Tímarit Máls og menningar - 01.12.1953, Qupperneq 47
ÚR VINNUSTOFU SAGNASKÁLDS
157
Loksins sagðist hann vera orðinn átján ára; benjamín sagðist hann ævinlega hafa
verið en aldrei átján ára fyr; og nú uppá síðkastið sagðist hann hafa verið innblásinn
guðdóminum meðalgángaralaust ásamt öðrum vini sínum. Hann sagði að þeir væru
báðir hafnir yfir mannfélagið ... Við lifum í guðlegri fullkomnun og við eigum kofa
uppá Esju og förum oft þángað til að vera guðir og sækja prana (orku) í upphaf og
er.da hlutanna. Þegar við komum aftur ofan af fjallinu erum við fullir af prana og
finnum að guð er í okkur. Og af því ég er eitt með guði þá er alt guðdómlegt sem
ég segi og yrki og sýng. Líka það sem ég geri. Sá sem er samur guði er ofar mönnum.
Hann veit að guð er ekki siöferðisvera heldur lætur koma stríðsglæpi og hallæri og
atómsprengju. Þessvegna, sá sem er eitt með guði á að láta koma stríð og slys og
hallæri og atómsprengju. Sá sem trúir á guð og elskar guð og skilur guð — alt sem
hann gerir er rétt gott og satt. Takmark guðs er atómsprengjan. Aðalatriðið er að
skilja guð; og finna guð. Finna hvað hann er stór; finna hvað hann er hátt hafinn
yfir mennina, jafnvel enn hærra hafinn yfir mennina en dýrin, sem þó eru hátt hafin
yfir manninn að fegurð og sjálfsbjargargetu einkum þó útigángshestar í Mosfells-
sveit. Aðeins sá sem skilur hvað guð er skelfilegur skilur guð og getur hagað sér í
samræmi við atómbombuna. Ég er benjamín, litli bróðirinn, sonur sorgarinnar, átján
ára í dag, útskúfaður af öllum mínum bræðrum af því ég skil atómsprengjuna. Allir
sem elska guð verða fyrir slysi og stríði og hallæri og atómsprengju af því guð þekk-
ir ekki siögæði. Og þessvegna á ég, sá litli benjamín, að verða fyrir sömu skelfíng-
um sem allir guðs eingetnir synir. En í dag er ég átján ára, skáld heimsins, saungvari
mannkynsins, gimsteinn alheimsins, sonur guðs, guð sjálfur, atómspreingjan. Ef ein-
hver segir við mig: þú ert einginn guð, þá svara ég þeim hinum sama: þú ert djöfull-
inn. Ég er ekki aðeins frelsaður, heldur frelsið sjálft, og get alt; ég er ekki aðeins
trúaður heldur er ég hið röklausa lögmál hjartans.
8. Þó aS guðirnir tveir séu nógu skrítnir, eins og þeir eru í bókinni,
þá sýnir þessi kafli um rómantiska snillinginn og ræðu hans, aS höf.
hefur seinna skoriS niSur talsvert af þeim upprunalegum hugmyndum
sínum, er mættu koma mönnum fjarstæSast fyrir sjónir. í G er t. d.
sagt frá því, hvernig skóladrengir setja net og veiSarfæri yfir alla hluti
í húsi organistans, næla öngla í allar mublur og utan í hann sjálfan, og
skjóta svo öll blómin fyrir honum meS stolnum skammbyssum (15, 19).
Þessu einkennilega atviki er sleppt í bókinni.
RæSa snillingsins bendir m. a. til, aS hugleiSingar um trúmál hafi frá
upphafi tekiS frekar meira rúm í sögunni en seinna varS, þó aS talsvert
af þessu efni sé enn eftir. Fjandskapurinn viS Lúter og „lúterskuna“
hefur oft komiS í ljós í skrifum Halldórs, allt frá bréfum þeim, er hann
sendi kunningjum sínum úr klaustrinu S:t Maurice de Clervaux áriS
1923. Adeila þessi er áberandi í Atómstöðinni. En þegar Lúter er í G
meS orSum orgelkennarans „líklega mesti klámhundur allra tíma“