Tímarit Máls og menningar - 01.04.1946, Blaðsíða 53
JÚLLA
43
berginu bíða vinir mínir, Maríkanarnir, við gerum okkur gott af
kökunni í stað keisarans.
Drottning keisarans verður að bera orðu. Eg stel frá systur minni
kótilíuorðu úr pappír, festi hana með títuprjóni á sófapúða, vef
vasaklúti um göngustaf föður míns og hef hann fyrir korða. Ég
leiði Júllu að jólatrénu, heilsa henni með hátíðlegum orðum, bið
hana að falla á kné, slæ hana með korðanum á axlirnar, slæ hana
til riddara og afhendi henni orðuna frá páfanum og keisaranum.
Þegar faðir minn spyr Júllu að, hvort hún hafi í raun og veru verið
slegin til riddara, svarar hún: Ja, hvort hann sló mig til riddara! Og
hún vísar á bug stolt og hæðnislega tilboði herra Mullers um að
kaupa af henni orðuna fyrir þúsund mörk.
Fína fólkið borðar styrjuhrogn. Ég næ mér í sagógrjón, sverti
þau með skósvertu, læt svörtu kornin í blikkbauk og færi Júllu.
Vikum saman geymir Júlla styrjuhrognin í ísskápnum, hún borðar
þau ekki, hví ætti hún að gera það? Henni nægir, að keisarinn
hefur sent henni styrjuhrogn, að henni hefur verið sýndur sá heið-
ur að mega borða styrjuhrogn. En einn daginn eru styrjuhrognin
horfin. Móðir mín hefur rekizt á þau og fleygt þeim, af ótta við að
þau mundu vera eitruð. Fullorðna fólkið er heimskt. Hvernig getur
það verið eitrað, sem gleður mann? Júlla kallar á mig, sýnir mér
tóman baukinn og segir: Það ann mér ekki svo mikils sem styrju-
hrogna!
Dag nokkurn verður Júlla veik, hún sem aldrei hafði orðið veik,
en alltaf hjúkrað sjúkum, móður minni, föður mínum og oldcur
böinunum. Hún sem aldrei hræddist smitun, en vakti við rúm okkar
nótt eftir nótt. Læknirinn getur ekki bjargað henni. Júlla hefur óráð
og veit ekki að dauðinn nálgast. Hún er að vinna eins og hún hefur
unnið allt sitt líf. Hvað viljið þér hér í eldhúsinu, frú Toller, hrópar
hún, ég get gert þetta ein. Hún eldar og steikir, skammar stúlkurnar
fyrir slóðaskap, hleypur út að vagninum til að vefja loðfeld um
fætur föður míns, svo hann ofkæli sig ekki — síðan deyr hún.
Eftir dauða hennar finnum við í kistum hennar og kössum eignir
hennar. Peningum hefur hún aldrei safnað, heldur tylftum af sokk-
um, tylftum af rósóttum skyrtum og flónelsbuxum, tylftum af kjól-
um og blússum í heimanfylgju. Hún hafði lagt svo fyrir, að hún yrði