Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 112

102
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
ingi hérlendis trú um, að þekkingu Dr. Ilaglunds á fíflum og þekkingu lektor
Omangs á undafíflum sé ábótavant. En fyrst hann vill halda þessu fram um
þessa heimsírægu sérfræðinga, sem Láðir eru viðurkenndir færustu og reynd-
ustu sérfræðingar Norðurlanda á sínu sviði, skil ég vel, að honum finnst litið
til minnar kunnáttu koma. Já, miklir menn erum við, Guðni minn! Allir sér-
fræðingar í grasafræði á Norðurlöndum vita vel, að Omang þekkir undafífla
Norðurlanda og íslands betur en nokkur annar, enda hefur hann eytt langri
ævi til að kynnast þeim sem bezt. Og Dr. Haglund hefur átt við rannsóknir á
fíflum á Norðurlöndum og víðar í rúm tuttugu ár, fyrst undir leiðsögn Dr.
Dahlstedts og síðan einn að honum látnum, og nýtur heimsviðurkenningar.
Guðni Guðjónsson skilur eflaust betur en nokkur annar Islendingur, að ekki
er hægt að fá betri viðurkenningu fyrir kunnáttu á þessu sviði en þá, er er-
lendir sérfræðingar senda eintök sín til Dr. Haglunds til að fá vissu fyrir því,
hvort rétt er ákvarðað eða ekki, sem og í því, að prófessor Hultén fól honum
hiklattsl að vinna úr fíflunum fyrir Alaskaflóruna sína. Aftur á móti eru at-
hugascmdirnar við fíflaþekkingu Christiansens í formála „fslenzkra jurta“ vel
rökstuddar, eða hvað segir fíflafræðingtirinn Guðni Guðjónsson um það, að í
fíflasafni Christiansens, sem við fengttm allt yfir til Svíþjóðar frá Grasasafninu
í Kaupmannahöfn, var hin gamla og vel þekkta tegund Taraxacum spectabile
Dahlst. áreiðanlega undir tveim öðrum nöfnum og sennilega líka undir því
þriðja? Og svipað var ttm fjölda annarra „tegunda". Ef til vill ætlar Guðni að
nota lykla og skýringar Christiansens óbreyttar, ef hann verður við óskum
Steindórs Steindórssonar um að skrifa um fíflana í hina væntanlegu útgáfu
hans á „Flóru íslands", og þá þarf hann að reyna að tryggja sig í augum
íslendinga gegn nafni Dr. Ilaglunds með því að svívirða hann áður, þótt heldur
beri það vott um slæmt hugarfar.
Annars er ég Guðna fyllilega sammála í gagnrýni hans á smátegundum
fífla og undafífla, eins og flestir grasafræðingar af nýja skólanum, þar með
talinn að minnsta kosti Haglund. En við getum ekki gert ne'tt við þessu með
neikvæðri gagnrýni einrd saman, og enn síður ef gagnrýninni er beint í ranga
átt. Ileiminn vantar einhvern mikinn grasafræðing, sem finnur góð rök fyrir
einhverri nýrri aðferð til að skipa öllum smátegundunum í fáar samtegundir,
sem falla betur inn í tegundahugtakið, eins og það er notað hjá öðrum ætt-
kvíslum. Kannski er einmitt Guðni Guðjónsson rétti maðurinn til slíkra verka?
Guðni veit ntjög vel, að enginn getur með vissu sagt, hve margar tegundir
jurta eru „íslenzkar" og hve margar aðfluttar með mönnum síðan byggð hófst
hér á landi, en þegar munur er gerður á innlendum tegundum og slæðingum,
eru greinilega í'.endir slæðingar oftast hiklaust teknir upp í grasaríki landsins,
alveg eins og erlendir menn geta orðið innlendir ríkisborgarar eftir ákveðinn
dvalartíma. En þær reglur, sem farið er eftir, eru þó ætíð á reiki, eins og bezt
verður séð á „Flóru tslands", þar sem þó er reynt að gera þetta sem bezt.
Hann tekur nokkur „dæmi“ til að deila um á grundvelli athugasemdanna um
slæðingana, og eitt þeirra er Scirpus setaceus. Sú tegund er áreiðanlega fund-