Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 23
SIGURÐUR STEFÁNSSON OG ÍSLANDSLÝSING HANS
13
í hinni ljúfustu og sannarlega lofsverðri greiðasemi hver við annan
á allar lundir, enda er þeim ljóst, að ekki eru önnur traustari bönd
og taugar mannfélagsins en gagnkvæm góðvild.“
Sigurður lýsir síðan gestrisni íslendinga og heldur áfram: „Svo
hugulsamir eru jafnvel margir bændur við gesti, að þeir láta engu
sleppt, sem þeir hyggja að verða megi þeim til skemmtunar. Taka
þeir stundum upp sögubækur heimilisins og lesa nokkrar stundir
skærri röddu sögur um ýmsa menn og önnur forn fræði; stundum
kveða þeir gamlar rímur með þýðum, dillandi rómi, stundum hafa
þeir til skemmtunar spil eða teningakast eða manntafl, sem mjög
tíðkast, stundum er líka farið í hina alþýðlegu hringdansa og dans-
leika, sviplíka þeim, sem sagt er að Ameríkubúar hafi. Er þá fyrst
valinn einn af vinnumönnunum eða öðrum viðstöddum, sem vel
hefur lært þessa kvæðalist og þykir meiri raddmaður en aðrir. Syng-
ur hann í fyrstu nokkra stund, svo sem í forsöngs skyni, með skjálf-
andi og dillandi röddu eitthvað, sem lítil eða engin hugsun er í, því
að þar heyrast nálega eingöngu atkvæðin ha, ha, ha, ho, ho, ho,
he, he, hu, ho, ha, he, o. s. frv., sem einnig eru síðar endurtekin
hvað eftir annað í sjálfu kvæðinu. Til þess nú að áheyrendunum
verði ljúfara samræmið, eru hafðir tveir meðsöngsmenn, sem settir
eru sinn til hvorrar handar forsöngvaranum, og syngja þeir nokkuð
dýpri og stöðugri röddu, er nálgast bassa. Verður af þessu ekki ó-
þýður samhljómur og ekki óljúfur samsöngur. Og meðan þessir þrír
á þennan hátt eru að syngja forsönginn og eru að hugsa upp eitt-
hvað smellið kvæði til að hafa við hann, taka hinir höndum saman
og skipa sér í hring eða velja sér tveir og tveir stað, sem þeir halda
meðan dansinn er stiginn. Síðan dansa þeir með miklu fjöri þegj-
andi eftir hljóðfallinu, og til þess að söngmennirnir reyni því meir
á röddina gera þeir hávaða, svo að þeir verða auðveldlega upp-
gefnir eftir stutta stund. Þegar nú þessum þætti er lokið, hefja ein-
stakir menn til skiptis nokkra minni háttar söngva og stíga einnig
hægan dans eftir hljóðfalli þeirra, en eru þó ekki lengur í sömu
sporum, heldur stíga stöðugt virðulegan hringdans, unz allir hafa
lokið söngvum sínum. Og fyrir þessar sakir verður það auðveldlega,
að gestrisni landa vorra virðist eigi aðeins einlæg, vel við eigandi
og frjálsmannleg, heldur og ljúf og yndisleg. En hér ber þess að