Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 70
60
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
jörðinni, ef þau liggja nærri. Svo flytjum við okkur búferlum til
hinna nýju heimkynna, þegar allt er undirbúið sem bezt má verða.
Trúlegt er, að þarna verði mötuneyti, barnastofa og ýms önnur
fyrirtæki, sem til verksparnaðar mega horfa. Bændurnir leigja svo
búinu þann búpening, sem þeir eiga og skipta síðan með sér hagnað-
inum af rekstri búsins, þegar upp er gjört, í hlutfalli við þá vinnu,
sem þeir hafa innt af höndum í þágu búsins.
Á sumrin verða túnin slegin, eitt af öðru, taðan þurrkuð og hirt.
Fólkið skýzt á milli í bílum eða liggur við í bæjarhúsunum, eftir því
hvort betur þykir henta. Auk þess yrðu þau notuð sem sumarbú-
staðir og hressingarheimili.
En nú koma beitarhúsin gömlu til sögunnar í annarri og betri
mynd. Kindurnar verða sem sé kyrrar, þar sem þær eru hagvanar
eða því sem næst. Sumstaðar ganga fjármennirnir heim til sín að
kveldi, þar sem stutt er að fara, eða aka, þar sem bílfært er.
Víðast hvar myndi því þó ekki verða við komið. Þá myndu þeir
gista í bæjarhúsunum, tveir og tveir saman, og gæta hvor sinnar
hjarðar á daginn. Þeir myndu taka aftur upp hinn gamla og góða
sið, að standa yfir fé og halda því fast að haga. Hjarðirnar myndu
hafðar stórar. Fénaður af tveim eða fleiri bæjum myndi hafður
saman. Þegar hagar og hey þverra, flytja hjarðmennirnir hjarðir
sínar að næsta bæ og nota þar hey og haga á sama hátt. Ef til vill
myndi verða skipt um oftar á vetri, ef hagar notuðust með því móti
betur.
Vistin að beitarhúsunum myndi þykja daufleg og engum ætlandi
að hafast þar við vetrarlangt. Því mundi verða unnið þar í vöktum,
þannig að enginn þyrfti að hafast þar við lengur en tvo þriðju hluta
vetrarins og kannski ekki nema helming, ef mannafli væri nægur
til slíks. Myndi þá verða skipt um á viku til hálfs mánaðar fresti,
eftir því sem efni stæðu til.
Þá hyrfu útilegumennirnir heim á búið, hirtu þær skepnur, sem
þar væru til staðar, og ynnu ýmis léttari störf, eða tækju sér kannski
frí að mestu leyti.
Þá gætu þeir, sem kvongaðir væru, sofið á nóttunni hjá sínum
ektakvinnum, en hinir ókvæntu leitað hófanna við heimasæturnar.
Það myndu einkum verða hinir yngri og harðgerðari menn, sem