Tímarit Máls og menningar - 01.04.1964, Blaðsíða 51
fest, en það er engu ómerkara en aðr-
ar frægari tilslakanir á meginreglum,
sem auðkennt hafa viðhorf Banda-
ríkjanna til þrælahaldsins.
Negravandamálið í Bandaríkjun-
um hefur þannig aldrei verið kyn-
þáttavandamál eingöngu og er ekki
enn í dag. Stéttir, kynþættir og þjóð-
in öll koma þar við sögu. Negramir
hafa lyft bandarísku þjóðinni á herð-
um sér og gert hana að iðnaðarstór-
veldi. Verkalýðsstéttin hefur frá upp-
hafi verið klofin. Hvítir verkamenn
voru aðall, sem frá upphafi hafa not-
ið góðs af arðráni negranna og þess
á milli arðráni hvers nýs hóps inn-
flytjenda sem til landsins komu.
Það sem torveldað hefur skilning
og skilgreining amerískra marxista á
sósíalískri byltingu í Bandaríkjun-
um er sú staðreynd að hér í landi
hefur ekki verið neinn fjölmennur
verkalýðsflokkur eins og í hinum iðn-
þróuðu löndum Vesturevrópu. Amer-
ískir marxistar hafa aldrei getað skil-
ið, að hinir fjölmennu verkalýðs-
flokkar í Vesturevrópu urðu til og
hafa haldið velli ekki einungis vegna
baráttu verkalýðsins gegn auðvald-
inu, heldur einnig vegna baráttu hans
gegn landaðlinum. Á sama tíma varð
hér ekki til neinn fjölmennur verka-
lýðsflokkur vegna þess að meðan
verkamönnunum var frjálst að halda
vestur og nema nýtt land eða vinna í
hinum nýju iðjuverum á austur-
ströndinni, létu þeir afskiptalaust þó
Bandarísk bylting 11
að landaðallinn í Suðurríkj unum arð-
rændi negrana. Sannleikurinn er sá,
að vígorðin „Black and White, Unite
and Fight“ (hvítir menn og negrar,
sameinizt í baráttunni) hafa aldrei átt
neinn hlj ómgrunn í þessu landi: negr-
ar og hvítir menn hafa aldrei barizt
fyrir hinu sama, og þó að þeir hafi
barizt hlið við hlið, hafa þeir aldrei
verið sameinaðir í baráttu fyrir sama
málstað.
Þegar borgarastyrjöldinni lauk
með því að negrarnir voru aftur
hnepptir í þrældóm, beið stéttabarátt-
an sinn fyrsta mikla ósigur. Frá þeirri
stundu hafa Ameríkumenn, einnig
róttækir Ameríkumenn, litið á negra-
vandamálið sem kynþáttavandamál.
Fyrir borgarastyrjöldina var barátta
negranna kölluð róstur eða uppreisn-
ir. En eftir borgarastyrjöldina, þegar
negrarnir höfðu að nafninu til hlotið
frelsi, var talað um „kynþáttaóeirð-
ir“ í hvert skipti sem negrarnir gripu
til róttækra aðgerða, jafnvel þó að
orsök aðgerðanna væri efnahagslegs
eðlis, svo sem launamál, húsnæðismál
eða verðlag.
Amerikumenn hafa búið svo lengi
við þessa mótsögn að hún er orðin
samtvinnuð lífi þeirra. Þessvegna
veldur sú spurning hver sé hin raun-
verulega orsök negravandamálsins,
hvað gera beri og hvað sé rétt og
hvað rangt, meira róti í Bandaríkjun-
um en nokkurt annað vandamál. Hví
skyldu Bandaríkjamenn vera að
41