Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 41

BALDUR BJARNASON :
KÍ N A í fortíð og nútíð
Austan hins mikla Miðasíuhálendis liggja sléttur nokkrar með
fram ánum Hóanghó og Jangzekiang. Árnar vökva sléttur þessar og
færa þeim grósku og frjósemi. Svæði þessi urðu því snemma aðal-
ból menningar og fastrar þjóðfélagsskipunar. Og smám saman urðu
þau kjarninn í víðlendu og voldugu ríki, sem þandi sig alla leið frá
hafinu að hinum hrjóstrugu háfjallasvæðum Miðasíu. Þar voru
ræktunarskilyrði lítil og fólkið sem bjó þar varð því að lifa á veið-
um og hjarðmennsku, og hafði því engin skilyrði til fastrar þjóð-
félagsskipunar. Háfjöll og frumskógar aðskildu menningarríkið
mikla í Austurasíu frá akuryrkjuþjóðum Indlandsins eystra og
vestra. íbúarnir urðu því einangraðir frá öðrum siðuðum þjóðum
um langt skeið og af því land þeirra var að mestu umkringt af hirð-
ingjalöndum og hrjósturssvæðum nefndu þeir ríki sitt Miðríki. Þeir
litu á það sem þungamiðju alheimsins og sjálfa sig sem úrvalsþjóð
mannkynsins. Grískir austurlandakaupmenn sem á langferðum sín-
um heyrðu talað um hið mikla ríki í austri nefndu það Síne eða
Kína, svo heitir það enn í dag á málum vestrænna þjóða. íbúana
nefnum vér Kínverja. Þessi merkilega þj óð hafði myndað afar vold-
ugt og merkilegt menningarríki meðan forfeður okkar á Norður-
löndmn ldæddust í skinnfeldi og notuðu steinvopn og verkfæri. Þá
voru Grikkir og Rómverjar ennþá óskrifandi bændur og plógkarlar.
Kínverjar eru elzta núlifandi þjóð heimsins. Sumar borgir þeirra
eru margra árþúsunda gamlar, svo og hókmenntir þeirra. Þeir
þekktu púður og postulín, prentlist og pappírsgerð löngu á undan
öllum Evrópuþjóðum. Kínverjar urðu lærifeður og fyrirmynd allra
sinna nágranna, einkum þó hinna smávöxnu manna í landi sólar-
uppkomunnar austan Gulahafs og Kínahafs, sem vér nefnum Japana