Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 68
58
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
Hins vegar treystum við okkur ekki til þess að fara með þá lengra
í einum áfanga. Það hefði getað orðið þeim ofraun.
En þegar þessum áfanga er náð, getum við tekið okkur ofurlitla
hvíld og litazt um. Það kynni þá svo að fara að við hilltum undir
nýtt takmark út við sjónhring. En þegar við hefðum kastað mæð-
inni, myndum við leggja af stað aftur og keppa að hinu nýja marki,
af ekki minni áhuga en við kepptum að hinu fyrra.
Og við skulum ekki fara í neinar grafgötur með það, að næsti
áfangi verður til sósíalismans.
Þeir bæjarbúar, sem hafa það sér til uppeldis að hugsa fyrir
bændur, hafa aldrei þreytzt á því að vara þá við þeim voða, sem þeim
stæði af sósíalismanum, — kommúnismanum, eða bolsivismanum,
eins og þeir orða það, því að það á að vera betur krassandi.
Það hafa verið skrifaðar blaðagreinar fleiri en tölu verði á kom-
ið og fluttar ræður í þúsundatali til þess að vara bændur við þess-
um voða. Þeir hafa fengið Markmið og leiðir, Viktoríu drottningu
og jafnvel Sult gefins, til þess að brynja sig með, gegn þessari að-
steðjandi hættu.
Nú skilur hver bóndi, að vaxandi ræktun, bætt framleiðsluskipu-
lag og aukin tækni eru honum lífsnauðsyn. A sama hátt munu
hændur skynja það, blátt áfram af eðlisgreind sinni, að næsti áfangi
verður áætlunarframleiðsla og samyrkjubúrekstur.
Gera má ráð fyrir því, að fyrstu árin, eftir að byrjað verður á
framkvæmd sósíalismans í iðnaði og útgerð, taki landbúnaðurinn
litlum breytingum í samvirka átt. Brátt munu þó bændurnir í
byggðahverfunum renna á vaðið og komast upp á lag með að reka
búskap sinn á samvinnugrundvelli sósíalismans, enda ætti sú þróun
að verða tiltölulega auðveld og sjálfsögð, jafnskjótt og menn hafa
vilja og félagsþroska til.
En hvað verður þá um strj álbýlið?
Það er almenn trú, jafnvel meðal fylgjenda sósíalismans sem and-
stæðinga hans, að strjálbýli og sósíalismi geti aldrei átt samleið.
Þeir, sem í alvöru heyja heilagt stríð gegn sósíalismanum, telja
jafnan strj álbýlið óvinnandi borg. Þeir virðast álíta, að íslenzku
bændurnir, sem búa í strjálbýlinu, séu alveg sérstök manngerð, ólík