunum við útskrift
aldraðra einstaklinga af sjúkrahúsi yfir á hjúkunar- og dvalarheimili
Auður Alexandersdóttir2, Þórunn K. Guðmundsdóttir', Anna I. Gunnarsdóttir'
'Landspítala, dyfjafræðideild HÍ
thorunnk@landspitali. is
Inngangur: Á Islandi fá íbúar á hjúkrunar- og dvalarheimilum lyf sín
yfirleitt vélskömmtuð. Við útskrift af sjúkrahúsi yfir á hjúkrunar- og
dvalarheimili þurfa lyfjaupplýsingar að berast á milli þriggja aðila:
sjúkrahúss, hjúkmnar- og dvalarheimilis og lyfjaskömmtunarfyrir-
tækis. Við hvem flutning er hætta á að ósamfella myndist í umönnun.
Markmið rannsóknarinnar var að athuga samræmi lyfjaávísana við
útskrift aldraðra einstaklinga af sjúkrahúsi yfir á hjúkrunar- og dvalar-
heimili.
Efniviður og aðferðir: Bornar voru saman lyfjaávísanir við útskrift af
Landspítala við lyfjaávísanir á skömmtunarkortum fyrir einstaklinga 65
ára og eldri sem útskrifuðust yfir á hjúkmnar- og dvalarheimili á árinu
2011. Borin voru kennsl á misræmi í ávísun fastra lyfja.
Niðurstöður: Hlutfall tilfella með >1 lyfjamisræmi var 68,2%.
Meðalfjöldi lyfjamisræma var 1,9 lyf. Hvorki kyn né aldur hafði
marktæk áhrif á meðalfjölda lyfjamisræma. Algengustu misræmin
voru úrfellingar (omission). Lyf af ATC-flokkum N (tauga/geðlyf), A
(meltingarfæra/efnaskiptalyf) og C (hjarta-/æðasjúkdómalyf) höfðu
flest misræmi. Virku efnin sem höfðu oftast lyfjamisræmi voru paraseta-
mól, omeprazól, fjölvítamín, zópíklón og parasetamól/kódein. Tilfelli
sem útskrifuðust af öldrunarlækningadeildum höfðu marktækt færri
lyfjamisræmi en þau sem útskrifuðust af öðrum deildum (p<0,001). Allt
að tvöfaldur munur var á hlutfalli lyfjamisræma á milli mismunandi
hjúkrunar- og dvalarheimila. Áhættumat lækna á úrtaki lyfjamisræma
94 LÆKNAblaðið 2013/99